wrzesień pojęcia

 0    34 flashcards    olgabialowas
download mp3 print play test yourself
 
Question Answer
alegoria
start learning
motyw, postać lub fabuła mające poza znaczeniem dosłownym stały umowny sens przenośny
antropocentryzm
start learning
pogląd według, którego człowiek jest ośrodkiem i celem świata, wszystko co występuje w przyrodzie jest z względu na niego, interpretacja świata z punktu widzenia doświadczenia ludzkiego
antyk
start learning
inaczej starożytność, 1 epoka literacka, obejmuje dorobek bliskiego wschodu oraz basenu morza śródziemnego, zaczął się od czasu wynalezienia pisma 9(IV w. p.n.e.) do upadku cesarstwa rzymskiego- 476r.
archaizm
start learning
-wyraz, forma wyrazu, konstrukcja składniowa, które wyszły z użycia
archetyp
start learning
wzorce ludzkich zachowań i postaw
ars moriendi
start learning
-sztuka umierania, motyw pokazujący jak przygotować się na nadejście śmierci
asceza
start learning
wyrzeczenie się wszystkich dóbr materialnych, ziemskich przyjemności
danse macabre
start learning
taniec śmierci, motyw przedstawiający śmierć, która prowadzi ludzi z różnych stanów społecznych na śmierć w tanecznym korowodzie, przypomina o równości wobec śmierci,
deeis
start learning
Chrystus a po boku Matka Boska oraz jan chrzciciel w pozach modlitewnych, mb i jc są orędownikami grzesznych, pośredniczą między ludźmi a Bogiem,
decorum
start learning
stosowność czyli odpowiedniość formy i stylu (języka) dzieła do treści
dualizm
start learning
świat jest podzielony na dwie przeciwstawne sfery; sacrum(wieczną, duchową, boską) oraz profanum(doczesną, ludzką, złą)
epikureizm
start learning
pogląd filozoficzny zapoczątkowany przez Epikura, zakłada: cel życia=szczęście, carpe diem- chwytaj dzień, ciesz się chwilą, życie szczęśliwe=cnotliwe, pozbawione cierpienia, ludzie nie powinni się bać śmierci.
epos
start learning
gatunek literacki, epika, tematem dzieje bohaterów narodowych przedstawione na tle ważnych wydarzeń historycznych.
epos rycerski
start learning
gatunek literacki opisujący losy legendarnych rycerzy na tle ważnych wydarzeń, rycerz jako wzorzec osobowy; odważny, dobry, waleczny, oddany, patriota,
fatum
start learning
zły los, przeznaczenie, nie można mu się sprzeciwić, nieunikniony
katharsis
start learning
widz poprzez śledzenie rozgrywającej się akcji oraz odczucie trwogi i litości miał doznać oczyszczenia z tych emocji
legenda
start learning
opowieść dotycząca postaci historycznej lub wydarzeń historycznych nasycona motywami fantastycznymi
mimesis
start learning
dzieło obrazuje rzeczywistość, przedstawia prawdopodobnego bohatera, z którym odbiorca może się utożsamić
mit
start learning
opowieść o bogach, herosach, legendarnych bohaterach i nadnaturalnych wydarzeniach, próba wyjaśnienia odwiecznych zagadnień bytu, świata, dobra-zła, przeznaczenia człowieka
przypowieść
start learning
-alegoryczne opowiadanie o treści moralnej i dydaktycznej lub religijnej
sceptycyzm
start learning
-pogląd który podważa pełną wiarygodność ludzkiego poznania, stworzony przez Pyrrona z Elidy
scholastyka
start learning
chrześcijańska szkoła myślenia, zakłada możliwość rozumowego objaśniania prawd wiary z góry uważanych za słuszne i niepodważalne
stoicyzm
start learning
zenon z kition, najwyższe dobro= cnota, należy zachować stoicki spokój czyli dystans wobec dobra i zła, człowiek powinien kierować się rozumem a nie emocjami,
teocentryzm
start learning
Bóg= najwyższa wartość, centrym zainteresowania, kierowano do niego wszystkie myśli i działania
topos
start learning
obrazy i motywy utrwalone w późniejszej kulturze
tragedia
start learning
utwór dramatyczny, która ukazuje losy wybitnych postaci obciążonych fatum, zmuszonych do dokonania wyboru między równorzędnymi racjami- konflikt tragiczny, działania zawsze kończą się niepowodzeniem
tragizm
start learning
bohater musi podjąć walkę z góry skazaną na klęske.
tren
start learning
-utwór liryczny o charakterze żałobnym, sławi zalety i zasługi zmarłego
uniwersalizm średniowieczny
start learning
wszędzie tam gdzie docierało chrześcijaństwo, kultura ulegała ujednoliceniu (te same modlitwy, budowle, wzorce)
zasada 3 jedności
start learning
jedność czasu, miejsca, akcji. Wydarzenia rozgrywają się w jednym dniu, w tym samym miejscu, koncentrują się wokół 1 wątku
horacjonizm
start learning
postawa wobec życia i moralności stworzona przez Horacego, poszukiwanie złotego środka poprzez połączenie epikureizmu i stoicyzmu, czerpanie przyjemności z codzienności
hybris
start learning
nieposkromiona pycha, zuchwałość, arogancja, które według starożytnych Greków obrażały Bogów i wywoływały ich zemstę
ironia tragiczna
start learning
nieprzezwyciężona sprzeczność naznaczająca los bohatera tragedii którego czyny wbrew jego woli i wiedzy prowadzą nieuchronnie do wypełnienia przeznaczenia
zasada zlotego srodka
start learning
Arystoteles, umiar w popadaniu w skrajności i jednostronności

You must sign in to write a comment