→ Sprawdzian 1 → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
Prawo- ujęcie przedmiotowe start learning		Zbiór ogólnych, uporządkowanych norm zachowania, uznanych i preferowanych przez społeczeństwo lub państwo, zagrożonych sankcjami za ich złamanie.
Prawo- ujęcie podmiotowe start learning		Zbiór uprawnień przyznawanych jednostce, służących zabezpieczeniu jej interesów oraz dających jej swobodę działania.
Rodzaje norm społecznych start learning		zwyczajowe, religijne, moralne, prawne
Akt prawny start learning		Akt organu państwowego ustanawiający normy prawne np, ustawa
Przepis prawny start learning		To samodzielna jednostka redakcyjna, czyli zdanie zazwyczaj wskazujące sposób postępowania. Często jest wyodrębniony wizualnie i posiada inną nazwę, np. artykuł, paragraf, ustęp.
Norma prawna start learning		To zrekonstruowana z przepisów prawnych reguła postępowania, wypowiedź która wskazuje komu i w jakich okolicznościach jest nakazane/zkazane lub dozwolone konkretne postępowanie oraz jakie będą konsekwencje odmiennego zachowania.
Rodzaje norm prawnych start learning		nakazujące, zakazujące i uprawniające
Jakie powinno być dobre prawo? start learning		stabilne, nie działające wstecz, przejrzyste, dostępne, skuteczne, traktuje każdego tak samo, spełnia standardy
Gałąź prawa start learning		Ukształtowany historycznie zbiór norm prawnych, regulujących daną dziedzinę stosunków społecznych. Gałęzie prawa powstają na skutek rozwoju cywilizacji i specjalizacji życia społecznego.
Podział gałęzi prawa start learning		Prawo prywatne, prawo publiczne, prawo materialne, prawo formalne, prawo krajowe, prawo międzynarodowe
PRAWO PRYWATNE start learning		Chroni interesy jednostek, reguluj stosunki majątkowe i osobiste, opiera się na równorzędności podmiotów.
PRAWO PUBLICZNE start learning		Chroni interes państwa, zbiorowości, dobro wspólne. Reguluje stosunki między organami państwa, między państwem a obywatelem. Opiera się na zasadzie podporządkowania jednych podmiotów drugim.
PRAWO MATERIALNE start learning		Zespół norm regulujących konkretne uprawnienia i obowiązki- PRZEPISY. Zawiera tez sankcje za nadużywanie uprawnień i niedopełnienie obowiązków.
PRAWO FORMALNE start learning		Zespół norm regulujących sposób wcielania w życie norm prawa materialnego- PROCEDURY. Określa tryb postępowania przed organami władzy, określa uprawnienia i właściwości organów władzy.
PRAWO KRAJOWE start learning		Zespół norm obowiązujących w danym państwie. Podmioty: osoby fizyczne i prawne, jednostki i instytucje.
PRAWO MIĘDZYNARODOWE start learning		Zespół norm regulujących stosunki pomiędzy uczestnikami, nie stanowi zhierarchizowanego systemu norm prawnych, ciągle się zmienia, źródłem prawa międzynarodowego są umowy międzynarodowe, brak ustawodawcy, dobrotliwość stosowania.
NAJWAŻNIEJSZE GAŁĘZIE PRAWA KRAJOWEGO start learning		Prawo onstytucyjne, Prawo administracyjne, Prawo cywilne, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Prawo karne, Prawo finansowe, Prawo pracy
Funkcje i zadania prawa start learning		organizacyjna, wychowawcza, prewencyjna, dystrybucyjna, represyjna, kontrolna, kulturotwórcza.
System prawny start learning		Całokształt obowiązujących w określonym czasie przepisów prawnych tego państwa, uporządkowanych według przyjętych kryteriów.
Systemy prawa zwyczajowego start learning		Powstają głównie w drodze uznania powszechnie obowiązujących w społeczeństwie norm za prawne.
Systemy prawa religijnego start learning		Normy prawne wynikające z nakazów religijnych, ścisłe powiązanie życia religijnego i świeckiego.
systemy prawa precedensowego start learning		common law- powstaje w drodze wydawania wyroków sądowych tzw. precedensów.
Systemy prawa stanowionego start learning		(ustawowego, civil law)- powstaje w drodze stanowienia norm przez ustawodawcę.
PRAWO PRECCEDENSOWE start learning		Wyrok sądowy źródłem prawa, precedensy prawne są wiążące, występowanie zasady stare decisis, prawo częściowo skodyfikowane. Występowanie ławy przysięgłych, jednolita konstrukcja systemu sądowego.
PRAWO STANOWIONE start learning		Wyrok sądowy nieoficjalnym źródłem prawa, precedensy prawne niewiążące, brak zasady stare decisis, prawo w całości skodyfikowane. Rożne rodzaje sądów, wydziały w sądach. Obecność ławników, niewielka ich rola.
Prawo precedensowe- rola sędziow start learning		Rozstrzyganie praw, oficjalne tworzenie prawa, wykładnia i interpretacja prawa, wydawanie wyroków, tworzenie precedensów, ocena zgodności prawa z Konstytucją.
Prawo stanowione- rola sędziów start learning		Rozstrzyganie spraw, nieoficjalne tworzenie prawa, wykładnia i interpretacja prawa, wydawanie wyroków, okreklenie kar i odszkodowań. Oceną zgodności z konstytucją zajmuje się TK
Ława przysięgłych start learning		Element władzy sądowniczej, w skład której wchodzą zwykli obywatele, wyraz czynnika społecznego. Orzeka w procesach karnych o winie, a w procesach cywilnych o stanie faktycznym. Orzekanie odbywa się na zasadzie odpowiedzi na pytania od sędziego.
Spójność systemu prawnego start learning		To wolność od niezgodności między tworzącymi go normami prawnymi.
Luka konstrukcyjna start learning		Brak aktu wykonawczego.
Tryb ustawodawczy start learning		Zespół procedur mających na celu doprowadzienie do powstania ustawy.
1 ETAP- Trybu ustawodawczego start learning		INICJATYWA USTAWODAWCZA. Kto może wyjść z inicjatywą?: Senat, Prezydent, Rada Ministrów, Posłowie (grupa 15), Grupa 100 tyś. obywateli.
2 ETAP start learning		USTAWA W SEJMIE- 1) Ustawa trafia do Marszałka, 2) Projekt ustawy, 3) 1 czytanie, odprzucene projektu albo przekazanie do komisji, 4) 2 czytanie: ponowne odesłanie do komisji lub brak poprawek, 5) 3 czytanie: odrzucenie projektu lub uchwalenie ustawy.
3 ETAP start learning		USTAWA W SENACIE- Senat: poprawki lub odrzucenie- spada do Sejmu lub przyjęcie bez poprawek i ustawa u Prezydenta.
4 ETAP start learning		USTAWA U PREZYDENTA- 1) Prezydent podpisuje ustawę, 2) Wniosek do TK (mogą uać że wszystko OK lub uzać ustawę za niezkodną i wtedy KONIEC), 3) Weto- leci do sejmu (i oni mogą przełamać wto lub nie)
5 ETAP start learning		PUBLIKACJA I WEJŚCIE W ŻYCIE- Publikacja w Dzienniku Ustaw RP, okres vacatio legis, wejście w życie
ŹRÓDŁA PRAWA start learning		FORMALNE: wszystkie akty prawne (ustawy). MATERIALNE: czynniki wpływające na jego kształt (sytuacja polityczna, ekonomiczna i społeczna).
KONSTYTUCJA start learning		Jest najwyższym aktem prawawnym w państwie. Określ źródła stanowienia prawa oraz określa podstawowe reguły krajowego porządku prawnego. Wszelkie akty prawne, jakie obowiązują w państwie muszą być zgodne z zapisami w konstytucji.
USTAWA start learning		Akt prawny o charakterze ogólnym uchwalony przez parlament w określonym trybie, może regulować każdąs prawę z wyjątkiem sytuacji wprost zakazanych w konstytucji. Służy wprowadzaniu w zycie założeń konstytucji.
UMOWA MIĘDZYNARODOWA start learning		to porozumienie miedzy dwoma podmiotami prawa międzynarodowego, regulowane przez prawo międzynarodowe. Umowa międzynarodowa zawierana jest przez Radę Ministrów, ratyfikowana jest przez Prezydenta RP. W niektórych przypadkach Prezydent PR musi uzyskać upoważnienie do ratyfikacji w postaci specjalnej ustawy.
ROZPORZĄDZENIE start learning		Akt normatywny wydawany na podstawie ustaw w celu ich realizacji. Uprawnienia do wydawania rozporządzeń mają: Prezydent, Rada Ministrów, Premier, Minister, Krajowa Rada Radiofoni I Telewizji.
AKTY PRAWA MEJSCOWEGO start learning		Ogół przepisów o ograniczonym zasięgu terytorialnym wydawane przez organy państwa lub organy samorządu, obowiązują na obszarze organu, który je wydał. Uchwały: Rada Gminy, Rada Powiatu, Sejmik Wojewódzki. Zarządzenia: wójt, wojewoda, burmistrz, starosta, prezydent miasta.
ZASADA PIERWSZEŃSTWA PRAWA WSPÓŁNEGO start learning		Prawo unijne ma pierszeństwo przed prawem krajowym państwa członkowskiego, krajom członkowskim nie wolno wprowadzać prawa krajowego sprzecznnego z prawem unijnym. W razie sprzeczności pomiędzy p. unijnym i krajowym, ważniejsze jest prawo unijne.
PUBLIKACJA AKTÓW PRAAWNYCH start learning		Dziennik Ustaw RP, Dziennik Urzędowy RP, Monitor Polski", Dzienniki Urzędowe Ministerstw, Dzienniki Urzędowe Województw.
DZIENNIK USTAW RP start learning		Wydawany przez Prezesa Rady Ministrów, zwiera: konstytucję, ustawy, rozporządzenia, orzeczenia TK.
DZIENNIK URZĘDOWY RP, MONITOR POLSKI" start learning		Wydawany przez Prezesa Rady Ministrów, zawiera: zarządzenia prezydenta, uchwały Rady Ministrów, orzeczenia TK, niektóre uchwały Sejmu i Senatu, akty prezydenta.
DZIENNIKI URZĘDOWE MINISTERSW start learning		Publikowane przez ministrów, zawierają: akty wydawane prze danego ministra, uchwały rządu, orzeczenia TK
DZIENNIKI URZĘDOWE WOJEWÓDZTW start learning		Publikowane przez wojewodę, zawierają: akty prawa miejscowego, akty premiera uchylające akty prawa miejscowego.
KODEKS start learning		Akt normatywny będący logiczne usystematyzowanym zbiorem przepisów zbiorem przepisów regulujących określoną dziedzinę stosunków spoļecznych.
KODEKSY PRAWNE W RP start learning		Kodeks Karny, kodeks Postępowania Karnego, Kodeks Karny Wykonawczy, Kodeks Wykroczeń, Kodeks Postępowania w sprawach wykroczeń, kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, kodeks pracy, kodeks celny, Kodeks morski, Kodeks spółek handlowych, Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks wyborczy, kodeks drogowy
Wymiar sprawiedliwości a władza sądownicza start learning		Sądy są odrębne od Trybunałów, podlegają innym władzom. Sądy i trybunały wydają wyroki imienu RP.
Podstawowe zasady wymiaru sprawiedliwości start learning		Zasada właściwości, zasada niezależności zasada bezstronności, zasada niezawisłości, odrębność organizacyjna i finansowa, ustawowe regulacje prawo obywatela do sądu.
Gwarancje niezawisłości sędziowskiej start learning		Mianowanie sędziów przez Prezydenta, nieprzenoszalnść, nieodwołalność, immunitet, bezpartyjność

Sprawdzian 1

You must sign in to write a comment

More