→ Polskie Słowa → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
intratny start learning		przynoszący zysk
pucz start learning		zamach stanu dokonany przez grupę wojskowych
suspens start learning		chwyt w filmach i powieściach polegający na wstrzymaniu biegu akcji, stosowany w celu wzmożenia napięcia albo zaskoczenia widza lub czytelnika niespodziewanym zwrotem akcji
pompatyczny start learning		1. «przesadnie wystawny, uroczysty i ceremonialny» 2. «zachowujący się z nadmierną powagą i podniosłością»
karierowicz start learning		człowiek dążący za wszelką cenę do zrobienia kariery
pejoratywny start learning		1. «mający ujemny odcień lub znaczenie» 2. «o sufiksach: nadający wyrazowi odcień ujemny»
sufiks start learning		«cząstka słowotwórcza wyrazu występująca po jego rdzeniu»
wist start learning		1. «gra w karty, w której uczestniczą cztery osoby grające przeciw sobie parami pełną talią kart» 2. «wyłożenie pierwszej karty przez gracza rozpoczynającego rozgrywkę»
prefabrykat start learning		«gotowy fabryczny element budowlany łączony w całość z innymi elementami na miejscu budowy»
zgryzota start learning		wielkie zmartwienie
rzędnąć, rzednieć start learning		stawać się rzadkim lub rzadszym
rytować start learning		1. «ryć rysunek na płycie graficznej, z której robi się odbitki» 2. «grawerować»
embargo start learning		1. «ogłaszany przez władzę państwową lub organizację międzynarodową zakaz wywozu lub przywozu towarów do innego państwa» 2. «zakaz opuszczania przez obce statki handlowe portów lub wód terytorialnych danego państwa 4. «zakaz publikowania w środkach masowego przekazu jakiejś wiadomości przed określonym dniem i określoną godziną» 3. «rekwizycja w czasie wojny statków państwa neutralnego»
ostracyzm start learning		1. «wykluczenie z towarzystwa lub środowiska osoby, która mu się naraziła; też: atmosfera niechęci lub wrogości otaczająca taką osobę» 2. «w starożytnej Grecji: głosowanie za pomocą glinianych skorupek z wypisanym nazwiskiem obywatela, którego należało wydalić z kraju»
oportunista start learning		«człowiek bez zasad, przystosowujący się do okoliczności dla doraźnych osobistych korzyści»
instancja start learning		1. «każdy z kolejnych stopni w systemie podległych sobie instytucji, organizacji itp.» 2. daw. «wstawienie się za kimś»
rezolucja start learning		1. «zbiorowa uchwała powzięta przez jakieś zgromadzenie w wyniku obrad» 2. daw. «decyzja władz o charakterze rozstrzygającym»
floret start learning		sportowa broń biała
doliniarz start learning		złodziej kieszonkowy
depesza start learning		1. «wiadomość przekazana przez agencję informacyjną» 2. zob. telegram
brzask start learning		1. «światło widoczne na niebie przed wschodem słońca» 2. «odblask rzucany na coś przez źródło światła»
wykoncypować start learning		wymyślić
racjonał start learning		1. «taśma ozdobna, otaczająca barki, noszona na ornacie przez niektórych biskupów» 2. «napierśnik noszony przez arcykapłana żydowskiego, ozdobiony dwunastoma drogimi kamieniami i nazwami pokoleń izraelskich»
ornat start learning		«w liturgii katolickiej: wierzchnia szata używana przez księdza podczas mszy, wkładana przez głowę»
leksyka start learning		«ogół wyrazów wchodzących w skład jakiegoś języka»
kognitywny start learning		«mający związek z poznawaniem świata lub badaniem procesów poznawczych»
pled start learning		koc z grubej, puszystej tkaniny wełnianej
nonkonformista start learning		1. «człowiek sprzeciwiający się bezkrytycznemu uleganiu normom i opiniom obowiązującym w danym środowisku» 2. «przedstawiciel protestantów angielskich nienależących do anglikańskiego Kościoła państwowego»
afektywny start learning		uczuciowy, emocjonalny
desygnacja start learning		powołanie kogoś na stanowisko
akronim start learning		skrótowiec
konceptualizacja start learning		1. filoz. «ujmowanie intuicji poznawczych w pojęcia» 2. «tendencja w sztuce współczesnej polegająca na ograniczaniu twórczości jedynie do jakiegoś pomysłu»
okowy start learning		1. «łańcuchy, kajdany» 2. «to, co odbiera wolność, krępuje, zniewala»
konwenans start learning		«obowiązująca w jakimś środowisku norma zachowania się w określonej sytuacji»
krzewić start learning		«rozpowszechniać coś»
masoneria start learning		«międzynarodowy ruch mający na celu duchowe doskonalenie jednostki i braterstwo ludzi różnych religii, narodowości i poglądów»
krewki start learning		«pełen temperamentu, gwałtowny, porywczy; też: świadczący o takich cechach»
pontyfikat start learning		1. «okres sprawowania funkcji przez danego papieża» 2. «w starożytnym Rzymie: urząd i władza pontyfika»
monolit start learning		1. «jednolity blok kamienny; też: rzeźba lub element architektoniczny wykonane z takiego bloku» 2. «coś, co stanowi jednolitą, zwartą i spójną całość» 3. «o człowieku, którego charakter i postępowanie nie ulega zmianie»
uzurpacja start learning		1. «zagarnięcie władzy wbrew prawu» 2. «przywłaszczenie sobie praw do czegoś» 3. «roszczenie niesłusznych pretensji do czegoś»
schizma start learning		«rozłam w Kościele»
doktryna start learning		1. «system poglądów, twierdzeń i założeń z określonej dziedziny wiedzy» 2. «bezzasadne, dogmatyczne poglądy i teorie»
dogmatyczny start learning		1. «bezkrytyczny wobec tez jakiejś doktryny» 2. «odnoszący się do dogmatu jako prawdy wiary» 3. «oparty lub opierający się na dogmatyzmie filozoficznym»
asceza start learning		1. «umartwianie się w celu osiągnięcia doskonałości lub zbawienia duszy» 2. «wyrzeczenie się przyjemności i wygód» 3. «prostota i oszczędność wyrazu, surowość formy»
idylla start learning		1. «pogodne, beztroskie życie» (sielanka)
animozja start learning		«niechęć do kogoś wywołana urazą; też: niesnaska wywołana tym uczuciem»
demoludy start learning		pot. «kraje byłego obozu socjalistycznego»
proletariat start learning		1. «klasa społeczna składająca się z robotników najemnych, zwłaszcza zatrudnionych w przemyśle; też: o najuboższej warstwie społeczeństwa» 2. «w starożytnym Rzymie: warstwa najuboższych obywateli»
Efemeryczny start learning		«krótkotrwały, szybko przemijający»
Bałwochwalstwo start learning		1. «cześć oddawana bożkom pogańskim» 2. «bezkrytyczne uwielbienie kogoś lub czegoś»
Cherubin, Cherub start learning		1. «według Biblii i tradycji: jeden z aniołów stojących wysoko w hierarchii» 2. «w religiach starożytnego Wschodu: uskrzydlona na wpół ludzka, na wpół zwierzęca istota, opiekująca się świętym miejscem» 3. «o młodej osobie mającej delikatną urodę dziecka»
latorośl start learning		1. «młody pęd roślinny lub młoda roślina» 2. żart. «o potomku»
Reglamentacja start learning		1. «regulowanie bądź ograniczanie kupna, produkcji lub sprzedaży pewnych artykułów» 2. «ograniczanie praw i wolności obywatelskich»
werteryzm start learning		«postawa przejawiająca się w poczuciu bezcelowości życia, melancholii i szukaniu w marzeniach ucieczki od rzeczywistości»
mizoginia start learning		«patologiczny wstręt mężczyzny do kobiet»
egzaltacja start learning		«przesada w okazywaniu uczuć i wyrażaniu myśli»
prozaiczny start learning		1. «zwykły i mało interesujący» 2. «pisany prozą»
rozbrat start learning		«niezgoda między kimś a kimś lub niezgodność między czymś a czymś»
safanduła start learning		pejor. «osoba niezaradna i mało energiczna»
ramoneska start learning		«krótka, czarna kurtka skórzana zapinana na zamki błyskawiczne»
frenezja start learning		«gwałtowność, żywiołowość»
inklinacja start learning		1. «skłonność do czegoś» 2. «sympatia do kogoś» 3. fiz. «nachylenie, kąt nachylenia»
ekstern start learning		1. «osoba, która uczy się samodzielnie i tylko egzaminy zdaje w szkole» 2. daw. «uczeń mieszkający poza internatem»
koafiura start learning		daw. «uczesanie»
trefniś start learning		«na dawnych dworach: błazen»
zniewieściały start learning		«o mężczyźnie: taki, który nabrał cech uznawanych za kobiece; też: będący objawem takiego stanu»
swada start learning		1. «płynność i potoczystość w mówieniu lub pisaniu» 2. «energia i zapał»
potoczystość start learning		1. «o języku, stylu, wierszu itp.: napisany płynnym językiem, barwnym stylem» 2. «o rzece, nurcie itp.: płynący szybko»
Aparatczyk start learning		pot. pogard. «pracownik aparatu partyjnego»
zacietrzewienie start learning		«gniew i upór, z jakim ktoś broni swoich racji lub robi coś»
wojaż start learning		«podróż, zwłaszcza za granicę»
zadzierzgnąć start learning		1. «zaciągnąć pętlę» 2. «nawiązać bliski kontakt z kimś lub czymś»
indagacja start learning		«wypytywanie kogoś»
malkontent start learning		«osoba stale niezadowolona, we wszystkim doszukująca się ujemnych stron»
szwargotać start learning		pot. «mówić w języku, którego ktoś nie zna lub nie lubi, zwłaszcza po niemiecku»
ekwilibrystyka start learning		1. «dyscyplina sztuki cyrkowej obejmująca ćwiczenia wymagające zachowania równowagi w utrudnionych warunkach» 2. «wyjątkowa zręczność w wykonywaniu jakiejś czynności» 3. «zręczne zachowanie w trudnych sytuacjach»
teutoński start learning		«germański, niemiecki, krzyżacki»
proweniencja start learning		«pochodzenie jakichś zjawisk lub osób»
Linia demarkacyjna start learning		1. «linia oddzielająca walczące ze sobą armie, ustalana na czas rozejmu» 2. «linia lub strefa rozdzielająca dwa obce terytoria do czasu ostatecznego ustalenia przebiegu granicy»
paralela start learning		1. «zestawienie cech analogicznych w rzeczach porównywanych» 2. «cechy podobne, analogiczne»
etos start learning		«ogół wartości, norm i wzorów postępowania przyjętych przez daną grupę ludzi»
epigon start learning		«mierny naśladowca wielkich poprzedników lub kontynuator nieaktualnych idei»
awangardowy start learning		1. «odnoszący się do awangardy w sztuce» 2. «wprowadzający coś nowego w jakiejś dziedzinie»
niwa start learning		1. «ziemia uprawna» 2. «dziedzina czyjejś działalności»
marazm start learning		1. «zastój w jakiejś dziedzinie» 2. «stan apatii i zobojętnienia»
agitacja start learning		«zjednywanie zwolenników dla jakiejś sprawy»
spolaryzować start learning		1. «uwydatnić maksymalne różnice» 2. «spowodować powstanie zjawiska polaryzacji»
odium start learning		«uczucie niechęci lub nienawiści do kogoś, kogo obarcza się winą za coś; też: wroga lub nieprzyjazna atmosfera otaczająca taką osobę»
siermięga start learning		«wierzchnie ubranie noszone przez chłopów w dawnej Polsce»
emblematyczny start learning		symboliczny
okrasa start learning		1. «tłuszcz dodawany do potraw» 2. «ozdoba, upiększenie»
patos start learning		1. «podniosły charakter zdarzeń o wielkim, historycznym znaczeniu» 2. «ton lub styl mówienia lub pisania podkreślający wzniosłość tematu» 3. «sztuczny sposób wysławiania się, pełen górnolotnych słów i wyrażeń»
flegmatyk start learning		«osoba nieulegająca gwałtownym emocjom i nadmiernie powolna w działaniu»
sukurs start learning		1. daw. «w bitwie: posiłki, odsiecz» 2. daw. «pomoc, wsparcie»
skapliwy start learning		«ostentacyjnie okazujący gotowość do czegoś; też: świadczący o czyjejś gotowości do czegoś»
rubaszny start learning		«bardzo bezpośredni i bezceremonialny w sposobie bycia; też: będący wyrazem takiego usposobienia»
zawoalować start learning		1. «zakryć twarz woalem» 2. «przedstawić coś nie wprost»
Pyrrusowe zwycięstwo start learning		związek frazeologiczny oznaczający zwycięstwo osiągnięte nadmiernym kosztem[1], nieproporcjonalnie dużym wobec osiągniętych korzyści
łopatologiczny start learning		pot. «wytłumaczenie czegoś w sposób bardzo prosty, zrozumiały nawet dla osób słabo rozgarniętych»
oksymoron start learning		«metaforyczne zestawienie wyrazów o przeciwstawnym, wykluczającym się znaczeniu, np. gorzkie szczęście»
artyzm start learning		1. «umiejętność tworzenia rzeczy pięknych» 2. «piękno dzieła sztuki»
mariaż start learning		1. «małżeństwo» 2. «związek czegoś z czymś lub kogoś z kimś»
Bachanalia start learning		1. «w starożytnym Rzymie: orgiastyczne obrzędy ku czci Bachusa» 2. bachanalia «pijatyki, orgie; bachanalie»
purytanizm start learning		1. «religijno-polityczny ruch reformatorski w XVI i XVII w. w Anglii, dążący do przywrócenia Kościołowi anglikańskiemu czystości doktrynalnej w duchu kalwinizmu» 2. «przesadna surowość zasad moralnych i obyczajów»
bezeceństwo start learning		«postępowanie, czyn budzące odrazę»
znój start learning		ciężka praca
patetyczny start learning		1. «podniosły, uroczysty, pełen powagi» 2. «przesadnie uroczysty, sztuczny»
izm start learning		iron. a. żart. «o terminie zakończonym na -izm, oznaczającym doktrynę, kierunek artystyczny itp.»
sodomia start learning		«zboczenie seksualne polegające na uprawianiu stosunków płciowych ze zwierzętami»
konstatacja start learning		«stwierdzenie jakiegoś faktu»
heban start learning		«drzewo o czarnym, twardym drewnie, rosnące na obszarach podzwrotnikowych; też: drewno tego drzewa»
oniryzm start learning		«sposób przedstawiania rzeczywistości na wzór marzenia sennego»
deliberacja start learning		«rozważanie czegoś lub naradzanie się nad czymś»
deklamacja start learning		1. «wygłaszanie utworu literackiego wyraziście i z ekspresją» 2. «wypowiedź pełna nieszczerego patosu i przesady»
estyma start learning		«poważanie, szacunek»
smagać start learning		1. «uderzyć batem, rzemieniem itp.» 2. «o deszczu, śniegu, wietrze itp.: uderzyć w coś» 3. «wyrazić swoją dezaprobatę, pogardę w stosunku do kogoś lub czegoś»
kolportaż, kolporterstwo start learning		«rozprowadzanie książek, prasy itp. wśród odbiorców»
socrealizm start learning		«kierunek w literaturze, filmie i sztukach plastycznych, ściśle związany z doktryną stalinizmu, głoszący zaangażowanie polityczne i ideowe sztuki»
prosperity start learning		1. «jedna z czterech faz cyklu koniukturalnego, w której produkcja, zatrudnienie i ceny osiągają najwyższy poziom» 2. «faza szczytowego rozwoju czegoś»
koniunkturalny start learning		1. «powstały pod wpływem chwilowych, sprzyjających okoliczności» 2. «wynikający z wyrachowania, z chęci osiągnięcia korzyści» 3. «dotyczący koniunktury w gospodarce»
enigmatyczny start learning		1. «zagadkowy, tajemniczy» 2. «niejasny, trudny do zrozumienia»
lakoniczny start learning		«zwięźle wyrażony»
annały start learning		1. «dawne roczniki lub kroniki» 2. «dawne dokumenty, zapisy»
spleen (splin) start learning		«stan przygnębienia, apatii i nudy wywołany poczuciem beznadziejności życia»
epistolografia start learning		1. «sztuka pisania listów» 2. «dziedzina piśmiennictwa, dział literatury obejmujące utwory napisane w formie listów»
trotuar start learning		«część ulicy odgrodzona krawężnikiem od jezdni, przeznaczona dla ruchu pieszego»
ornament start learning		1. «motyw zdobniczy lub zespół takich motywów stosowanych w architekturze, sztukach plastycznych, rzemiośle artystycznym itp.» 2. «dźwięk lub grupa dźwięków służących do urozmaicenia i ożywienia melodii» 3. «rodzaj czcionki dającej w druku odbitkę elementu zdobniczego»
asceza start learning		1. «umartwianie się w celu osiągnięcia doskonałości lub zbawienia duszy» 2. «wyrzeczenie się przyjemności i wygód» 3. «prostota i oszczędność wyrazu, surowość formy»
obwoluta start learning		«zewnętrzna papierowa okładka książki zakładana na właściwą okładkę»
skaptować start learning		1. «przeciągnąć kogoś na swoją stronę, pozyskać dla siebie» 2. «przeciągnąć kogoś z jednej firmy do drugiej»
lejtmotyw start learning		1. «element treści, stylu lub kompozycji dzieła przewijający się przez cały utwór» 2. «temat stale powtarzający się w czyjejś twórczości lub w rozmowie»
kalumnia start learning		«krzywdzące oskarżenie»
ortodoksyjny start learning		1. «o ideologii, doktrynie itp.: zakładający ścisłą wierność swoim zasadom» 2. «rygorystycznie przestrzegający zasad jakiejś doktryny»
emploi start learning		1. «rodzaj ról grywanych przez aktora, odpowiadających jego predyspozycjom psychicznym lub warunkom fizycznym» 2. «zawodowa specjalność aktora, do początku XX w. ściśle przestrzegana przy obsadzie ról»
dykteryjka start learning		«krótkie, zabawne opowiadanie»
ludyzm start learning		«skłonność do bawienia się, rozpatrywana jako cecha człowieka lub zjawisko kulturowe»
tabor start learning		1. «większa grupa Cyganów podróżujących wozami konnymi; też: wozy tych osób zgromadzone na postoju» 2. «ogół środków transportowych» 3. «zespół środków transportowych wiozących zaopatrzenie dla wojska» 4. «obóz warowny z połączonych wozów, ustawionych w kilka rzędów, stosowany w działaniach wojennych od starożytności do XVIII w.»
nobilitacja start learning		1. «nadanie szlachectwa osobom z innych stanów społecznych» 2. «postawienie kogoś lub czegoś wyżej w jakiejś hierarchii»
arbitralny start learning		1. «narzucany komuś w sposób niedopuszczający sprzeciwu» 2. «bezwzględnie narzucający komuś swoje zdanie»
tonsura start learning		«wygolone kółko na czubku głowy członków niektórych męskich zakonów katolickich»
chuć start learning		«pożądanie seksualne»
rzewny, rzewliwy start learning		«pełen żalu, smutku, tęsknoty»
kanikuła start learning		1. «okres letnich upałów» 2. «lato, wakacje» 3. «pora roku, w której Słońce i Syriusz są rano widoczne równocześnie (od 22 czerwca do 23 sierpnia
quorum (kworum) start learning		«liczba członków jakiegoś zgromadzenia niezbędna do prowadzenia obrad, prawomocności wyborów lub uchwał»
Pat start learning		1. «remisowa sytuacja w szachach» 2. «sytuacja trudna, w której żadna ze stron nie ma możliwości manewru»
nobliwy start learning		«elegancki, dystyngowany»
sztubacki start learning		1. «właściwy osobom młodym i niedojrzałym» 2. daw. «dotyczący ucznia gimnazjum lub szkoły średniej»
impregnować start learning		1. «nasycać materiał odpowiednią substancją w celu konserwacji albo nadania określonych właściwości» 2. «o substancji: przenikać do porów, kanalików innej substancji» 3. «uodporniać kogoś lub coś na jakieś wpływy»
eufemizm start learning		«słowo lub wyrażenie użyte zastępczo w celu złagodzenia wyrażeń drastycznych, dosadnych lub nieprzyzwoitych»
pietyzm start learning		1. «wielka dbałość o coś, rzadziej o kogoś, wynikająca z głębokiego szacunku dla tej rzeczy lub osoby» 2. «ruch reformistyczny w Kościele luterańskim w XVII i XVIII w. dążący do rozbudzenia uczuć religijnych»
rubensowski start learning		«o czyjejś figurze: okrągły, pulchny»
utyskiwanie start learning		«narzekania, pretensje, złośliwe uwagi»
flauta start learning		«bezwietrzna pogoda na morzu»
goleń start learning		«część dolnej kończyny człowieka lub tylnej zwierzęcia, zawarta między kolanem a stopą»
goleń podwozia start learning		«część podwozia samolotu łącząca kadłub z osią podwozia»
szafować start learning		«nieoszczędnie lub bez potrzeby używać czegoś albo rozdawać coś»
typologia start learning		1. «nauka o typach, badanie porównawcze typów w zakresie różnych nauk» 2. «podział czegoś według określonych zasad» 3. «zbiór zasad umożliwiających grupowanie poszczególnych osób, przedmiotów, zjawisk itp. według określonych typów»
pręga start learning		1. «znak na czymś mający kształt długiego, wąskiego pasa» 2. «mięso wołowe przedniej ćwierci, od łopatki do kolana»
sfuszerować start learning		pot. «wykonać coś niefachowo, źle»
pstrokaty start learning		1. «odznaczający się rozmaitością jaskrawych barw» 2. «o zwierzęciu: mający sierść lub upierzenie niejednolite w kolorze»
żachnąć się — żachać się start learning		«wyrazić oburzenie, niezadowolenie, sprzeciw»
cezura start learning		1. «moment przełomowy w czyimś życiu, w dziejach ludzkości, narodu, w historii kultury itp., wyraźnie wyznaczający koniec jednej epoki i początek kolejnej» 3. «nieznaczna przerwa między frazami utworu, którą wykorzystuje śpiewak lub instrumentalista do zaczerpnięcia oddechu» 2. «w metryce klasycznej i wierszu sylabotonicznym: przedział międzywyrazowy przypadający wewnątrz stopy»
spoistość start learning		1. «tworzący harmonijną całość» 2. «składający się z cząstek ściśle przylegających do siebie»
ratyfikacja start learning		«zatwierdzenie umowy międzynarodowej przez upoważniony do tego organ państwowy»
struga start learning		1. «ciecz płynąca wąskim strumieniem; też: duża ilość płynącej cieczy» 2. «strumyk» 3. «pasmo, smuga czegoś»
stenograficzny start learning		«sposób dokładnego i szybkiego notowania tekstu mówionego za pomocą umownych znaków i skrótów»
Modus operandi start learning		jest pewnym charakterystycznym, powtarzającym się sposobem działania sprawcy przy popełnianiu przestępstw- a także przed i po ich popełnieniu.
trwoga start learning		«silny strach»
stenogram start learning		«zapis stenograficzny tekstu mówionego»
cynizm start learning		1. «lekceważące odnoszenie się do ogólnie uznawanych autorytetów i zasad etycznych» 2. «zespół poglądów greckiej szkoły filozoficznej Antystenesa»
wok start learning		«duża, głęboka patelnia o półkulistym lub stożkowym dnie, używana w kuchni chińskiej»
biuletyn start learning		«serwis informacji prasowych lub informator o działalności jakiejś instytucji, towarzystwa naukowego itp.»
błąd przeżywalności start learning		błąd logiczny, polegający na opieraniu się w rozumowaniu na dostępnych danych, bez brania pod uwagę ukrytych przyczyn, dla których mogą być one niereprezentatywne.
dychotomia start learning		«podział jakiejś całości na dwie różniące się zasadniczo części;
arteria start learning		1. «ważny szlak komunikacyjny lądowy lub wodny» 2. «tętnica»
kustosz start learning		1. «pracownik muzeum lub biblioteki opiekujący się zbiorami» 2. zob. kustoda. 3. «zwierzchnik kilku klasztorów stanowiących kustodię» 4. «honorowy tytuł kanonika kapituły, zarządzającego majątkiem kapituły katedralnej albo kolegialnej»
kustoda start learning		1. «w dawnych drukach i rękopisach: pierwsze słowo lub pierwsza sylaba z następnej strony umieszczane na końcu każdej strony» 2. «cyfra lub litera określająca kolejność składek starożytnych i średniowiecznych rękopisów»
inercja start learning		1. «bierne poddawanie się czemuś»
patera start learning		1. «płaskie naczynie na nóżce używane do podawania ciast i owoców» 2. «w starożytnej Grecji i w starożytnym Rzymie: naczynie do składania ofiar»
kontuar start learning		«blat oddzielający osobę obsługującą od klienta w sklepie, barze itp.»
galimatias start learning		pot. «ogólny nieład lub zamęt»
pielesze start learning		«rodzinne strony, własny dom»
panaceum start learning		1. «środek leczniczy mający leczyć wszelkie choroby» 2. «sposób na wszelkie trudności i kłopoty»
autokataliza start learning		«reakcja chemiczna, w której katalizatorem jest jeden z produktów reakcji»
antenat start learning		«przodek zarówno w linii ojca, jak i matki»
hedonizm start learning		1. «doktryna etyczna uznająca rozkosz bądź unikanie przykrości za najwyższe lub jedyne dobro i cel życia»
tandem start learning		1. «rower na dwie osoby» 2. «dwuosobowy zespół zawodników» 3. «dwie osoby współpracujące ze sobą w jakiejś dziedzinie wiedzy, sztuki itp.» 4. «układ w maszynach, pojazdach itp. złożony z dwóch elementów tego samego rodzaju, ustawionych jeden za drugim»
przywar start learning		«ujemna cecha charakteru»
antropologia start learning		«nauka o człowieku, jego pochodzeniu, rozwoju i zróżnicowaniu rasowym»
relatywny start learning		«uzależniony od czegoś, wynikający z porównania»
animusz start learning		«odwaga i zapał»
szaniec start learning		1. «ziemne umocnienie polowe, składające się z wału i rowu, stosowane do końca XIX w. w celu osłony stanowisk ogniowych artylerii» 2. «coś, co stanowi osłonę lub oparcie dla kogoś lub czegoś»
hufiec start learning		1. «jednostka niektórych organizacji młodzieżowych, opartych częściowo na wzorach wojskowych» 2. «w średniowieczu: zwarty oddział składający się z kilku chorągwi, stanowiący zarazem część szyku bojowego»
hufce start learning		podn. «o wojsku»
katechizm start learning		1. «wykład podstawowych zasad religii chrześcijańskiej mający formę pytań i odpowiedzi; też: książka zawierająca ten wykład» 2. «podstawowe zasady czegoś»
zakusy start learning		«próby zdobycia czegoś»
strząsać start learning		1. «poruszywszy czymś energicznie, zrzucić coś z tego» 2. «pozbyć się czegoś, uwolnić się od czegoś»
pożoga start learning		1. «wielki pożar» 2. «dramatyczne wydarzenia przynoszące wiele zniszczeń i cierpień»
liberia start learning		«pierwotnie oficjalny ubiór służby królewskiej lub magnackiej, obecnie używany głównie przez służbę hotelową»
warchoł start learning		pejor. «osoba wywołująca kłótnie i zamęt swoją samowolą»
doń start learning		«do niego»
konspekt start learning		«zarys utworu, wykładu itp. ujęty w punktach»
pedagogium start learning		«w Polsce międzywojennej: dwuletnie seminarium kształcące nauczycieli»
oranżeria start learning		«budynek ogrodowy z dużymi oknami, w którym hoduje się rośliny tropikalne»
kondotier start learning		1. «w XIV–XVI w. we Włoszech: dowódca oddziałów najemnych w służbie miast lub dworów książęcych» 2. daw. «żołnierz najemny» 3. przen. «człowiek podejmujący działania w cudzej sprawie dla własnego zysku»
wzuć, wzuwać start learning		pot. «włożyć buty»
prokrastynacja start learning		nałogowe odwlekanie w czasie
gratyfikacja start learning		1. «dodatkowe wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za specjalne zasługi lub z okazji jakiegoś święta» 2. «prezent lub łapówka, którą ktoś otrzymuje w zamian za coś»
prestidigitator start learning		«artysta cyrkowy pokazujący sztuki polegające na zręczności i robiące wrażenie magicznych»
cnota start learning		1. «zespół dodatnich cech moralnych» 2. «przestrzeganie zasad etyki» 3. «czyjeś dodatnie cechy charakteru» 4. «dziewictwo»
prym start learning		daw. «pierwszeństwo w czymś»
pryma start learning		1. muz. «odległość między dwoma jednobrzmiącymi dźwiękami» 2. muz. «podstawowy dźwięk trójdźwięku» 3. «część modlitwy brewiarzowej odmawiana rano»
mielec start learning		1. «tylna część żołądka ptaków»
mozga start learning		«trawa pastewna o płożących się pędach i dużych liściach»
klawikord start learning		«klawiszowy instrument muzyczny, będący prototypem fortepianu»
piegża start learning		«ptak o szarobrązowym upierzeniu, gnieżdżący się w ciernistych krzakach»
łuna start learning		«odblask pożaru lub silnego światła widoczny na horyzoncie»
kurant start learning		1. «mechanizm umieszczony w zegarze, pozytywce itp., wygrywający jakąś melodię» 2. «melodia wygrywana przez taki mechanizm»
ongiś start learning		daw. «kiedyś»
adiutant start learning		«oficer przydzielony do dyspozycji wyższego dowódcy»
karteluszka start learning		«kawałek papieru»
zagon start learning		1. «wąski, długi pas ziemi uprawnej, ograniczony bruzdami» 2. daw. «oddział wojska zapuszczający się w głąb obcego terytorium» 3. daw. «wypad oddziału wojska w głąb jakiegoś terytorium»
weksel start learning		«dokument stanowiący pisemne zobowiązanie wystawcy lub wskazanej przez niego osoby do zapłacenia określonej sumy pieniędzy osobie wymienionej w dokumencie lub jego okazicielowi w oznaczonym terminie»
szoferka start learning		1. «kabina samochodu ciężarowego, w której siedzi kierowca» 2. pot. «kobieta szofer» 3. pot. «zawód szofera»
bajać start learning		1. «opowiadać baśnie» 2. «opowiadać niestworzone rzeczy»
sczeznąć start learning		«stać się mniejszym, słabszym lub przestać istnieć»
opasły start learning		1. «o zwierzęciu: dobrze wykarmiony, wypasiony» 2. «zwykle z niechęcią o człowieku lub o jego części ciała: gruby, otyły» 3. «o egzemplarzu książki: bardzo gruby»
oficynka start learning		budynek stojący obok głównej posiadłości
grajdoł start learning		lekcew. «zapadła wieś lub prowincjonalne miasteczko»
sekundować start learning		1. «wspierać kogoś w jakiejś działalności» 2. «być czyimś sekundantem w pojedynku»
sekundant start learning		1. «świadek osoby pojedynkującej się» 2. «w boksie: doradca i opiekun zawodnika w czasie walki»
płowy start learning		«żółtawy z szarym odcieniem»
zwierzyna płowa start learning		łow. «łosie, jelenie, daniele i sarny»
zecer start learning		«pracownik drukarni składający tekst»
protekcjonalny start learning		«traktujący innych z wyższością i pobłażliwą przychylnością; też: świadczący o takim traktowaniu»
zaperzyć się start learning		«unieść się gniewem, gwałtownie broniąc swoich racji» «pokryć się perzem»
perz start learning		«chwast o długich, podziemnych rozłogach»
rozłoga start learning		1. rozległy, pusty teren; rozłóg; 2. pęd boczny roślin będący organem rozmnażania wegetatywnego; wić, rozłóg; 3. w łowiectwie: rozstaw łopat w porożu jakiegoś zwierzęcia
marsowy/marsowaty start learning		«o twarzy, minie: groźny, surowy»
waleriana start learning		1. «roślina o pierzastych liściach i białych lub różowych kwiatach w kształcie baldachów» 2. «preparat leczniczy z wyciągu z tej rośliny»
baldahim start learning		1. «osłona z tkaniny umocowana nad tronem, łożem lub rozpięta na drążkach, noszona nad władcami, dostojnikami lub nad przedmiotami kultu» 2. «dekoracyjny element w kształcie daszka, umieszczony np. nad amboną»
powściągliwy start learning		«umiejący nad sobą panować; też: świadczący o takiej cesze»
ciżba start learning		«wielka liczba stłoczonych ludzi»
tobół start learning		1. «duży, nieforemny pakunek z rzeczy zawiniętych w kawałek tkaniny» 2. pot. «nieporęczny, ciężki bagaż»
szrapnel start learning		«pocisk artyleryjski wypełniony kulkami, które rozpryskują się, gdy zadziała zapalnik czasowy; też: odłamek takiego pocisku»
cokół start learning		1. «podstawa rzeźby lub pomnika» 2. «najniższa, zwykle wysunięta do przodu część budowli, kolumny itp., stanowiąca ich podstawę lub element dekoracyjny» 3. «podmurówka ogrodzenia» 4. «zewnętrzna, metalowa część lampy elektronowej lub żarówki zawierająca końcówki elektrod»
powielacz start learning		«urządzenie do wykonywania odbitek tekstów lub rysunków»
notabene start learning		«wyraz wtrącony w tekst zdania, poprzedzający jakąś dodatkową, ale ważną informację»
wywiadywać się start learning		pot. «wypytując, dowiedzieć się czegoś, często potajemnie»
grabieć start learning		«o palcach, rękach: drętwieć z zimna»
przewlekły start learning		1. «trwający długo, ciągnący się za długo» 2. «o chorobie: mający długotrwały przebieg»
tuman start learning		1. «kłąb czegoś sypkiego lub lotnego, unoszący się w powietrzu» 2. obraźl. «o osobie nieinteligentnej lub mało zdolnej» 3. «obłok gęstej mgły lub oparów»
szczapa start learning		1. «kawałek porąbanego lub odłupanego drewna» 2. pot. «o bardzo chudym człowieku lub zwierzęciu»
kościec start learning		1. «twarda konstrukcja kostna, tworząca szkielet ludzi i zwierząt» 2. «zespół najważniejszych elementów czegoś»
pośledni start learning		«gorszy od innych tego samego rodzaju»
perswazja start learning		«namawianie do czegoś lub odradzanie czegoś z przytoczeniem odpowiednich argumentów»
minorowy start learning		1. muz. «molowy» 2. «smutny, melancholijny, przygnębiający»
odwód start learning		«oddziały wydzielone jako rezerwa z podstawowego składu wojsk»
jar start learning		«dolina erozyjna o wąskim dnie i stromych zboczach»
jary start learning		1. «siany na wiosnę» 2. daw. «krzepki»
magistrala start learning		1. «główny szlak komunikacyjny lub transportowy» 2. «główny przewód jakiejś instalacji» 3. «wewnętrzna ścieżka, po której przesyłane są sygnały z jednej części komputera do innej»
dystynkcja start learning		1. «wytworność i elegancja w sposobie bycia» 2. «cecha odróżniająca» 3. daw. «wyróżnienie kogoś» 4. daw. «godność, stanowisko»
kabotyn start learning		pejor. «osoba zachowująca się w sposób obliczony na efekt»
przysadzisty start learning		1. «nieproporcjonalnie gruby w stosunku do wysokości lub wzrostu» 2. «niski, przy znacznych rozmiarach swej postawy»
rusznica start learning		«ręczna broń palna o długiej lufie, używana w w. XV–XVII»
sak start learning		1. «sieć na ryby w kształcie worka rozpiętego na kabłąkach» 2. «sidło na ptaki» 3. daw. «worek podróżny»
kabłąk start learning		1. «wygięcie w łuk» 2. «przedmiot wygięty w łuk; też: element konstrukcyjny w takim kształcie»
lejtnant start learning		«stopień oficerski odpowiadający polskiemu porucznikowi lub podporucznikowi; też: oficer mający ten stopień»
birbant start learning		daw. «człowiek prowadzący życie hulaszcze, próżniacze»
połowica start learning		żart. «żona»
ława start learning		1. «długa deska na podpórkach służąca do siedzenia dla kilku osób» 2. «niski, prostokątny stół» 3. «w dawnej Polsce: sposób prowadzenia walki w szyku konnym, polegający na okrążeniu przeciwnika przez zaskoczenie» 4. daw. «zwarty szereg»
piędź start learning		«dawna miara długości»
laryngofon start learning		«mikrofon działający pod wpływem drgań krtani, niereagujący na dźwięki przenoszone przez powietrze»
tyralier start learning		daw. «żołnierz oddziału piechoty walczącego w szyku rozproszonym»
tyraliera start learning		1. «luźny, rozproszony szyk bojowy piechoty» 2. «żołnierze ustawieni i walczący w takim szyku»
łan start learning		1. «ziemia przeznaczona pod zasiew» 2. «zboże rosnące na zagonie» 3. zob. włóka w zn. 2. 4. «obszar ziemi uprawnej dany osadnikowi przez panującego księcia»
włóka start learning		1. «konne lub ciągnikowe narzędzie rolnicze do wyrównywania i kruszenia górnej warstwy gleby» 2. «dawna jednostka powierzchni gruntu ornego; też: grunt o takiej powierzchni»
brezent start learning		«gruba, mocna tkanina impregnowana»
tanecznica start learning		daw. «tancerka»
buksować start learning		«o kołach pojazdu: obracając się, ślizgać się w miejscu»
buksować start learning		«o kołach pojazdu: obracając się, ślizgać się w miejscu»
przepierzenie start learning		«prowizoryczna, cienka ścianka dzieląca jakieś pomieszczenie»
działon start learning		«najmniejszy pododdział artyleryjski składający się z działa i jego obsługi»
działonowy start learning		«dowódca działonu»
par start learning		1. «członek brytyjskiej Izby Lordów» 2. «we Francji w latach 1814–1848: członek wyższej izby parlamentu» 3. «w średniowieczu: członek grupy feudalnej złożonej z równych sobie wasali, podlegających jednemu seniorowi»
urągać start learning		1. «wymyślać komuś, okazywać głośno niezadowolenie» 2. «być powodem hańby, przynosić ujmę»
paroksyzm start learning		1. «nagłe wystąpienie lub zaostrzenie się objawów chorobowych» 2. «krótkotrwały, lecz silny przejaw jakichś uczuć, zwykle negatywnych»
sęk start learning		1. «część uschniętej lub uciętej gałęzi pozostała przy pniu» 2. «podstawa gałęzi wrośnięta w pień i mająca niezależny od niego układ słojów; też: ślad po takiej podstawie na powierzchni pnia lub deski» 3. łow. «palczaste zakończenie poroża byka daniela; też: odnoga tego poroża»
wespół start learning		«wspólnie z kimś innym, w tym samym czasie lub miejscu»
narybek start learning		1. «młode ryby w okresie od rozpoczęcia samodzielnego żerowania do ukończenia pierwszego roku życia» 2. pot. «młode pokolenie rozpoczynające działalność w jakiejś dziedzinie»
tur start learning		«wymarły przodek bydła domowego»
Zżąć-zżynać start learning		«ściąć zboże»
ił start learning		«skała osadowa wykorzystywana jako surowiec m.in. w przemyśle budowlanym, ceramicznym»
mastondont start learning		«zwierzę kopalne podobne do słonia»
zenitówka start learning		pot. «działo przeciwlotnicze»
Mohikanie start learning		plemię Indian Ameryki Północnej
dalmierz start learning		«przyrząd do pomiaru odległości dzielącej przedmiot od miejsca obserwacji»
łoza start learning		1. zob. wierzba szara. 2. pot. «zarośla wierzbowe» 3. pot. «gałąź, witka, zwłaszcza wierzbowa»
wierzba szara start learning		«krzew rosnący na mokrych łąkach, bagnach i torfowiskach»
szpakowaty start learning		1. «o włosach: siwawy; też o ludziach: mający takie włosy» 2. «o maści konia: ciemnosiwy»
cezura start learning		1. «moment przełomowy w czyimś życiu, w dziejach ludzkości, narodu, w historii kultury itp., wyraźnie wyznaczający koniec jednej epoki i początek kolejnej» 3. «nieznaczna przerwa między frazami utworu, którą wykorzystuje śpiewak lub instrumentalista do zaczerpnięcia oddechu» 2. «w metryce klasycznej i wierszu sylabotonicznym: przedział międzywyrazowy przypadający wewnątrz stopy»
ważki start learning		«mający duże znaczenie»
status quo start learning		«stan prawny lub polityczny istniejący w danej chwili»
kartel start learning		1. «monopolistyczny związek przedsiębiorstw jednej gałęzi produkcji» 2. «umowa między stronami walczącymi, dotycząca wymiany jeńców wojennych, rozejmu, zawieszenia broni itp.»
repatriacja start learning		«powrót do ojczyzny osób, które z różnych przyczyn, zwykle niezależnych od ich woli, znalazły się poza granicami swego kraju»
internować start learning		1. «umieszczać przymusowo w specjalnych obozach oddziały wojskowe państw walczących, przekraczające granicę państwa neutralnego» 2. «umieszczać przymusowo w miejscu odosobnienia osoby uważane ze względów politycznych za niebezpieczne dla państwa»
legislacja start learning		«ustanawianie prawa»
proklamacja start learning		1. «publiczne oświadczenie w sprawie wielkiej wagi; też: odezwa skierowana do społeczeństwa» 2. «drukowane wezwanie do społeczeństwa, o charakterze agitacyjnym»
asocjacja start learning		1. «automatyczne skojarzenie myślowe» 2. «ugrupowanie, zbiorowisko, zespół» 3. «łączenie się cząsteczek związków chemicznych w zespoły»
agraryzacja start learning		proces polegający na przejęciu przez miasta funkcji rolniczych i ograniczeniu ich roli przemysłowej.
archetyp start learning		1. «pierwowzór jakiejś postaci, zdarzenia, motywu» 2. «w psychoanalitycznej teorii C. G. Junga: wspólny wszystkim ludziom, dziedziczny wzorzec reagowania i postrzegania świata»
połeć start learning		1. «duży kawał słoniny lub mięsa» 2. łow. «bok zwierzęcia»
zakasować start learning		«okazać się dużo lepszym od kogoś»
froterka start learning		«przyrząd elektryczny do froterowania podłóg»
froterować start learning		«polerować zapastowaną podłogę»
otaksowć start learning		1. «określić materialną wartość czegoś» 2. «przyjrzeć się komuś lub czemuś uważnie i ocenić kogoś lub coś»
szkapa, szkapina start learning		«o bardzo zabiedzonym koniu»
lora start learning		1. «odkryty wagon towarowy lub odkryta przyczepa samochodowa» 2. «węzeł marynarski łatwy do rozplątania»
mus start learning		pot. «konieczność, przymus lub potrzeba zrobienia czegoś»
resor start learning		«element zawieszenia pojazdu łagodzący wstrząsy w czasie jazdy»
Deputat start learning		1. «członek deputacji» 2. «członek trybunału w dawnej Polsce» 3.«część wynagrodzenia za pracę wypłacana w naturze»
deputacja start learning		1. daw.; zob. delegacja w zn. 1. 2. daw.; zob. komisja w zn. 1.
platoniczny start learning		1. «pozbawiony pierwiastka zmysłowego, seksualnego» 2. «niedający się urzeczywistnić»
stężały start learning		1. «taki, który przeszedł ze stanu płynnego w stan półpłynny lub stały» 2. «znieruchomiały pod wpływem jakichś emocji»
drenaż start learning		1. «sieć drenów, podziemnych kanałów itp. służąca do osuszania gleby i regulowania stopnia jej wilgotności» 2. «osuszanie gruntów za pomocą drenów» 3. «działania zmierzające do zmniejszenia ilości pieniędzy na rynku»
dren start learning		1. «rura lub ciąg rur ułożonych w ziemi, służących do zbierania i odprowadzania nadmiaru wód gruntowych» 2. «rurka służąca do odprowadzania ropy, krwi, żółci lub innych płynów z organizmu»
unifikacja start learning		1. «sprowadzenie czegoś do jednej postaci lub do jednej normy» 2. «połączenie różnych elementów w jedną całość»
państwo unitarne start learning		«państwo, którego jednostki administracyjne i terytorialne podporządkowane są organom centralnym i nie mają autonomii»
optować start learning		1. «opowiadać się za czymś» 2. «korzystać z prawa opcji»
państwa beneluxu start learning		Belgia, Holandia, Luksemburg
Anachronizm start learning		1. «to, co jest niezgodne z duchem czasu lub ze stanem wiedzy» 2. «błąd polegający na łączeniu zjawisk lub faktów, które nie mogły się zdarzyć jednocześnie, lub umieszczeniu rzeczy, osoby itp. w niewłaściwej epoce»
aprowizacja start learning		«zaopatrywanie ludności w artykuły pierwszej potrzeby; też: te artykuły»
Żdanowszczyzna start learning		polityka kulturalna prowadzona w Związku Radzieckim w latach 1946–1953 pod kierunkiem Andrieja Żdanowa. Oparta była na doktrynie realizmu socjalistycznego, zakładała podporządkowanie sztuki i nauki ideologii komunistycznej, zwalczanie "kosmopolityzmu" i wszelkich przejawów niezależności twórczej.
szowinizm start learning		1. «postawa, którą charakteryzuje brak tolerancji i przyznawanie uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie lub grupie» 2. «skrajny nacjonalizm wyrażający się w bezkrytycznym stosunku do własnego narodu oraz w pogardzie i nienawiści do innych narodów
kosmopolitą start learning		1. «człowiek nieczujący więzi z krajem, z którego pochodzi lub którego jest obywatelem, deklarujący swą więź z kulturą świata»
konsolidacja start learning		1. «działania prowadzone w celu uzyskania wewnętrznej spójności jakiejś grupy lub struktury; też: stan powstały w wyniku tych działań» 2. «zamiana kilku pożyczek na jedną o ujednoliconych warunkach spłaty»
Kościół Chrześcijan Baptystów start learning		«jedno z wyznań protestanckich, powstałe w XVII w., uznające Biblię za jedyny autorytet w sprawach wiary»

Polskie Słowa

You must sign in to write a comment

More