paremie od A do D

 0    80 flashcards    kasiuakasiua
print play test yourself
 
Question Answer
aequitas in iudiciis inter litigantes servanda est
start learning
słuszność w sądach pomiędzy będącymi w sporze jest przestrzegana
abusus non tollit usum
start learning
nadużycie nie znosi prawa do właściwego użycia/ z nadużycia nie da się wyprowadzić argumentu na rzecz ustania uprawnienia
accipiens
start learning
odbiorca przekazu
actiones in personam
start learning
powództwa o charakterze osobistym/skarga o charakterze osobistym
adoptio naturam imitatur
start learning
przysposobienie naśladuje naturę; stosunki między przysposabiającymi a przysposobionymi powinny być ukształtowane na wzór stosunków między naturalnymi rodzicami i dziećmi
aequitas praeferitur rigori
start learning
słuszność ma pierwszeństwo przed rygoryzmem/formalizmem
aequitas
start learning
słuszność, równość, sprawiedliwość
aequum et bonum est lex legum
start learning
słuszne i dobre jest prawo prawem
assignatio
start learning
przyznanie, przysądzanie prawa
benignitas
start learning
dobroć, przychylność
benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
start learning
ustawy powinny być interpretowane szerzej, dla zachowania ich ducha; właściwe jest takie interpretowanie ustawy, które zachowuje zamiar ustawodawcy
bona fides
start learning
dobra wiara
bonam fidem agnoscere licet
start learning
dozwolone jest uznanie tego, co wynika z dobrej wiary
bona fides praesumitur
start learning
domniemywa się dobrą wiarę
bona fides semper praesumitur
start learning
zawsze domniemywa się dobrą wiarę
bonum/bona
start learning
dobro, dobro majątkowe
casum sentit dominus
start learning
właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy./ Zdarzenie losowe obciąża właściciela
casus a nullo praestatur
start learning
za przypadek nie ponosi się odpowiedzialności. Jeżeli coś będzie konsekwencją zdarzenia losowego, to nikt nie jest odpowiedzialny do odszkodowania z tego powodu wypadku nie może być zagwarantowany przez
casus fortuitus
start learning
szczególny przypadek, siła wyższa; występuje, gdy przypisuje się odpowiedzialność za zwykły przypadek, pomimo niezawinienia
casus mixtus
start learning
przypadek w szczególnym kontekście, do którego przyczyniło się wcześniejsze naganne zachowanie
casus
start learning
przypadek (jako stan faktyczny, stan rzeczy, do jakiego się odnosi, zdarzenie losowe). Coś, co nastąpiło losowo i nie jest konsekwencją nagannego (czyli zawinionego) zachowania jakiegoś podmiotu
causa donandi
start learning
dokonuje się czynności tylko po to, by nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, bez żadnego ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna.
causa obligandi vel acquirendi
start learning
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów; przykładem będą sprzedaż i najem. A świadczy coś, ażeby zobowiązać B do czegoś
causa
start learning
przyczyna, uzasadnienie, podstawa. Zobowiązanie może wywoływać określone skutki prawne, dlatego, bo ma określoną causę. To właśnie causa legitymizuje przymusowy charakter zobowiązania
causa solvendi
start learning
celem jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, czyli zmniejszenie się jej pasywów. Przykładem jest zapłata długu. Legitymizuje skuteczność prawną określonego zachowania w ramach zobowiązania
cessante ratione legis, cessat ipsa lex
start learning
Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
condictio causa data causa non secuta
start learning
nieosiągnięcie celu świadczenia
consuetudo est optima legum interpres
start learning
zwyczaj jest najlepszą wykładnią praw
contractus ex conventione legem accipere dinoscuntur
start learning
moc kontraktu opiera się na zgodnej woli stron/ kontrakt czerpie swoją moc z porozumienia
contractus
start learning
umowa, zobowiązanie
creditor
start learning
wierzyciel
culpa in contrahendo
start learning
wina w kontraktowaniu/ wina w negocjowaniu. Tym wyrażeniem oznacza się naganność osób, które dopiero negocjują zawartość umowy, czyli jeszcze zobowiązanie pomiędzy nimi nie powstało
culpa in custodiendo
start learning
„wina w nadzorze”. Uchwycenie niestaranności w sprawowaniu pieczy/ nadzoru. Jest to naganność, którą przypisuje się temu, kto powinien np. sprawować nadzór
culpa in eligendo
start learning
„wina w wyborze”. Występuje wtedy, gdy ktoś przy wykonywaniu swoich obowiązków, na przykład obowiązków umownych, posłużył się podwykonawcą. Uznaje się, co do zasady, że ta osoba ponosi odpowiedzialność
culpa lata
start learning
rażące niedbalstwo. Zwrotem tym kwalifikuje się taką sytuację, w której każdy człowiek zachowałby się inaczej, bardziej starannie, i łatwo jest każdemu stwierdzić, że np. zachowanie osoby A było skrajnie niedbałe
culpa levis in abstracto
start learning
niestaranność abstrakcyjna; jak staranny wykonawca zachowałby się w sytuacji
culpa levis in concreto
start learning
niestaranność według wzorca konkretnego. Zwrot używany podczas oceniania staranności, zachowania jakiejś osoby, która zajmuje się cudzymi sprawami (a więc działa w czyimś imieniu).
culpa levis
start learning
lżejsze niedbalstwo, wina lekka
culpa neglegentia
start learning
zachowanie, w którym nie dochowano jakiejś oczekiwanej staranności.
damnum compensare
start learning
rekompensata, szkoda powinna być naprawiona, wyrównana
damnum emergens
start learning
szkoda rzeczywista; rzeczywisty uszczerbek w majątku konkretnej osoby, będący konsekwencją jakiegoś zdarzenia. Przykładowo, jeżeli A zniszczy jakiś obiekt należący do osoby B, to damnum emergens stanowiłoby ekwiwalent wartości zniszczonego obiektu
damnum quod quis sua culpa sentit, sibi debet, non aliis imputare
start learning
szkoda, którą ktoś wyrządził ze swej winy ponosi on sam (obciąża go) i nie można nią obciążyć nikogo innego (nie może przypisać za nią odpowiedzialności innej osobie)
damnum sine iniuria esse potest
start learning
Szkoda może wystąpić bez naruszenia prawa./ Jest możliwe istnienie szkody bez bezprawia
damnum
start learning
szkoda, naruszenie interesu majątkowego
datio in solutum
start learning
dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy wierzycielowi coś innego, niż powinien zgodnie z treścią zobowiązania.
debitor
start learning
dłużnik
delegans (autor)
start learning
przekazujący. Jest wierzycielem delegatusa, bo może czegoś od niego żądać
delegatio
start learning
przekaz (dokonywany w celu przelewu wierzytelności albo przejęcia długu)/ przekazanie procesu lub jego części przez sędziego zwyczajnego sędziemu w tym celu ustanowionem
delegatus
start learning
przekazany. Działanie przekazanego, działającego na rzecz przekazującego, prowadzi do umorzenia dwóch zobowiązań. Żeby skutek podwójnego umorzenia nastąpił, to musi poinformować przyjmującego, o tym, że działa na polecenie delegansa.
derogat
start learning
uchylać
dolus coloratus
start learning
zwrot opisujący jakieś szczególne, emocjonalne zabarwienie złego zamiaru. Czyli jest to po prostu zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby dokonane pod wpływem szczególnych emocji.
dolus directus
start learning
zamiar bezpośredni. Czyli, osoba A doskonale wie, jaki ujemny skutek chce osiągnąć i tym zamiarem się kieruje. Inaczej- dolus directus to bezpośrednie działanie w celu wyrządzenia określonego negatywnego skutku.
dolus eventualis
start learning
zamiar ewentualny. Czyli, osoba A wie, że jej zachowanie jest naganne i że może wyrządzić określony naganny skutek (akceptuje możliwość jego wystąpienia), ale nie działa w tym celu bezpośrednio.
dolus non praesumitur
start learning
nie domniemywa się złego zamiaru/ zły zamiar (podstęp) nie może być przyjęty jako domniemanie (bo zły zamiar trzeba udowodnić)
dolus omnimodo puniatur
start learning
podstęp jest karany w każdym przypadku/ działanie w złym zamiarze zawsze musi być ukarane
dolus premeditatus
start learning
zamiar zaplanowany, przemyślany już w szerszej perspektywie czasowej. Czyli, jest to działanie chłodne, wyrachowane, obliczone na wyrządzenie ujemnego, określonego skutku.
dolus repentinus
start learning
zamiar nagły. Czyli osoba A nie kalkulowała w dłuższej perspektywie czasowej, że wyrządzi szkodę osobie B, a zrobiła to pod wpływem impulsu, chwili, wpadła nagle na ten pomysł.
dolus subsequens
start learning
zamiar następczy. Gwałtowność zachowania może być skutkiem wcześniejszego, innego nagannego zachowania.
dolus
start learning
zły zamiar, podstęp; podstęp, oszustwo, zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby i wyrządzenia jej szkód; / w prawie karnym wina umyślna.
dominium
start learning
panowanie, posiadanie, siła, władza, prawo własności
dura lex sed lex
start learning
twarde prawo, ale prawo
accidentalia contractus
start learning
elementy treści umowy, które nie muszą być w niej zawarte, ale ich zawarcie przesądza o ocenie skutku prawnego umowy
condicio
start learning
warunek; zdarzenie przyszłe i niepewne
dies a quo/ad quem
start learning
termin początkowy/termin końcowy
conditio existens ad initium negotii retrotrahitur
start learning
warunek wywołuje skutki od początku zawarcia czynności; skutek rozciąga się wstecz
dolo facit qui petit redditurus est
start learning
działa niegodziwie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
clausulae insolitae inducunt suspicionem
start learning
nietypowe postanowienia powodują wątpliowść
actio in rem (erga omnes)
start learning
skarga rzeczowa (wobec wszystkich)
actio negatoria
start learning
skarga negatoryjna; roszczenie w ramach którego właściciel może domagać się zaprzestania jakichś zachowań
bona fidei possessor fructus suos facit
start learning
posiadacz w dobrej wierze czyni zużyte pożytki swoimi
accessio cedit principali
start learning
przyłączenie rzeczy przypada rzeczy głównej
conditio sine qua non
start learning
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
start learning
spadkodawca do ostatniej chwili swojego życia może zmienić swój testament
actor
start learning
powód, oskarżyciel
actio
start learning
skarga, roszczenie
actio semel extincta non reviviscit
start learning
skarga raz zużyta nie odżywa; z konkretnym roszczeniem do konkretnego pozwanego wystąpić można raz
actor sequitur forum rei
start learning
powód podąża za sądem do pozwanego
actori incumbit onus probandi
start learning
ciężar dowodu spoczywa na powodzie
audiatur et altera pars
start learning
niech będzie wysłuchana i druga strona
actio semel extincta non reviviscit
start learning
roszczenie raz wygasłe nie odżywa

You must sign in to write a comment