→ Moja Lekcja → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
1. Kultura start learning		całokształt materialnego i duchowego dorobku ludności, wzbogacany i przekazywany z pokolenia na pokolenie.
2. Globalizacja start learning		ujednolicanie kultur.
3. Cywilizacja start learning		całokształt społeczno-kulturowego rozwoju danego społeczeństwa lub grupy społeczeństw.
4. Sztuka sztukę tworzy człowiek! start learning		jest: (wg Władysława Tatarkiewicza) - odtwarzaniem rzeczy - bądź konstruowaniem formy - bądź wyrażaniem przeżyć jeżeli wytwór tego odtwarzania, konstruowania i wyrażania jest zdolny: - zachwycać - bądź wzruszać - bądź wstrząsać WARUNEK
5. Dzieło sztuki start learning		jest: - odtwarzaniem rzeczy - bądź konstrukcją formy - bądź wyrażaniem przeżyć jednakże tylko takim odtworzeniem, taką konstrukcją i takim wyrazem, które zdolne, są: - zachwycać - bądź wzruszać - bądź wstrząsać
6. Historia sztuki start learning		nauka zajmująca się rozpoznaniem, opisem i klasyfikacją zjawisk w sztuce.
7. Piękno start learning		coś, co się podoba człowiekowi.
8. Estetyka start learning		nauka o pięknie.
9. Styl start learning		zespół cech (formalnych) wspólnych dziełom opartym na tych samych zasadach kształtowania (występuje w większości dziedzin np. architektura, rzeźba i malarstwo) w określonym czasie historycznym (np. gotyk).
10. Kierunek start learning		zespół cech wyróżniający dzieła w określonym czasie historycznym, ma węższy zakres niż styl, nie obejmuje wszystkich dziedzin (np. impresjonizm).
11. Nurt start learning		wyróżnienie dzieł pod kątem konkretnej cechy lub zespołu cech na przestrzeni dziejów tzn. nie ograniczony czasowo (np. nurt ekspresyjny od prehistorii do współczesności).
12. Kanon start learning		wzór, reguła tworzenia sztuki np. w danym okresie w odniesieniu do wszelkich form artystycznych na określonym obszarze.
13. Kicz Camp, czyli konwencja stylistyczna przypisująca rzeczom wartość, tylko dlatego, że są w złym guście). start learning		bezwartościowy wytwór sztuki (zamierzony kicz
14. Sztuki plastyczne start learning		sztuki odbierane za pomocą zmysłu wzroku.
15. Architektura sakralna start learning		budowle służące do celów kultowych, religijnych (architektura kościelna, cerkiewna, klasztorna).
16. Architektura sepulkralna start learning		architektura grobowa.
17. Nagrobek start learning		trwałe oznaczenie miejsca pochówku ciała lub prochów.
18. Budowle użyteczności publicznej start learning		służące do użytku publicznego.
19. Architektura rezydencjonalna start learning		siedziba o charakterze reprezentacyjnym.
20. Pałac start learning		reprezentacyjna budowla mieszkalna pozbawiona cech obronnych, rezydencja władcy.
21. Skrzydło pałacowe start learning		boczna, w stosunku do głównego budynku jego część.
22. Zamek start learning		zespół elementów warownych i mieszkalnych, mających razem cechy obronne.
23. Architektura prywatna / mieszkalna start learning		architektura służąca do mieszkania.
24. Kolumna start learning		pionowa podpora architektoniczna o kolistym przekroju.
25. Trzon start learning		główna pionowa część kolumny.
26. Kapitel start learning		inaczej głowica, najwyższa, wieńcząca część kolumny.
27. Półkolumna start learning		kolumna wystająca z powierzchni muru połową swej grubości.
28. Filar start learning		pionowa podpora architektoniczna o kwadratowym przekroju.
29. Półfilar start learning		filar wystający z powierzchni muru połową swej grubości.
30. Pilaster start learning		płaski filar, nieznacznie wystający ze ściany, posiada strukturę filara (baza, głowica).
31. Lizena start learning		płaski, pionowy występ w murze zewnętrznym.
32. Cokół start learning		element budowlany służący jako podstawa, na którym umieszczane są rzeźby lub inne dzieła sztuki.
33. Rzeźba pełna start learning		rzeźba opracowana ze wszystkich stron.
34. Rzeźba niepełna start learning		rzeźba opracowana z kilku stron (nie ze wszystkich).
35. Płaskorzeźba start learning		rzeźba opracowana od przodu o różnym stopniu głębokości.
36. Relief start learning		rodzaj płaskorzeźby opracowany na jednym poziomie tylko od przodu (w zależności od sposobu opracowania wyróżnia się: relief płaski, wypukły, wklęsły).
37. Snycerstwo start learning		sztuka rzeźbienia w drewnie, często o charakterze rzemiosła artystycznego.
38. Gliptyka start learning		sztuka rzeźbienia w kamieniach szlachetnych i półszlachetnych.
39. Marmur start learning		skała metamorficzna często stosowana do wykonywania rzeźb.
40. Forma rzeźbiarska start learning		forma służąca do kształtowania lub powielania przedmiotu, (rozróżnia się formy jednorazowe i trwałe, jedno i kilkuczęściowe, odlewnicze, „na wosk tracony”).
41. Odlew start learning		przedmiot wykonany za pomocą formy odlewniczej przez odtworzenie w twardym materiale, najczęściej metalu (jego płynnej konsystencji przed wystudzeniem), wcześniejszego modelu wykonanego za pomocą nietrwałej masy np. gliny, wosku.
42. Brąz start learning		stop miedzi z innymi metalami (nie licząc cynku, który z miedzią tworzy mosiądz).
43. Miedź start learning		półszlachetny metal, kowalny, ciągliwy, ceniony za swoje właściwości w obróbce.
44. Stiuk start learning		materiał zdobniczy w postaci tynku szlachetnego, będący mieszaniną gipsu, wapienia i drobnego piasku lub pyłu marmurowego.
45. Cegła start learning		materiał budowlany w kształcie prostopadłościanu, uformowany z gliny, wapna, piasku i cementu.
46. Cement start learning		spoiwo hydrauliczne (twardniejące w kontakcie z wodą), otrzymywane z surowców mineralnych.
47. Żelbet / Żelazobeton start learning		połączenie betonu (sztucznego kamienia będącego mieszaniną żwiru, piasku i cementu) z wkładami stalowymi, np. prętami.
48. Żelazo start learning		metal znany od czasów starożytnych.
49. Polichromia start learning		warstwa malarska rzeźby i budynku, obecnie tą nazwą określa się też malarstwo monumentalne na ścianie.
50. Malarstwo monumentalne start learning		malarstwo związane z architekturą, ze ścianą.
51. Witraż start learning		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonanego z kawałków kolorowego szkła, osadzonych w ołowiane ramki.
52. Mozaika start learning		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonanego z kolorowych kamieni, ceramiki i fragmentów szkła na ścianie. Pełni funkcje dekoracyjną i użytkową.
53. Fresk / alfresco / buonfresco start learning		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonywanego na ścianie, polegający na malowaniu na mokrym tynku.
54. Malarstwo sztalugowe start learning		rodzaj malarstwa tzw. ruchomego czyli możliwego do przeniesienia, malarstwo wykonywane na różnych podobraziach ustawionych na sztaludze.
55. Podobrazie / podłoże malarskie start learning		rodzaj podłoża w malarstwie sztalugowym, po którym malarz maluje. Występują podobrazia: drewniane, płócienne, metalowe i papierowe.
56. Malarstwo olejne start learning		malarstwo wykonywane z wykorzystaniem farb olejnych.
57. Podmalówka start learning		wstępna, często uproszczona wersja obrazu olejnego, lub temperowego.
58. Laserunek start learning		przeźroczysta lub półprzeźroczysta warstwa farby, zmieniająca ton lub barwę niższych warstw obrazu.
59. Malarstwo akwarelowe start learning		technika malarstwa wodnego i jednocześnie nazwa obrazów wykonywanych tą techniką.
60. Gwasz start learning		farba wodna z domieszką kredy lub bieli, oraz gumy arabskiej będącej spoiwem.
61. Malarstwo pastelowe start learning		technika malarska i rysunkowa oraz nazwa kolorowych sztyftów, będących nośnikiem barwnika.
62. Malarstwo akrylowe start learning		technika malarska, łącząca pigment ze spoiwem z żywic syntetycznych i wodą, umożliwiająca malowanie zbliżone do techniki olejnej lub akwarelowe.
63. Malarstwo temperowe start learning		określenie farby, ale także i techniki malarskiej, której spoiwem są emulsje np. żółtka jaj z białym winem (tempera jajeczna).
64. Malarstwo tablicowe start learning		malarstwo wykonywane na desce (tzw. tablicy).
65. Krakelury start learning		charakterystyczna siatka spękań tworząca się na powierzchni obrazu olejnego.
66. Iluminatorstwo start learning		rodzaj malarstwa wykonywanego na kartach ksiąg (malarstwo iluminacyjne).
67. Miniatura start learning		dzieło iluminatorstwa, nazwa pochodzi czerwonego barwnika mini, współcześnie tą nazwą określa się też dzieło małych rozmiarów.
68. Rysunek start learning		rodzaj sztuk plastycznych wykonywany za pomocą linii na płaszczyźnie.
69. Szkic start learning		wstępna realizacja koncepcji artystycznej.
70. Plener start learning		twórczość na świeżym powietrzu, w bezpośrednim kontakcie z naturą.
71. Proporcja start learning		rozumiana jest jako współgranie poszczególnych części w całości.
72. Linearyzm start learning		tendencja w malarstwie lub grafice, polegająca na akcentowaniu kształtów za pomocą konturu i linii.
73. Grafika start learning		jeden z działów sztuk plastycznych obejmujący techniki pozwalające na powielanie rysunku na papierze lub tkaninie z uprzednio przygotowanej formy.
74. Druk wypukły start learning		rodzaj druku polegający na żłobieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które mają pozostać niewydrukowane.
75. Druk wklęsły start learning		rodzaj druku polegający na żłobieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które mają odbić się na papierze.
76. Druk płaski start learning		rodzaj druku polegający na spreparowaniu matrycy tak, aby część mająca pozostać niewydrukowana była odporna na przyjmowanie farby drukarskiej.
77. Drzeworyt start learning		technika graficzna należąca do druku wypukłego. W technice tej używana jest deska, na którą nanosi się rysunek i wycina się tło, które na odbitce pozostanie białe.
78. Linoryt start learning		technika graficzna należąca do druku wypukłego. Linoryt, jest podobny do drzeworytu, z tym, że zamiast drewna tutaj do wykonania matrycy używa się linoleum.
79. Gipsoryt start learning		technika graficzna druku wypukłego, w której matryca wykonana jest z gipsu. Proces technologiczny jest podobny jak w drzeworycie i linorycie.
80. Miedzioryt / sucha igła start learning		technika graficzna wklęsła. Rysunek wykonywany jest rylcem na miedzianej płytce następnie pokrywanej farbą. Przed odbiciem w prasie należy usunąć nadmiar farby szmatką.
81. Akwaforta / kwasoryt start learning		technika graficzna wklęsła. Miedzianą lub cynową płytkę pokrywa się nierozpuszczalnym w kwasie werniksem akwafortowym, a następnie zdrapuje się go z miejsc, gdzie ma być rysunek.
82. Akwatinta start learning		technika druku wklęsłego, zbliżona do akwaforty. Zamiast werniksu w tej technice używa się kalafonii (miękkiej żywicy naturalnej).
83. Litografia start learning		technika druku płaskiego, gdzie rysunek przeznaczony do powielenia wykonuje się na kamieniu litograficznym.
84. Monotypia start learning		technika rysunkowa uważana za graficzną, wyróżniająca się tym, że pozwala na uzyskanie tylko jednej odbitki. „Matrycę” wykonuje się na płycie metalowej lub szklanej od razu farbą, która ma się odbić na papierze.
85. Kolografia start learning		grafika strukturalna, w której na matrycy przykleja się różne fakturalne materiały (nazwa ma podkreślać podobieństwo do kolażu).
86. Sitodruk / serigrafia start learning		technika druku, w której formą drukową jest szablon nałożony na drobną, tkaną siatkę. Wykonanie odbitki polega na przetłoczeniu farby przez matrycę.
87. Passe-partout start learning		pojęcie, które narodziło się we Francji, określające ramkę kartonową z wycięciem, o powierzchni trochę mniejszej od powierzchni pracy.
88. Sygnatura start learning		podpis artysty.
89. Fotografia artystyczna start learning		fotografia o walorach artystycznych, rozumiana jako samodzielne dzieło sztuki
90. Rzemiosło artystyczne start learning		przedmioty codziennego użytku o wartości artystycznej.
91. Wzornictwo przemysłowe start learning		wzornictwo to działalność twórcza mająca na celu uzyskanie określonych cech przedmiotów, nadająca formę ideom tak, by stały się praktycznymi i atrakcyjnymi. Wzornictwo obejmuje projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji.
92. Architektura wnętrz start learning		dziedzina twórczości artystycznej obejmująca kształtowanie wnętrz architektonicznych zarówno funkcjonalnych, jak i estetycznych, projektowanie wystroju i wyposażenia ruchomego z uwzględnieniem funkcji pomieszczenia.
93. Ceramika start learning		wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia uformowanej gliny.
94. Terakota start learning		glina wypalona, nieszkliwiona.
95. Szkliwo / glazura start learning		polewa, którą nakłada się na wyroby ceramiczne, po wypaleniu zastygająca w postaci cienkiej powłoki. W zależności od składu szkliwo może przybierać różne barwy. Nadaje wodoodporność wyrobom z gliny.
96. Porcelana start learning		rodzaj ceramiki wykonanej z białej masy o wysokiej jakości, wynalezionej w Chinach w VII w.
97. Tkanina artystyczna / dekoracyjna start learning		wyrob włókienniczy z włókien naturalnych, sztucznych lub syntetycznych powstający w procesie tkania przez wprowadzenie między nici osnowy nici wątku wg określonego spłotu, tkanina art. posiada wartości artystyczne i dekoracyjne.
98. Gobelin / tapiseria start learning		tkanina dekoracyjna jednostronna o różnorodnej dekoracji.
99. Kilim start learning		tkanina dwustronna o charakterze użytkowym, wykonana na krośnie.
100. Tkanina nicielnicowa start learning		tkanina użytkowa wykonana na krośnie z nici.
101. Krosno start learning		drewniana rama do tkania lub rozpięcia podobrazia malarskiego.
102. Ornament start learning		motyw lub zespół motywów zdobniczych.
103. Pigment start learning		kryjąca substancja barwiąca, drobno zmielona i nierozpuszczalna w spoiwie, nieprzeźroczysta. Zazwyczaj są to rozdrobnione minerały.
104. Ikonografia start learning		nauka zajmująca się rozpoznaniem i klasyfikacją tematów w sztuce.
105. Ikonologia start learning		zbiór tematów i ich sklasyfikowanie.
106. Akt start learning		przedstawienie postaci nago.
107. Portret start learning		artystyczny wizerunek konkretnej osoby lub grupy osób.
108. Portret psychologiczny start learning		portret kładący nacisk na oddanie charakteru postaci.
109. Portret reprezentacyjny start learning		portret godny: w oficjalnym stroju, pozie i otoczeniu.
110. Autoportret start learning		portret własny artysty.
111. Popiersie start learning		przedstawienie modelu w ujęciu do ramion.
112. En face / frontalnie start learning		- sposób ukazania postaci na wprost widza.
113. Profil start learning		sposób ukazania wizerunku postaci widzianej z boku.
114. Karykatura start learning		przedstawienie osoby, które cechuje się przesadą w oddaniu charakterystycznych elementów, właściwości i cech.
115. Pejzaż start learning		przedstawienie krajobrazu, widok natury lub miejskiego otoczenia.
116. Sztafaż start learning		postacie ludzkie, zwierzęta lub inne elementy ożywiające kompozycję, jednak nieodciągające uwagi odbiorcy.
117. Weduta start learning		krajobraz miejski przedstawiający ogólny widok miasta lub jego fragment.
118. Marina / pejzaż marynistyczny start learning		krajobraz morski, np. widok portu, wybrzeża itd.
119. Nokturn start learning		obraz przedstawiający scenę nocną.
120. Martwa natura start learning		przedstawienie nieożywionych przedmiotów.
121. Scena animalistyczna start learning		- przedstawienie zwierząt lub scen ze zwierzętami (animalistyka).
122. Scena batalistyczna start learning		przedstawienie bitwy.
123. Scena rodzajowa start learning		przedstawienie sceny z życia codziennego.
124. Scena religijna start learning		przedstawienie postaci boskich, scen z Biblii, postaci świętych i błogosławionych, scen z ich życia, przedstawienie dostojników kościelnych i wydarzeń z życia kościoła.
125. Plan start learning		rzut budynku z góry.
126. Układ przestrzenny start learning		podział wnętrza budowli, układ pomieszczeń i ich wzajemne relacje, komunikacja, oświetlenie i przykrycie.
127. Bryła start learning		wygląd budynku z zewnątrz (kształt, usytuowanie, kondygnacje, przykrycie, dekoracja), także określenie rzeźby pełnej.
128. Faktura start learning		sposób ukształtowania powierzchni dzieła (malarskiego, graficznego, rzeźbiarskiego, rzemiosła artystycznego, muru) zależny od charakteru tworzywa, techniki, narzędzi oraz stylu. Faktura może być: szorstka, gładka, impastowa itd.
129. Kompozycja start learning		(composito -złożenie) - sposób powiązania elementów formalnych dzieła tak, by tworzyły całość.
130. Dekoracja start learning		ozdoba, elementy tworzące ozdobę.
131. Schemat kompozycyjny start learning		stały układ poszczególnych elementów.
132. Perspektywa start learning		umiejętność przedstawiania trójwymiarowej rzeczywistości na dwuwymiarowej płaszczyźnie.
133. Perspektywa linearna /zbieżna / geometryczna start learning		- rodzaj perspektywy, w którym im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być mniejsze. Są różne rodzaje tej perspektywy w zależności od ujęcia np. perspektywa z lotu ptaka (z góry), perspektywa żabia (z dołu), perspektywa boczna i ukośna.
134. Perspektywa powietrzna start learning		rodzaj perspektywy, w której im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być bardziej niebieskie.
135. Perspektywa walorowa start learning		rodzaj perspektywy w której im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być jaśniejsze.
136. Światłocień start learning		gra światła i cienia w celu wydobycia efektu trójwymiarowości.
137. Modelunek / modelowanie start learning		kształtowanie formy.
138. Impast start learning		grube, wypukłe nałożenie farby.
139. Barwa / Kolor start learning		- to doznanie zmysłu wzroku odbierającego kolory.
140. Kolor lokalny start learning		barwa właściwa przedmiotom, postaciom nie zmieniona przez otoczenie.
141. Relatywizm barwny start learning		zmiana barwy pod wpływem światła i barw sąsiadujących.
142. Dominanta kolorystyczna start learning		plama barwna, od której w kompozycji zależą inne.
143. Gama barwna start learning		zespół barw w obrazie. Rozróżnia się wąską i szeroką gamę barwną.
144. Walor start learning		stopień jasności barwy.
145. Monochromatyzm / Gama monochromatyczna start learning		kompozycja oparta wyłącznie na różnych odcieniach jednej barwy (i jej rodzaje to: en grisaille, camaïeu).
146. Realistyczny / przedstawienie realistyczne start learning		wierne odtworzenie natury.
147. Naturalistyczny / przedstawienie naturalistyczne start learning		realistyczne przedstawienie skupiające się na naturze biologicznej człowieka.
148. Weryzm / przedstawienie werystyczne / weryzm start learning		realistyczne przedstawienie o mocnym wyostrzeniu mankamentów wyglądu, ukazywanie ludzkiej brzydoty.
149. *Deformacja start learning		- zmiana kształtu czegoś, niepożądana lub celowo zastosowana w dziele sztuki.
150. Syntetyzm / przedstawienie syntetyczne start learning		przedstawienie upraszczające.
151. Abstrakcyjny / przedstawienie abstrakcyjne start learning		przedstawienie oderwane od rzeczywistości.
152. Ekspresja start learning		wyrażanie i wywoływanie uczuć.
153. Ekspresyjny / przedstawienie ekspresyjne start learning		przedstawienie z naciskiem na emocje.
154. Symboliczny / przedstawienie symboliczne start learning		przedstawienie z użyciem symboli, alegorii.
155. Alegoria start learning		obrazowe przedstawienie abstrakcyjnego pojęcia.
156. Personifikacja start learning		w sztukach plastycznych przedstawienie w postaci ludzkiej zaopatrzonej w atrybuty abstrakcyjnych pojęć.
157. Idealizacja start learning		upiększanie.
158. Studium start learning		pogłębiona obserwacja.
159. Funkcja kompensacyjna start learning		funkcja rekompensująca jakiś brak.
160. Funkcja memoryatywna start learning		funkcja upamiętniająca.
161. Funkcja dydaktyczna start learning		funkcja nauczająca.
162. Funkcja kultowa start learning		przeznaczenie do kultu, oddawania czci.
163. Funkcja sakralna start learning		przeznaczenie do modlitwy, kultu religijnego.
164. Funkcja sepulkralna start learning		funkcja grobowa.
165. Funkcja dekoracyjna start learning		funkcja ozdobna.
166. Funkcja estetyczna start learning		funkcja upiększająca.
167. Funkcja ekspresywna start learning		funkcja wyrażania i wzbudzania uczuć.
168. Funkcja użytkowa start learning		określa przeznaczenie do użytku.
169. Funkcja mieszkalna start learning		przeznaczenie do mieszkania.
170. Funkcja rezydencjonalna start learning		reprezentacyjne mieszkanie.
171. Funkcja obronna start learning		funkcja służąca do obrony.
172. Funkcja propagandowa start learning		funkcja służąca przekazywaniu jakiś idei, tez, poglądów.
173. Funkcja reprezentacyjna start learning		- związana z reprezentowaniem kogoś lub czegoś w sposób „okazały”.
174. Funkcja magiczna start learning		funkcja wyróżniona w kontekście sztuki prehistorycznej, polegająca na wierze w sprawczą moc wyobrażeń („podobne wywołuje podobne”).
175. Zabytek start learning		dobro kultury posiadające wartość nie tylko artystyczną, ale i historyczną, lub naukową.
176. Rekonstrukcja start learning		uzupełnienie ubytków lub odtworzenie zniszczonej rzeczy do stanu sprzed zniszczenia.
177. Renowacja start learning		odświeżenie, odnowienie (dziś synonim konserwacji).
178. Replika start learning		powtórzenie wykonania dzieła sztuki.
179. Reprodukcja start learning		kopia oryginału wykonana w dowolnej skali metodą drukarską lub fotograficzną.
180. Pastisz start learning		dzieło plastyczne świadomie naśladujące inne dzieło, inspirujące się nim, ale nie kopiujące go, często jest to dzieło uznane „przerobione” w indywidualnym stylu innego artysty.
181. Narodowe instytucje kultury start learning		instytucje, których zadaniem jest, obok podstawowej działalności, dokumentowanie historii danej instytucji, przechowywanie i udostępnianie np. Filharmonia Narodowa.
182. Muzeum start learning		to instytucja, której zadaniem jest naukowa analiza materialnych świadectw cywilizacji człowieka i jego otoczenia, ich pozyskiwanie, przechowywanie, konserwowanie i udostępnianie, celem badań, nauczania i rozrywki.
183. Galeria start learning		większa kolekcja dzieł sztuki, zwykle malarstwa i rzeźby, istniejąca jako samodzielna instytucja lub osobny dział w muzeum. Współcześnie tą nazwą obejmuje się też pomieszczenia wystawowe połączone ze sprzedażą dzieł sztuki.
184. Pinakoteka start learning		galeria obrazów.
185. BWA / Biuro Wystaw Artystycznych start learning		- to galeria sztuki współczesnej, która zajmuje się organizowaniem wystaw, kolekcjonowaniem sztuki współczesnej i sprzedażą dzieł artystów zrzeszonych w ZPAP (Związek Polskich Artystów Plastyków).
187. Wernisaż start learning		uroczyste otwarcie wystawy.
188. Finisaż start learning		uroczyste zakończenie wystawy.
189. Mecenat start learning		to opieka nad nauką i sztuką sprawowana przez państwo, instytucje bądź jednostkę.
190. Mecenas start learning		osoba sprawująca mecenat.
191. Sztuka ludowa start learning		sztuka tworzona najczęściej przez niewykształconych profesjonalnie artystów ludowych, której formy przekazywane są z pokolenia na pokolenie, zachowując rodzime tradycje.
192. Skansen start learning		muzeum na wolnym powietrzu, gromadzące zabytki kultury ludowej.
193. Sztuka prymitywna / Naïwna start learning		sztuka tworzona przez niewykształconych artystów, którzy jednak dążą do artystycznego wyrazu swoich wizji.
194. Prehistoria start learning		najdawniejszy okres w dziejach ludzkości, do wynalezienia pisma.
195. Sztuka prehistoryczna start learning		najwcześniejsze objawy działalności artystycznej człowieka - sztuka powstała w prehistorii.
196. Archeologia start learning		nauka zajmująca się badaniem dziejów ludzkości na podstawie śladów materialnych.
197. Perspektywa skręcona start learning		przedstawienie zwierzęcia w dwóch różnych ujęciach: tułów z profilu, a rogi ¾, charakterystyczne dla sztuki prehistorycznej.
198. Megality start learning		duże, nieobrobione kamienie stanowiące samodzielną budowlę lub element większej budowli.
199. Architektura megalityczna start learning		konstrukcje architektoniczne z megalitów.
200. Menhir start learning		pojedynczy blok skalny.
201. Alignement start learning		aleja menhirów.
202. Dolmen start learning		konstrukcja z dwóch pionowo ustawionych menhirów przykrytych od góry trzecim, węższym, prawdopodobnie o funkcji grobowca.
203. Trylit start learning		konstrukcja z dwóch pionowo ustawionych menhirów przykrytych od góry menhirem o takiej samej grubości jak podpory.
204. Kromlech start learning		krąg menhirów.
205. Mezopotamia start learning		Międzyrzecze, starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu rzek Tygrys i Eufrat.
206. Sztuka Sumeryjska start learning		sztuka tworzona przez Sumerów, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii (4-2 tys. p.n.e.).
207. Sztuka Asyryjska start learning		sztuka tworzona przez Asyryjczyków, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii tzw. północna Mezopotamia (2 tys. p.n. e 6 w. p.n.e.).
208. Sztuka Babilońska start learning		sztuka tworzona przez Babilończyków, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii - na południu Mezopotamii (2 tyś. p.n.e. 6 w. p.n.e.).
209. Politeizm start learning		wiara w wielu bogów.
210. Pismo klinowe start learning		pismo powstałe w starożytnej Mezopotamii posługujące się symbolami, tworzonymi klinem.
211. Ziggurat / Zikkurat start learning		monumentalna budowla sakralna w Starożytnej Mezopotamii na planie kwadratu w kształcie kilkukondygnacyjnej wieży, na której szczycie znajdowała się świątynia.
212. Stela start learning		rodzaj pomnika nagrobnego najczęściej w kształcie pionowo ustawionej płyty.
213. Lamassu start learning		asyryjski demon opiekuńczy przedstawiany jako skrzydlaty byk lub lew o ludzkiej głowie.
214. lapis lazuli / lazuryt start learning		minerał w postaci zbitej, nieprzejrzysty, szklisty o niebieskiej barwie, sproszkowany służy do wyrobu farby ultramaryny.
215. Orant / Orantka start learning		przedstawienie stojącej frontalnie postaci modlącej się ze wzniesionymi ku górze rękami i rozwartymi dłońmi.
216. Inkrustacja - start learning		- technika dekorowania przedmiotów z drewna innymi materiałami, np. masą perłową, tapicerką.
217. Hieroglify start learning		pismo obrazkowe Starożytnego Egiptu (święte znaki).
218. Mumia start learning		zwłoki, które w sposób naturalny lub wskutek odpowiednich zabiegów nie uległy rozkładowi.
219. Kartonaż start learning		„opakowanie mumii” - trumna zawierająca mumii, najczęściej człekokształtna.
220. Sarkofag start learning		ozdobna skrzynia mieszcząca trumnę lub same zwłoki.
221. Mastaba start learning		w Starożytnym Egipcie jedna z pierwszych form architektury sepulkralnej w kształcie trapezoidalnego nadziemnego nasypu obudowanego cegłami z podziemną komorą grobową.
222. Komora start learning		- w starożytnym Egipcie sala sarkofagowa, komora „odrodzenia”, miejsce wiecznego pobytu zmarłego.
223. Ślepe wrota start learning		wnęka udająca drzwi.
224. Piramida start learning		monumentalna budowla w kształcie czworobocznego ostrosłupa o podstawie kwadratowej, w Starożytnym Egipcie pełniły funkcję grobowców.
225. Pylony start learning		rodzaj monumentalnych wież, najczęściej zwężających się ku górze, osłaniających wejście do świątyni egipskiej.
226. Dziedziniec start learning		nie przykryta wydzielona przestrzeń w obrębie budynku spełniająca różne funkcje. W Starożytnym Egipcie jedna z części kanonu świątyni.
227. Hypostyl / Sala hypostylowa start learning		w architekturze Starożytnego Egiptu wielka sala wsparta na równomiernie rozstawionych kolumnach w świątyni.
228. Przedsionek / Pronaos start learning		pomieszczenie przejściowe, w Starożytnym Egipcie jedna z części kanonu świątyni.
229. Sanktuarium / Cella / Naos start learning		główna część starożytnej świątyni mieszcząca posąg bóstwa.
230. Kolumna hatorycka start learning		kolumna z głową bogini Hator.
231. Kolumna palmowa start learning		kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu w kształcie pnia palmy z kapitelem w formie rozłożonych liści palmy.
232. Kolumna papirusowa start learning		- kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu zwężająca się ku górze z głowicą w kształcie kwiatu papirusu (pąku lub kielicha), często cała pokryta dekoracją.
233. Kolumna lotosowa start learning		- kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu z głowicą w kształcie kwiatu lotosu, najczęściej bez płaskiej podstawy.
234. Obelisk start learning		wysoki słup, przeważnie czworoboczny zwężający się ku górze, ścięty na szczycie, o charakterze upamiętniającym.
235. Sfinks start learning		w sztuce Starożytnego Egiptu wyobrażenie leżącego lwa z ludzką twarzą, będący symbolem władcy.
236. Nemes start learning		chusta wiązana, charakterystyczna dla Starożytnego Egiptu, najczęściej w przedstawieniach faraona.
237. Styl blokowy start learning		styl rzeźby wykonanej z jednego bloku skalnego, charakterystyczny dla sztuki Starożytnego Egiptu.
238. Frontalizm start learning		cecha rzeźby opracowanej i przeznaczonej do oglądania z przodu.
239. Hieratyzm - start learning		tendencja do uwypuklania w dziele sztuki dostojeństwa postaci.
240. Uszebti start learning		figurki w kształcie mumii, które symbolizowały służących faraona w jego grobowcu.
241. Perspektywa rzędowa start learning		rodzaj perspektywy w Starożytnym Egipcie, w której im coś jest dalej w rzeczywistości, tym jest wyżej na malowidle.
242. Perspektywa kulisowa start learning		rodzaj perspektywy w Starożytnej Mezopotamii, w której coś, co jest bliżej, zasłania to, co jest dalej.
243. Perspektywa odrzutowana start learning		rodzaj perspektywy w Starożytnej Mezopotamii będący rzutem przedmiotu z kilku punktów, w skrócie wygląda jak płaski przekrój. Stosowana do przedstawiania przedmiotów.
244. Al secco start learning		technika malowania na suchym tynku (w przeciwieństwie do fresku, w którym farbę kładzie się na wilgotny tynk).
245. Megaron start learning		sala audiencyjna w centralnej części pałacu w kulturze Morza Egejskiego, na planie prostokąta z czterema kolumnami pośrodku podtrzymującymi strop i okrągłym paleniskiem między nimi.
246. Idol start learning		figurka kultowa o uproszczonym kształcie, najczęściej kobiety, charakterystyczna dla kultury Morza Egejskiego.
247. Akropol start learning		wzgórze w Atenach, gdzie znajduje się największy kompleks świątyń ze Starożytnej Grecji.
248. Teatr start learning		w starożytności odpowiednio zabudowana przestrzeń, później specjalny budynek przeznaczony do wystawiania widowisk. W Starożytnej Grecji teatr składał się z wykutej w zboczu wzgórza widowni i okrągłej sceny.
249. Orchestra start learning		okrągła scena w teatrze w Starożytnej Grecji.
250. Porządki architektoniczne start learning		systemy konstrukcyjno-kompozycyjne kolumn.
251. Baza start learning		dolna część, podstawa kolumny.
252. Kanelury / Kanele start learning		płytkie, wklęsłe, pionowe wyżłobienia rozciągające się na całej długości trzonu kolumny.
253. Echinus start learning		dolna część głowicy doryckiej i toskańskiej w kształcie spłaszczonej poduszki.
254. Abakus start learning		najwyższa część głowicy w kształcie prostokątnej płyty.
255. Woluty / Ślimacznice start learning		element architektoniczny i dekoracyjny w formie zwoju, występuje w porządku jońskim.
256. Belkowanie start learning		element konstrukcyjny, poziomy, wsparty na podporach (kolumnadzie), złożony z trzech części: architraw, fryz, gzyms.
257. Gzyms start learning		element architektoniczny w postaci poziomej, zwykle profilowanej listwy wystającej znad powierzchni fryzu, ściany. Chroni elewacje budynku przed ściekającą wodą deszczową.
258. Fryz start learning		środkowy, poziomy człon belkowania z reguły leżący między architrawem (poniżej), a gzymsem (powyżej).
259. Architraw start learning		najniższy człon belkowania antycznego spoczywający na kolumnach.
260. Tryglif start learning		element dzielący fryz w porządku doryckim w postaci trzech pionowych żłobień, występuje na krawędzi, na osi kolumn i pomiędzy kolumnami.
261. Metopa start learning		pole na dekorację rzeźbiarską we fryzie w porządku doryckim.
262. Fronton / Przyczółek start learning		trójkątny szczyt w architekturze klasycznej, górna część świątyni antycznej z wewnętrznym polem przeznaczonym na dekorację tympanonem.
263. Tympanon start learning		pole wewnętrzne frontonu przeznaczone na dekorację.
264. Stylobat start learning		najwyższy stopień schodów, czyli tzw. krepid
271. Prostylos start learning		rodzaj świątyni z antami, w której dodatkowe kolumny są umieszczone od frontu.
272. Amfiprostylos start learning		rodzaj świątyni z antami, w której dodatkowe kolumny są umieszczone od frontu i od tyłu.
273. Tolos / Monopteros / Monopter start learning		świątynia na planie koła otoczona kolumnadą.
274. Kariatyda / Kanefora start learning		posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, kanefora ma dodatkowo na głowie kosz.
275. Atlant / Atlas tytana dźwigającego z rozkazu Zeusa sklepienie nieba). start learning		posąg mężczyzny służący za podporę architektoniczną, wspierający głową, barkami lub rękami konstrukcję (nazwa od mitycznego Atlanta
276. Herma start learning		element architektoniczny w formie czworokątnego słupa zwężającego się ku dołowi, zwieńczony głową lub popiersiem, w starożytności o charakterze pomnikowym, a w czasach późniejszych jako element architektoniczny przyścienny dekoracyjny.
277. Kontrapost start learning		kompozycja statyczna, którą wprowadził Poliklet, oddająca naturalny układ ciała. Ciężar ciała opiera się na jednej z nóg, a dla równowagi optycznej obciążona jest ręka po przekątnej (np. uniesiona).
278. Chryzelefantyna start learning		dekoracyjna technika rzeźbiarska polegająca na stosowaniu złota i kości słoniowej jako okładziny posągów drewnianych.
279. Marmury Elgina - start learning		- starożytne marmury partenońskie, wywiezione z Aten do Londynu przez lorda Elgina (Thomasa Bruce'a).
280. Patos start learning		wzniosłość, stosowanie środków formalnych w celu przekazania wzniosłych treści, wzbudzenia podniosłego nastroju.
281. Układy piramidalne start learning		kompozycja spiętrzona do góry, którą można wpisać w trójkąt.
282. Meander start learning		ornament inspirowany grecką rzeką, w kształcie linii załamujących się pod kątem prostym.
283. Bukranion start learning		ornament z elementem dekoracyjnym w kształcie czaszki byka.
284. Ornament palmetowy start learning		ornament inspirowany liśćmi ułożonymi ciągle i symetrycznie.
285. Astragal start learning		ornament ciągły w formie pasa z „perełek” ułożonych na zmianę pionowo i poziomo, inaczej jajownik lub perełkowanie; występuje też między trzonem kolumny a głowicą.
286. Kimation start learning		ornament joński, ciągły, gdzie występują liście pionowe i gałązki między nimi.
287. Łezki / Gutty start learning		element dekoracyjny w porządku doryckim w kształcie „kropel” jako przedłużenie tryglifu poniżej krawędzi fryzu.
288. Centaur pół koń (głowa i tułów do pasa ludzkie, od pasa w dół końskie). start learning		mityczna istota pół człowiek
289. Chimera start learning		potwór, który ma ciało lwa, głowę kozy na grzbiecie i węża zamiast ogona. Z czasem pojęcie to ewoluowało i w XIX wieku tym pojęciem określano stwory zwierzęce o torsie kobiety.
290. Heros start learning		to w mitologii człowiek lub pół-bóg, odznaczający się zaletami duszy lub ciała, ale śmiertelny.
291. Mimesis start learning		greckie imitacja, podobieństwo - to zasada twórczego naśladowania.
292. Hydria start learning		dzban na wodę.
293. Kyliks start learning		waza do picia.
294. Krater start learning		waza do mieszania wina z wodą.
295. Amfora start learning		naczynie do przechowywania płynów.
296. Firnis start learning		materiał angobowy do utrwalenia dekoracji, będący swego rodzaju „lakierem bezbarwnym”, umożliwiał utrzymanie wody w naczyniu oraz zachowanie naturalnego koloru gliny w wazie.
297. Etruskowie start learning		starożytny lud zamieszkujący Półwysep Apeniński między IX a I w. p.n.e., współtworzący kulturę starożytnego Rzymu.
298. Tumulus start learning		kopiec o stożkowej formie, naturalny lub sztuczny, przykryty fałszywą kopułą, o charakterze sepulkralnym.
299. Akroterion / Naszczytnik start learning		to element architektoniczny o charakterze dekoracyjnym, mający na celu optyczne obciążenie dachu. Charakterystyczny dla Starożytnych Etrusków.
300. Toreutyka start learning		starożytna technika odlewania brązu.
301. Impasto start learning		nieoczyszczona glina zmieszana z piaskiem do formowania naczyń.
302. Bucchero nero start learning		ceramika etruska o czarnym kolorze, wypalana z impasto w wysokiej temperaturze.
303. Urbanistyka start learning		nauka zajmująca się badaniem, zakładaniem i rozwijaniem miast.
304. Zaprawa start learning		mieszanina różnego rodzaju spoiw z piaskiem i wodą, tworząca masę do spajania materiałów budowlanych.
305. Traktat start learning		rozprawa naukowa.
306. Castrum Romanum start learning		starożytny rzymski obóz wojskowy, stały lub przejściowy, najczęściej z ulicami przecinającymi się pod kątem prostym.
307. Forum start learning		główny plac.
308. Amfiteatr start learning		w Starożytnym Rzymie kilkukondygnacyjna budowla służąca do wystawiania walk.
309. Circus / Cyrk Rzymski start learning		budowla w Starożytnym Rzymie przeznaczona na wyścigi wozów dwukołowych (rydwanów) w kształcie wydłużonego prostokąta o jednym boku zamkniętym półkoliście.
310. Kwadryga / Rydwan start learning		dwukołowiec zaprzężony 4 końmi w szeregu przeznaczony do triumfalnych przejazdów.
311. Termy start learning		publiczne łaźnie, spełniające funkcje spotkań towarzyskich.
312. Akwedukt start learning		wodociąg, w Starożytnym Rzymie monumentalna konstrukcja kilkukondygnacyjna na arkadach, służąca do transportowania wody.
313. Bazylika starorzymska start learning		budynek prostokątny o charakterze użyteczności publicznej, w którym odbywał się handel i miał swoje miejsce urząd sędziego.
314. Panteon start learning		świątynia wszystkich bogów.
315. Kopuła start learning		sklepienie oparte na łuku półkolistym w kształcie czaszy, służące do przykrycia pomieszczeń na planie koła albo wielobocznym.
316. Kasetony start learning		wieloboczne, najczęściej kwadratowe zagłębienia w stropie, sklepieniu bądź kopule (w późniejszej sztuce także płyty) o charakterze dekoracyjnym.
317. Oculus start learning		okrągły otwór w ścianie lub sklepieniu, najczęściej w szczycie kopuły doświetlający wnętrze.
318. Łuk półkolisty start learning		element architektoniczny i dekoracyjny, zakrzywiony i podparty, oparty na wycinku koła.
319. Portyk start learning		zewnętrzna część budynku z jednym lub kilkoma rzędami kolumn, osłaniająca najczęściej główne wejście, zwieńczona trójkątnym frontonem.
320. Nisza start learning		prostokątne lub półkoliste wgłębienie w ścianie o charakterze dekoracyjnym, często przeznaczone do ustawienia rzeźb.
321. Wnęka start learning		wgłębienie w grubości muru, proste lub ujęte w dekoracyjne ramy - nisza.
322. Arkada start learning		element architektoniczny składający się z dwóch podpór (filarów bądź kolumn) zwieńczonych u góry ze sobą łukiem.
323. Perystyl start learning		(od peristylumotoczony kolumnami) - wewnętrzny dziedziniec lub ogród otoczony portykiem, występujący w świątyniach egipskich oraz w domach patrycjuszy rzymskich.
324. Atrium start learning		prostokątne, centralne i reprezentacyjne pomieszczenie w starożytnym rzymskim domu, z compluvium i impluvium.
325. Impluvium start learning		zbiornik w kształcie basenu pośrodku atrium, zbierający deszczówkę.
326. Compluvium start learning		otwór w środku dachu atrium, przez który wpadało światło i deszcz.
327. Kolumna toskańska start learning		kolumna powstała w Starożytnym Rzymie, będąca odmianą porządku doryckiego: z bazą i gładkim trzonem.
328. Kolumna kompozytowa start learning		kolumna powstała w Starożytnym Rzymie o głowicy łączącej woluty jońskie z liśćmi akantu z porządku korynckiego.
329. Styl kontynuacyjnej narracji start learning		styl dekoracji „opowiadający” historię bez przerw i podziałów kompozycji na odrębne sceny.
330. Mały porządek start learning		podpory występujące oddzielnie dla każdej kondygnacji, w obrębie jednej kondygnacji.
331. Spiętrzenie porządków start learning		każda kondygnacja posiada podpory w innym porządku, zwykle wzwyż od doryckiego do korynckiego.
332. Pomnik / Monument start learning		dzieło sztuki o charakterze upamiętniającym, najczęściej rzeźbiarskie lub architektoniczno-rzeźbiarskie.
333. Łuk triumfalny start learning		monumentalny pomnik w formie wolnostojącej bramy, najczęściej dla uczczenia zwycięstwa. Przejście pod łukiem bramy było punktem kulminacyjnym pochodu triumfalnego.
334. Postument / Piedestał start learning		podstawa służąca do umieszczenia rzeźby.
335. Statua togata start learning		figura rzeźbiarska przedstawiona w todze.
336. Toga start learning		długa, udrapowana biała szata.
337. Statua lorica start learning		figura rzeźbiarska przedstawiona w zbroi.
338. Gemma start learning		dzieło gliptyki, wyrób rzeźbiarski wykonany w kamieniu szlachetnym lub półszlachetnym.
339. Intaglio start learning		gemma o wklęsłej dekoracji.
340. Kamea start learning		gemma o wypukłej dekoracji.
341. Feston start learning		element dekoracyjny w formie podwieszonego po bokach i przewiązanego wstęgami półwieńca z liści, kwiatów i owoców.
342. Malarstwo pompejańskie start learning		rzymskie malowidła ścienne odkryte w miastach Imperium Romanum (np. Herculanum, Pompeje i Stabiae), zasypane przez wybuch Wezuwiusza w 79 r. n.e.
343. Enkaustyka start learning		antyczna technika malarska, której spoiwem był wosk pszczeli, a pigmenty wymieszane z ciepłym woskiem nakładano pędzlami lub ogrzewanymi szpachlami.
344. Sztuka wczesnochrześcijańska start learning		sztuka jaką tworzyli i otaczali się pierwsi chrześcijanie żyjący w Basenie Morza Śródziemnego w okresie od II/III wVI w.
345. Katakumby start learning		podziemne cmentarze w formie korytarzy z wydrążonymi w skale grobowcami.
346. Symbol / Emblemat start learning		w sztukach plastycznych, znak umowny będący ekwiwalentem, czyli odpowiednikiem określonej treści pojęciowej.
347. Symbolika start learning		zasób symboli w danej epoce.
348. Bazylika konstantyńska / chrześcijańska start learning		kościół przeznaczony do odprawiania liturgii. Powstał na bazie bazyliki rzymskiej, ale został zmodyfikowany do nowej funkcji. Typowa bazylika wczesnochrześcijańska jest na planie krzyża łacińskiego a nawa główna jest wyższa od naw bocznych.
349. Ołtarz start learning		miejsce składania ofiar kultowych, w religii chrześcijańskiej ołtarz jest miejscem modlitwy kapłana i ofiary mszy.
350. Typ bazylikowy start learning		typ kościoła, w którym nawa główna jest wyższa od naw bocznych.
351. Krzyż łaciński start learning		symbol chrześcijan, rodzaj planu kościoła, ma pionową belkę dłuższą od poziomej.
352. Krzyż grecki start learning		odmian krzyża i plan centralny budowli, jest to krzyż równoramienny.
353. Plan centralny / Budowla centralna start learning		budowla oparta na zasadzie symetrii, w rzucie poziomym względem dwu przecinających się osi. Są to plany koła, kwadratu, krzyża greckiego oraz plany wieloboczne oparte na kole bądź kwadracie.
354. Memorium start learning		budynek upamiętniający postać bądź wydarzenie.
355. Mauzoleum start learning		budynek upamiętniający osobę zmarłą, monumentalny grobowiec.
356. Martyrium start learning		budynek upamiętniający męczeńską śmierć.
357. Baptysterium start learning		budowla przeznaczona do obrzędu chrztu.
358. Nawa start learning		część kościoła przeznaczona dla wiernych.
359. Korpus nawowy start learning		część kościoła z nawami, poniżej transeptu o ile on występuje, jeśli go nie ma, to jest to część nawowa poniżej prezbiterium.
360. Transept start learning		jest to nawa poprzeczna, między prezbiterium a korpusem nawowym, nadająca planowi kształt krzyża.
361. Prezbiterium / Chór start learning		miejsce przeznaczone na ołtarz w kościele i miejsce dla duchowieństwa.
362. Tabernakulum start learning		mała zamykana szafka w kościele katolickim przeznaczona do przechowywania hostii i komunikantów.
363. Apsyda start learning		ściana zamykająca prezbiterium, bądź kaplice i nawy, będąca najczęściej półkolista lub wieloboczna.
364. Zakrystia / Pastoforia start learning		boczne pomieszczenie sakralne występujące w świątyniach chrześcijańskich, służące do przechowywania naczyń i szat liturgicznych. Pastoforia to dwudzielna zakrystia złożona z dwóch pomieszczeń po obu bokach apsydy.
365. Narteks start learning		zabudowany przedsionek w kościołach wczesnochrześcijańskich, bizantyńskich i wczesnośredniowiecznych.
366. Liturgia start learning		msza święta.
367. Kolory liturgiczne start learning		to 5 kolorów symbolicznych stosowanych w szatach kościelnych na odpowiednie uroczystości: biały, czerwony, zielony, fioletowy i czarny.
368. Ornat start learning		wierzchnia szata liturgiczna, przeznaczona do mszy.
369. Paliusz start learning		element stroju liturgicznego, wełniana biała taśma noszona na ramionach ozdobiona wyhaftowanymi 6 czarnymi krzyżykami.
370. Stuła start learning		szeroka wstęga, lekko rozszerzana na końcach zakładana na szyję.
371. Pastorał start learning		długa, zdobiona laska zakończona spiralą zwaną krzywaśnią lub łac. kurwaturą, pierwotnie służąca do podpierania się. Atrybut biskupów.
372. Mitra start learning		uroczyste nakrycie głowy wyższego duchowieństwa, w obrządku wschodnim w kształcie korony zwieńczonej krzyżem, w kościele rzymskokatolickim inaczej infuła w kształcie dwóch trójkątów połączonych opaską z dwiema wiszącymi z tyłu taśmami.
373. Tiara start learning		uroczyste nakrycie głowy papieża ozdobione trzema koronami symbolizującymi potrójną władzę (arcykapłana, króla, proroka).
374. Bizancjum start learning		Wschodnie Cesarstwo Rzymskie założone po podziale Imperium Romanum na dwa cesarstwa w 395 r., najświetniejszy okres rozwoju przypada na okres panowania cesarza Justyniana (527-565), historię Bizancjum kończy podbój przez Turków w 1453 r.
375. Sztuka bizantyńska start learning		sztuka powstająca w ramach Cesarstwa Bizantyńskiego, chrześcijańska, kontynuująca tradycje sztuki antycznej.
376. Eksedra start learning		półkolista nisza/wnęka przypominająca apsydę.
377. Empory start learning		druga kondygnacja naw bocznych, ew. obejścia.
378. Pendentywy / Żagielki start learning		narożne sferyczne wycinki sklepienia umożliwiające oparcie kopuły na planie czworoboku.
379. Trompy start learning		narożne wysklepki o kształcie wycinka stożka, składające się z jednego lub kilku łuków konstrukcyjnych zmniejszających się ku dołowi. Trompy umożliwiają przejście z wielobocznego planu do kopuły.
380. Ikona start learning		obraz kultowy, przeznaczony do modlitwy, wyobrażający osoby święte, sceny biblijne i religijno-symboliczne.
381. Ikonoklazm start learning		okres w historii Bizancjum, w którym dążono do zniesienia kultu świętych obrazów.
382. Izokefalizm start learning		zasada kompozycji wielofigurowej, którą cechuje ustawienie głów na tej samej wysokości.
383. Cerkiew start learning		świątynia obrządku wschodniego prawosławnego i grekokatolickiego.
384. Sobór start learning		główna cerkiew miasta, kościół katedralny - biskupi.
385. Ikonostas start learning		w cerkwi przegroda oddzielająca prezbiterium od nawy głównej, z zawieszonymi lub namalowanymi ikonami.
386. Koncha apsydy start learning		wewnętrzna ściana apsydy.
387. Mistyczny materializm start learning		nurt filozoficzno-religijny, który wierzy w to, że kontemplacja piękna ziemskiego prowadzi duszę do Boga.
388. Pantokrator start learning		typ ikonograficzny przedstawienia Jezusa Chrystusa jako władcy siedzącego na tronie z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa i Księgą Ewangelii.
389. Maiestas Domini start learning		przedstawienie Chrystusa jako boskiego władcy, tronującego na kuli świata bądź tęczy, w mandorli.
390. Aureola / Nimba start learning		świetlisty otok wokół postaci, lub samej głowy, symbolizujący boskość postaci.
391. Mandorla start learning		(od mandorle -migdał) - rodzaj aureoli otaczającej postać tronujących Jezusa lub Maryi w kształcie owalu o ostrych zakończeniach.
392. Anastasis start learning		scena ukazująca Zmartwychwstanie Jezusa.
393. Veraikon start learning		obraz z przedstawieniem twarzy Chrystusa, uważany za powstały w sposób nadnaturalny, najbardziej popularny to tzw. Mandylion czyli twarz odbita na chuście św. Weroniki, o długich włosach z brodą.
394. Trójca Święta start learning		w sztuce przedstawienie Boga równocześnie w trzech postaciach: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty w postaci gołębicy.
395. Eleusa start learning		(Umilenie; MB Czuła) typ ikonograficzny przedstawienia Matki Boskiej z Dzieciątkiem ukazujący czułość między Matką a Synem przytulającym policzek do Jej twarzy.
396. Hodegetria start learning		typ ikonograficzny przedstawienia Matki Boskiej, w którym Matka Boska wskazuje na Chrystusa trzymanego na lewym ramieniu, w sztuce bizantyńskiej czasem trzyma, prezentuje Dzieciątko przed sobą.
397. Deesis start learning		typ ikonograficzny przedstawienia Chrystusa w środku a po Jego bokach Maryję oraz Jana Chrzciciela.
398. Sacra Conversazione start learning		(Święta Rozmowa) typ ikonograficzny w którym Matka Boska zajmuje centralne miejsce, a po jej bokach symetrycznie ustawieni są święci.
399. Psałterz start learning		zbiór psalmów używany jako modlitewnik bądź śpiewnik.
400. Islam start learning		najmłodsza z religii monoteistycznych wyznająca wiarę w jednego Boga, która rozwineła się wśród mieszkańców Półwyspu Arabskiego.
401. Koran start learning		święta księga Islamu, która składa się ze 114 sur, czyli rozdziałów. Porusza sprawy wielkie i międzyludzkie.
402. Muzułmanin start learning		wyznawca Islamu, „uległy” wobec Boga.
403. Meczet start learning		miejsce modlitwy, gdzie pada się na twarz. Sala modłów jest głównym pomieszczeniem, nie ma ołtarza i nie wolno używać pojęcia „kościół”.
404. Minaret start learning		smukła wieża przy meczecie, z której wierni przez muezzina wzywani są 5 razy dziennie do modlitwy.
405. Mihrab start learning		nisza w ścianie w sali modłów w meczecie, zwieńczona łukiem, zwrócona w kierunku Mekki, symbolizująca drzwi do Raju.
406. Łuk podkowiasty start learning		łuk typowy dla islamu, przypominający kształtem grecką Ω.
407. Mudejar start learning		styl w hiszpańskiej architekturze i sztuce, połączenia elementów islamskich i chrześcijańskich, rozwijający się między VIII a XVII w. Charakteryzuje go bogactwo dekoracji ornamentalnej wywodzącej się ze sztuki Islamu, połączone ze swobodą kompozycji
408. Mukarnas start learning		motyw konstrukcyjno-dekoracyjny charakterystyczny dla architektury muzułmańskiej, złożony ze spiętrzonych elementów komórkowych, przypominających razem naturalne stalaktyty. Spełniają zwykle rolę tromp lub pendentywów.
409. Kaligrafia start learning		sztuka pięknego pisania.
410. Arabeska start learning		ornament roślinny ze stylizowanej wici roślinnej, zakomponowany symetrycznie o geometrycznej ścisłości.
411. Wici roślinna start learning		ornament roślinny w formie wijącej się lub spiralnie skręcanej łodygi z liśćmi, czasami z kwiatami.
412. Maureska / Moreska start learning		symetryczny ornament stworzony z mocno przestylizowanej wici roślinnej, która wypełnia całą płaszczyznę.
413. Horror vacui start learning		dosłownie “lęk przed pustką”, to cecha określająca nadmierną de
414. Amor vacui start learning		dosłownie „umiłowanie pustki”, to cecha określająca oszczędną dekorację, z dużymi pustymi powierzchniami.
415. Średniowiecze start learning		okres w historii w kręgu kultury eu obejmujący czasy między upadkiem cesarstwa rzymskiego a przemianami zachodzącymi w Eu w dobie Odrodzenia (V w. XV w.). Nazwa miała podkreślać „pustkę” między Starożytnością a jej „odrodzeniem” w renesansie.
416. Sztuka przedromańska start learning		sztuka rozwijająca się we wczesnym średniowieczu od przełomu VIII i IX w.
417. Sztuka karolińska start learning		1 okres sztuki przedromańskiej w okresie panowania cesarza Karola Wielkiego (771-814) w obrębie tzw. w renesansu karolińskiego.
418. Renesans karoliński start learning		pierwszy okres rozwoju sztuki po upadku Imperium Romanum za panowania Karola Wielkiego, który chciał odrodzić wielkość Cesarstwa, także za pomocą sztuki.
419. Sztuka ottońska start learning		2 okres sztuki przedromańskiej rozwijający się za panowania cesarzy z dynastii Ottonów (X w.).
420. Kościół start learning		świątynia chrześcijańska do sprawowania publicznego kultu religijnego.
421. Kościół orientowany start learning		kościół, którego prezbiterium jest umieszczone na wschodzie i wierni modlący się są zwróceni na wschódw stronę miejsc związanych z dziejami Chrystusa (Betlejem, Jerozolima), oraz symbolicznie w stronę wschodu słońcaświatła (Bóg = światło).
422. Kolegiata start learning		kościół przy którym jest zakon.
423. Katedra start learning		główny kościół biskupa diecezjalnego, arcybiskupa bądź patriarchy.
424. Kościół Bazylika start learning		status kościoła o specjalnych przywilejach papieskich, w tym wyróżnia się Bazylikę Mniejszą i Bazylikę Większą (z ołtarzem papieskim).
425. Kościół parafialny start learning		główny kościół gminy kościelnej.
426. Kościół farny / Fara - dawna nazwa głównego kościoła miejskiego pod opieką cechu. start learning		- dawna nazwa głównego kościoła miejskiego pod opieką cechu.
427. Kaplica start learning		mała budowla kultowa wolnostojąca lub połączona z kościołem.
428. Charakter addycyjny start learning		cecha architektury romańskiej określająca prostotę budowli złożonej z podstawowych brył geometrycznych.
429. Ambit start learning		obejście wokół prezbiterium, powstałe z przedłużenia naw bocznych, charakterystyczne zwłaszcza dla kościołów pielgrzymkowych.
430. Westwerk start learning		rozbudowana zachodnia część bazyliki, charakterystyczna dla architektury przedromańskiej, zawierająca empory.
431. Alternacja start learning		układ elementów dekoracyjnych, bądź architektonicznych, występujących na przemian.
432. Kościół salowy start learning		kościół jednonawowy, w którym prezbiterium i nawa mają tę samą szerokość, wysokość i przykrycie.
433. Klasztor start learning		zamknięty zespół budynków, lub pomieszczeń, zamieszkania zakonników lub zakonnic.
434. Kapitularz start learning		sala w klasztorze przeznaczona do zebrań zakonników, przeważnie o charakterze reprezentacyjnym, miejsce narad.
435. Skryptorium start learning		pracownia mnichów przepisujących i dekorujących księgi.
436. Refektarz start learning		jadalnia w klasztorze.
437. Wirydarz start learning		kwadratowy lub prostokątny ogród umieszczony wewnątrz murów klasztornych.
438. Krużganki start learning		zewnętrzny ciąg komunikacyjny wzdłuż ściany budynku, najczęściej od strony dziedzińca, ogrodu.
439. Dormitorium start learning		sala sypialna zakonników w klasztorze.
440. Lavatorium start learning		umywalnia zakonników w klasztorze.
441. Insygnia start learning		- zewnętrzne oznaki władzy, godności, stanu.
442. Regalia start learning		insygnia władzy królewskiej: korona, berło, jabłko.
443. Ewangeliarz start learning		ozdobna księga liturgiczna zawierająca teksty 4 Ewangelii.
444. Plecionka start learning		ciągły ornament złożony z linii, pasów, taśm, listew, wici roślinnych itd.
445. Ornament zoomorficzny start learning		ornament oparty na motywach zaczerpniętych z realnego bądź fantastycznego świata zwierząt.
446. Styl romański start learning		styl w sztukach plastycznych rozwijający się od XI do XIII w. w epoce średniowiecza; nazwa podkreśla inspiracje sztuką antyczną, w tym starożytną rzymską.
447. Teocentryzm start learning		„Bóg w centrum” - prąd umysłowy skupiony na Bogu i podporządkowujący Mu życie człowieka.
448. Monastycyzm start learning		ruch zakonny, rozwój życia zakonnego.
449. Sklepienie start learning		konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym, służąca do przykrycia odpowiedniej przestrzeni budynku.
450. Sklepienie kolebkowe start learning		sklepienie oparte na łuku półkolistym, w kształcie połowy leżącego walca.
451. Gurty start learning		wewnętrzne łuki wzmacniające sklepienie.
452. Sklepienie krzyżowe start learning		sklepienie powstałe z dwóch krzyżujących się kolebek.
453. Więźba dachowa start learning		drewniany szkielet, konstrukcja dachu.
454. Przęsło start learning		powtarzający się element konstrukcyjny, zawarty pomiędzy sąsiadującymi podporami.
455. System wiązany start learning		system kompozycyjny i konstrukcyjny sklepienia krzyżowego, w którym jednemu przęsłu nawy głównej odpowiadają dwa przęsła nawy bocznych.
456. Biforium start learning		dwudzielne arkadowe okno o charakterze dekoracyjnym.
457. Triforium start learning		trójdzielne arkadowe okno o charakterze dekoracyjnym.
458. Fryz arkadkowy start learning		dekoracyjny pas złożony z arkadek przy gzymsie wieńczącym lub dzielącym ściany, typowy dla architektury przedromańskiej i romańskiej
472. Tetrakonchos start learning		budowla centralna o czterech absydach (plan „czwórliscia).
473. Blenda - start learning		„ślepy otwór” - płytka wnęka w murze o charakterze dekoracyjnym.
474. Krypta start learning		podziemne ciemne pomieszczenie w kościołach pod prezbiterium, mieszczące relikwie lub grób świętego.
475. Kruchta start learning		przedsionek kościelny poprzedzający główne wejście.
476. Sygnaturka start learning		mała wieżyczka kościelna z niewielkim dzwonem.
477. Tympanon fundacyjny start learning		tympanon z przedstawieniem fundatora z modelem budowli.
478. Patena start learning		naczynie liturgiczne w kształcie płaskiego talerza służące podczas komunii, aby Hostia nie upadła.
479. Kielich start learning		naczynie do picia składające się z czary, trzonu i stopy.
480. Emalia start learning		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na stopieniu sproszkowanego szkła i nałożeniu na podłoże metalowe.
481. Niello start learning		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wypełnieniu dekoracji rytej w metalu ciemną pastą, złożoną z siarczków srebra, miedzi i ołowiu, a następnie wypolerowaniu powierzchni.
482. Repusowanie / Trybowanie start learning		technika kształtowania wyrobów z blachy polegająca na kuciu, bez użycia modelu, blachy na zimno, puncami lub młotkami.
483. Puncowanie start learning		technika złotnicza wykańczania przedmiotów metalowych w celu uzyskania wyrazistości dekoracji.
484. Cyzelowanie start learning		ostateczne wykończenie powierzchni przedmiotu metalowego.
485. Filigran start learning		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wykonaniu ornamentu lub całego elementu z bardzo cienkich drucików w połączeniu z granulacją.
486. Granulacja start learning		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wykonywaniu ornamentu z drobnych metalowych kuleczek.
487. Monstrancja start learning		naczynie liturgiczne służące do kultowego ukazywania i przenoszenia Hostii, składa się ze stopy trzonu (często z nodusem wydatnym zgrubieniem) i glorii ze szklaną puszką w środku zawierającą tzw. melchizedech -metalowy półksiężyc podtrzymujące hostię
488. Antaby start learning		metalowe uchwyty do drzwi spełniające funkcje klamki, z obręczą za którą ciągnie się drzwi.
489. Kołatka start learning		przedmiot służący do stukania w drzwi, bramę, najczęściej metalowy przyczepiony do muru, o jednej części ruchomej.
490. Gotyk start learning		styl epoki średniowiecza, który rozwijał się między XII a XV wiekiem. Giorgio Vasariego, który określił tę sztukę jako gocką czyli barbarzyńską, złą. Główne cechy stylu: łuk ostry sklepienie krzyżowo-żebrowe system przyporowy wertykalizm, ekspresja.
491. Mistycyzm start learning		prąd umysłowy dążący do bezpośredniego kontaktu z Bogiem.
492. Łuk ostry start learning		łuk złożony z dwóch odcinków prostej stykających się pod ostrym kątem, typowy dla konstrukcji stylu gotyckiego.
493. Sklepienie krzyżowo-żebrowe start learning		charakterystyczne dla stylu gotyckiego sklepienie oparte na łuku ostrym, składające się z dwóch skrzyżowanych łuków ostrych i od wewnątrz wzmocnione na linach przecinania się kolebek dodatkowymi żebrami.
494. Sklepienie gwiaździste start learning		odmiana sklepienia krzyżowo-żebrowego o dodatkowych podziałach tworzących układ gwiazdy.
495. Sklepienie wachlarzowe start learning		zbudowane jest na żebrach promieniście rozchodzących się z przyściennych punktów podparcia, tworzących układ przypominający wachlarze.
496. Sklepienie sieciowe start learning		rodzaj sklepienia popularnego pod koniec gotyku, najczęściej kolebkowego, w którym wprowadzono krzyżujące się żebra tworzące siatkę rombów, co nadaje mu kształt sieci.
497. Sklepienie kryształowe start learning		sklepienie stosowane w późnym gotyku, w którym zrezygnowano z żeber, a wysklepki sklepienne mają ostre krawędzie. Uzyskiwano w ten sposób powierzchnie złożone z licznych, małych wysklepek, uwypuklanych grą światłocieniową.
498. Sklepienie piastowskie - odmiana sklepienia krzyżowo-żebrowego, w której zastosowano dodatkowy punkt podparcia na jednym z boków start learning		wyprowadzane z niego żebra dzielą sklepienie na trzy duże pola, z których każde dodatkowo podzielone jest jeszcze na trzy części, co w efekcie tworzy układ dziewięciu trójkątów.
499. Służki start learning		pionowe cienkie elementy kamienne o przekroju wałka zespolone z filarem, przenoszące na niego ciężar sklepienia.
500. Zwornik / klucz sklepienia start learning		środkowy szczytowy kliniec łuku lub sklepienia, wyróżniający się kształtem i dekoracyjnym charakterem.
501. Wspornik start learning		element architektoniczny mający na celu podtrzymanie np. sklepienia, osadzony w ścianie i wysunięty przed jej lico, często dekorowany.
502. Wertykalizm start learning		zasada kompozycji polegająca na podkreśleniu i wydobyciu pionowych osi dzieła, kierunków pionowych (przeciwieństwo horyzontalizmu).
503. Laskowanie start learning		profilowane elementy pionowe podkreślające wertykalizm.
504. Przypora / skarpa start learning		pionowy element konstrukcyjny, architektoniczny w formie prostego filara przyściennego, wzmacniający konstrukcję, np. przenosi ciężar sklepienia na fundament.
505. Łuk przyporowy start learning		element gotyckiego systemu konstrukcyjnego mający za zadanie przerzucanie ciężaru sklepienia nad nawami bocznymi na zewnętrzne przypory.
506. System szkieletowy / przyporowy start learning		system konstrukcyjny char. dla stylu gotyckiego, um. przesklepienie dużych wysokich przestrzeni, w którym ciężar sklepienia krzyżowo-żebrowego jest przenoszony cz. za pośrednictwem służek na filary, cz. przez zewnętrzne łuki przyporowe na przypory.
507. Rozeta start learning		duże okrągłe okno wypełnione kamienną dekoracją o charakterze stylizowanej róży, mieszczące witraż.
508. Maswerk start learning		dekoracja architektoniczna stylizowana na kształt koniczyny, najczęściej wypełniająca szczyt łuku ostrego.
509. Pinakiel / Fiala start learning		rodzaj zwieńczenia w formie małej wieżyczki, np. na zakończeniu przypory.
510. Sterczyna start learning		mały pionowy element wieńczący np. pinakiel, mały obelisk.
511. Wimperga start learning		charakterystyczne dla stylu gotyckiego zwieńczenie w formie trójkąta, np. nad łukiem ostrym okien, portalu.
512. Rzygacz / Gargulec start learning		ozdobne zakończenie rynny dachowej odprowadzającej wodę z dala od lica muru.
513. Maszkaron start learning		motyw dekoracyjny w formie stylizowanej i zdeformowanej głowy ludzkiej lub zwierzęcej.
515. Kwiaton start learning		architektoniczny element dekoracyjny w formie pęku kwiatów występujący jako zwieńczenie np. pinakli.
517. Flamboyant / Gotyk płomienisty start learning		ostatnia faza sztuki późnego gotyku we Francji o bogatej dekoracji i ornamentach zbliżonych kształtem do płomienia lub rybiego pęcherza.
519. Pietà start learning		typ ikonograficzny dogmatyczny będący przedstawieniem opłakującej Matki Boskiej trzymającej ciało zdjętego z krzyża Chrystusa.
520. Krucyfiks start learning		krzyż z przedstawieniem Chrystusa.
521. Pasja start learning		historia męki Chrystusa.
522. Arma Christi start learning		narzędzia męki Chrystusa ukazywane jako symbole Jego cierpienia np. korona cierniowa, gwoździe.
523. Perizonium start learning		szata okrywająca łono Jezusa.
524. Draperia start learning		tkanina ułożona w dekoracyjne fałdy.
525. Chrystus Frasobliwy start learning		typ ikonograficzny będący przedstawieniem siedzącego Chrystusa, zamyślonego z podpartą na dłoni głową.
526. Nurt dolorystyczny start learning		nurt koncentrujący się na Męce Chrystusa, narzędziach Męki i przedstawieniu cierpienia Chrystusa i Maryi Mater Dolora czyli Matka Cierpiąca.
527. Vir Dolorum / Mąż Boleści / Chrystus Boleściwy start learning		przedstawienie Chrystusa z atrybutami męki i pokazującego rany.
528. Devotio moderna start learning		„nowa pobożność” - nurt pobożności rozwijający się w XIV i XV w. w Niderlandach i Nadrenii propagujący ubóstwo i pobożność.
529. Dewocja - start learning		prywatna modlitwa, kontemplacja i pobudzanie wewnętrznych religijnych przeżyć.
530. Poliptyk start learning		wieloskrzydłowy ołtarz szafiasty charakterystyczny dla gotyku.
531. Tryptyk start learning		poliptyk składający się z trzech części: środkowej nieruchomej i dwóch ruchomych skrzydeł po bokach.
532. Pentaptyk start learning		poliptyk składający się z pięciu części: dwóch skrzydeł nieruchomych i dwóch ruchomych, zamykających część środkową.
533. Predella / Nadmensa start learning		najniższa część poliptyku, jego podstawa spoczywająca na mensie (dawniej kapłan stał tyłem do wiernych a przodem do ołtarza).
534. Drzewo Jessego start learning		motyw ikonograficzny przedstawiający rodowód Chrystusa.
535. Mensa start learning		stół ołtarzowy, na którym sprawowana jest ofiara mszy.
536. Retabulum / Nastawa ołtarzowa start learning		główna środkowa część ołtarza szafiastego.
537. Tumba start learning		zasadnicza część nagrobków gotyckich i renesansowych o kształcie skrzyni zamkniętej od góry płytą z rzeźbioną postacią zmarłego.
538. Epitafium start learning		ozdobna tablica upamiętniająca zmarłego wmurowywana w ściany kościoła (różni się od zwykłej tablicy nagrobnej, która jest pozbawiona ozdób).
539. Hagiografia start learning		żywoty świętych będące inspiracją do przedstawiania świętych z nimbami i atrybutami.
540. Atrybut start learning		przedmiot lub symbol pozwalający zidentyfikować przedstawioną postać, dodany jako jej znak rozpoznawczy.
541. Relikwiarz start learning		sprzęt kultowy służący do przechowywania relikwii, przybierający różne kształty.
542. Apokryfy start learning		księgi i fragmenty ksiąg, w tym pisma żydowskie lub wczesnochrześcijańskie, które nie zostały uznane przez Kościół za kanoniczne i nie zostały włączone do kanonu Biblii.
544. Styl międzynarodowy w średniowieczu start learning		późna faza stylu gotyckiego (1390-1430/50) rozróżniana w nastrojowym malarstwie i rzeźbie, cechująca się liryzmem i pewną wytwornością.
545. Szkoła artystyczna - start learning		- krąg artystów tworzących w podobnym stylu w danym miejscu i czasie np. małopolska szkoła malarstwa tablicowego.
546. Typ halowy / Hala start learning		typ kościoła, w którym wszystkie nawy są tej samej wysokości.
547. Barbakan / Rondel start learning		dzieło obronne wysunięte przed linię murów, najczęściej w formie baszty cylindrycznej z bramą.
548. Baszta start learning		wieża warowna fortyfikacji średniowiecznych częściowo wysunięta przed lico murów.
549. Bastion start learning		element umocnień obronnych w postaci wysuniętych narożników w kształcie pięcioboku.
550. Krenelaż / Blanki start learning		ząbkowanie/zęby wieńczące mur obronny w średniowieczu z regularnymi prześwitami umożliwiającymi strzelanie przez łuczników.
551. Rynek start learning		główny wielofunkcyjny plac miasta przeznaczony na handel i siedzibę władz.
552. Ratusz start learning		siedziba władz miejskich.
553. Cech start learning		zrzeszenie rzemieślników jednego zawodu.
554. Gmerk start learning		znak kamieniarski jako sygnatura czyli podpis strzechy, cechu, mistrza.
555. Wzornik start learning		zbiór rysunków, najczęściej sztychowanych (czyli powielonych w druku wklęsłym), zawierający wzory elementów architektonicznych, ornamentów, kształtów przedmiotów.
556. Strzecha budowlana start learning		średniowieczne zrzeszenie architektów i kamieniarzy dla zrealizowania wielkich przedsięwzięć budowlanych.
557. System filarowo-skarpowy start learning		odmiana gotyckiego systemu konstrukcyjnego, występująca w kościołach krakowskich, w którym konstrukcję wspierają skarpy (przypory) dobudowane do filarów międzynawowych, od strony nawy bocznej.
558. En grisaille / Grisaille start learning		malowidło monochromatyczne naśladujące płaskorzeźbę lub rzeźbę wykonane kolorem szarym.
559. Protorenesans start learning		okres w sztuce późnego średniowiecza na terenie Włoch, Niemiec, Niderlandów i południowej Francji będący zapowiedzią renesansu.
561. Prekursor start learning		(łac. poprzednik) - artysta wprowadzający nowe elementy w swojej twórczości, wpływający bezpośrednio na rozwój kolejnego zjawiska.
562. Maesta start learning		przedstawienie Matki Boskiej na tronie w otoczeniu aniołów.
563. Nowożytność start learning		epoka w historii wyróżniona po średniowieczu, symbolicznie datowana od XV w. (1453 upadek Konstantynopola, 1492 odkrycie Ameryki), do XVIII w. i rozwoju oświecenia (niektórzy historycy datują nowożytność do początku XIX w.).
564. Renesans / Odrodzenie start learning		styl w sztuce początku XV w rozwijający się do końca XVI w, którego gł. cechą była insp. k. antyczną. Gł. cechy to insp. formami szt.st., ład i harmonia dążenie do idealnego piękna w malarstwie doskonały rysunek studium perspektywy i proporcji ciała
565. Quattrocento start learning		termin używany na oznaczenie sztuki włoskiej XV w., dosłownie „czternaście setek” czyli 1400.
566. Cinquecento start learning		termin używany na oznaczenie sztuki włoskiej XVI w., dosłownie „piętnaście setek” czyli 1500.
567. Antropocentryzm start learning		„człowiek w centrum” - prąd umysłowy uważający człowieka za centrum wszechświata i skoncentrowany na człowieku i sprawach ludzkich.
568. Neoplatonizm start learning		prąd filozoficzny czerpiący z dorobku Platona, rozwinął się w starożytności, odrodzony w okresie renesansu tzw. platonizm/neoplatonizm renesansowy, łączący idee starożytne z chrześcijańskimi, przyznawał człowiekowi wolność w tworzeniu dobra i zła.
569. Humanizm start learning		prąd umysłowy i kulturowy epoki odrodzenia zainteresowany człowiekiem i jego otoczeniem (antropocentryzm), w znaczeniu szerszym jest to postawa zakładająca, że człowiek jest najwyższą wartością i źródłem innych wartości.
570. Człowiek renesansu start learning		osoba posiadająca rozległą wiedzę i umiejętności (talent) w różnych dziedzinach.
571. Złoty podział / Złote cięcie start learning		podział odcinka na takie dwie części, iż cały odcinek ma się tak do części większej, jak część większa do części mniejszej. Ze złotym podziałem w renesansie łączono własności estetyczne i stosowano np. w architekturze do podziału planu, elewacji.
572. Miasto idealne start learning		wywodzące się ze starożytnego Castrum Romanum, zaprojektowane na planie centralnym, symetryczne, z budowlami nawiązującymi do antyku.
573. Tambur / Bęben kopuły start learning		podstawa kopuły na planie koła, elipsy lub wieloboku.
574. Latarnia start learning		w architekturze nadbudówka w formie małej wieżyczki nad dachem, kopułą zwieńczenie kopuły, hełmu wieży, z oknami, zwieńczona własnym hełmem, oświetlająca wnętrze.
575. Hełm wieży start learning		zwieńczenie wieży, często o ozdobnym kształcie, wykonane z drewna, kamienia, cegły i pokryte blachą.
576. Loggia start learning		pomieszczenie otwarte na zewnątrz usytuowane w elewacji budynku, nie mające funkcji komunikacyjnej.
577. Boniowanie start learning		ogólna nazwa dekoracyjnego opracowania lica muru kamiennego, oraz nazwa jednej z odmian polegającej na imitacji w tynku płyt kamiennych o ściętych krawędziach.
578. Rustyka start learning		jeden z rodzajów boniowania (czyli dekoracyjnego opracowania muru), polegająca na obróbce lica ciosów kamiennych na wzór łomu kamiennego otoczonego gładką krawędzią lub sfazowaną czyli ściętą.
579. Sgraffito start learning		technika dekoracyjna malarstwa ściennego polegająca na pokryciu muru kilkoma, najczęściej dwoma, warstwami barwnego tynku i na częściowym zeskrobywaniu wilgotnych warstw odsłaniając inne kolory, tworząc wielobarwny ornament.
580. Wielki porządek (kolosalny) start learning		podpory (kolumny, pilastry) przechodzą przez więcej niż jedną kondygnację.
581. Fasada start learning		elewacja budynku zawierająca przeważnie wejście, wyróżniona dekoracyjnym opracowaniem, wieżami. W średniowieczu była to ściana zachodnia, w sztuce nowożytnej dodatkowa dekoracyjna ściana dobudowana do bryły budynku.
582. Splywy wolutowe / Woluty a niższą i szerszą start learning		element arch. w formie esownicy czyli cienkiej ścianki ukształtowanej esowato wypełniającej przestrzeń narożną między wysoką i węższą kondygnacją wyższą - nawą główną naw bocznych.
583. Luneta start learning		odcinek sklepienia, głównie kolebkowego, poprzeczny do głównego sklepienia, mieszczący przeważnie okno w zamykającej lunetę ściance pionowej.
584. Sklepienie z lunetami start learning		sklepienie kolebkowe z dodatkowymi wciętymi po bokach odcinkami mniejszych kolebek, często mieszczących okna.
585. Palazzo (in forteca) start learning		„pałac w fortecy” - typ pałacu otoczonego fortyfikacjami, we Włoszech typ pałacu na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem.
586. Piano nobile start learning		kondygnacja, najczęściej pierwsze piętro budynku, mieszcząca pomieszczenia reprezentacyjne, do przyjmowania gości.
587. Gzyms dzielący start learning		gzyms dzielący ścianę np. na kondygnacje.
588. Gzyms wieńczący start learning		gzyms zwieńczający ścianę budowli.
589. Serliana start learning		inaczej okno weneckie, określane czasami jako palladiański motyw, element architektoniczny w postaci zwieńczonego łukiem otworu okiennego oflankowanego dwoma mniejszymi prostokątnymi otworami.
590. Tempietto start learning		mała świątynia na planie koła.
591. Figura serpentinata start learning		„figura wężowa” - układ postaci charakteryzujący się silnym skręceniem ciała.
592. Non finito start learning		technika umyślnego nie wykańczania rzeźby w całości lub we fragmentach, u Michała Anioła wynikała z filozofii, u innych artystów głównie liczył się efekt artystyczny.
593. Terribilita start learning		- włoska nazwa używana na określenie siły wyrazu w dziełach Michała Anioła.
594. Venusta start learning		piękno, wdzięk
595. Tondo start learning		obraz, lub płaskorzeźba w kole.
596. Plafon start learning		duże pole dekoracyjne w centrum sklepienia, sufitu, oraz malowidło w tym miejscu wykonane technikami malarstwa ściennego.
597. Iluzjonizm start learning		w malarstwie i rzeźbie dążenie do możliwie wiernego oddania złudzenia rzeczywistości
598. Malarstwo iluzjonistyczne start learning		monumentalne malarstwo ścienne, które przez mistrzowskie opracowanie różnych rodzajów perspektywy i skrótów stara się powierzchnię ściany i sklepienia przedstawić jako przestrzeń otwartą w głąb.
599. Da sotto in su start learning		dosłownie „z dołu do góry”, ukazanie na sklepienie postaci w skrócie perspektywicznym, widzianych z dołu.
600. Disegno start learning		rysunek, szkic, projekt.
601. Anamorfoza start learning		(od gr. przekształcenie) celowa deformacja obrazu, który poprawnie widoczny jest np. w odbiciu w wypukłym lustrze, poprzez ciągnięcie lub rozciągnięcie przedstawienia lub oglądany pod odpowiednim kątem.
602. Putto start learning		motyw dekoracyjny przedstawiający małego nagiego chłopca ze skrzydłami, będący zarówno przedstawieniem antycznego amorka, jak i postaci aniołków w sztuce religijnej.
603. Awers start learning		strona przednia, termin stosowany głównie do medali i monet, używa się także do dwustronnych przedmiotów liturgicznych oraz wewnętrznej strony dwustronnie dekorowanych skrzydeł ołtarzowych.
604. Rewers start learning		strona tylnia, odwrotna.
605. Sfumato start learning		miękki modelunek malarsko-światłocieniowy zacierający kontury, po raz pierwszy zastosowany przez Leonarda da Vinci.
606. Stanze start learning		reprezentacyjne apartamenty papieskie w północnym skrzydle Pałacu Watykańskiego, dekorowane freskami przez Rafaela Santi.
607. Bella maniera start learning		dosłownie piękny styl, określenie twórczości Rafaela Santi.
608. Koloryzm start learning		- tendencja w malarstwie polegająca na akcentowaniu znaczenia koloru w obrazie.
609. Koloryści weneccy start learning		malarze przełomu XV i XVI w Wenecji, którzy studiowali kolor, skupiając się na wartościach kolorystycznych w swoich kompozycjach.
610. Maniera start learning		w sztukach plastycznych sposób tworzenia, indywidualny styl.
611. Manieryzm start learning		zjawisko w sztuce rozwijające się ok. 15201600 r., wraz z późnym renesansem, charakteryzujące się kunsztem, wyrafinowaniem i świadomą sztucznością form. Artyści dążyli do zaskakiwania widza.
612. Manierystyczny start learning		reprezentujący manieryzm, w znaczeniu ogólnym sztuczny, przesadzony.
613. Szkoła Fontainebleau start learning		termin używany na określenie manierystycznej twórczości artystów skupionych wokół zamku w Fontainbleau w XVI w.
Ściana parawanowa start learning		ściana imitująca skrzydło pałacu/zamku, będąca płaską ścianą nie mieszczącą pomieszczeń.
615. Attyka start learning		ścianka wieńcząca budowlę zasłaniająca dach, o charakterze dekoracyjnym. W Polsce wykształciła się attyka rozbudowana, czasem dwukondygnacyjna, która oprócz charakteru dekoracyjnego miała także zastosowanie przeciwpożarowe.
616. Ornament groteskowy dziwaczny). start learning		ornament składający się z wici roślinnej, w którą wplecione są motywy figuralne (ludzie i zwierzęta), owoce, kwiaty, panoplia, fragmenty architektury (groteskowy
617. Panoplia start learning		motyw dekoracyjny w postaci wiązki krzyżujących się elementów uzbrojenia, także sztandarów.
618. Kartusz start learning		ozdobne obramienie tarczy herbowej, tablicy. Od 2 poł. XVI w. typowy kartusz ma kształt zbliżony do prostokąta z charakterystyczną dekoracją zwijaną i ornamentem okuciowym na krawędziach.
619. Ornament kartuszowy / Rollwerk / Ornament zwijany start learning		ornament zbudowany z taśmy, jakby wyciętej z blachy o zakończeniach zwijających się, który rozwinął się w manieryzmie.
620. Ornament okuciowy start learning		ornament składający się z motywów naśladujących płaskie żelazne okucia i listwy z imitacją gwoździ, rozwinął się w manieryzmie.
621. Ornament chrząstkowo-małżowinowy start learning		- opiera się na motywie miękkiej chrząstki „porastającej” brzegi dekorowanego elementu, składa się elementów przypominających małżowinę uszną i chrząstki.
622. Renesans lubelski start learning		odmiana polskiego renesansu na terenie województwa lubelskiego, charakteryzująca się dekoracją stiukową na sklepieniu tzw. sklepieniem piernikowym.
623. Sztukateria start learning		dekoracja wykonana ze stiuku.
624. Arsenał start learning		budynek lub zespół budynków do wytwórzania i przechowywania broni i sprzętu wojennego (zbrojownia).
625. Poza sansovinowska start learning		poza char. dla rzeźby sepulkralnej, przedstawiająca zmarłego leżącego na boku z głową podpartą na dłoni i ugiętą nogą w kolanie. Nazwa wywodzi się od włoskiego rzeźbiarza Sansovino, który pierwszy wprowadził takie przedstawienie.
626. Kodeks start learning		książka złożona ze „składek” połączonych ze sobą grzbietem, tym pojęciem najczęściej określa się zabytkowe książki. Współcześnie tą nazwą określa się zbiór praw, zasad.
627. Arrasy start learning		tkaniny dekoracyjne wykonane techniką gobelinową, nazwa wywodzi się od francuskiego miasta Arras, które w XIV-XV w. było ośrodkiem wykonywania tego typu tkanin.
629. Reformacja tylko Chrystus. Luteranów start learning		ruch religijno-kościelny zainicjowany przez Marcina Lutra, który 31 października 1517 r. ogłosił 95 tez wzywających do reformy kościoła, mając na celu odnowę chrześcijaństwa. Podstawą reformy zwolenników Lutra były trzy zasady: tylko Pismo, tylko wiara, tylko łaska, osadzone na podstawie
630. Kontrreformacja start learning		odpowiedź kościoła katolickiego na Reformację Lutra, polegająca na wprowadzeniu reform w kościele po Soborze Trydenckim, mających na celu „przyciąganie” wiernych do kościoła katolickiego.
631. Barok start learning		styl w sztuce rozwijający się od końca XVI w. przez cały wiek XVII, rozwinięty pod wpływem Kontrreformacji i absolutyzmu monarszego, char. się bogatą dekoracją, przepychem, dynamiką form i silną ekspresją.
632. Barok potrydencki start learning		sztuka barokowa realizująca założenia Soboru Trydenckiego.
633. Ambona start learning		kazalnica, rodzaj trybuny, balkonu służącej do odczytywania tekstów liturgicznych i wygłaszania kazań, przeważnie przy pierwszym od prezbiterium lub środkowym lewym filarze nawy głównej.
Chór muzyczny – start learning		chór śpiewaczy- pomieszczenie, miejsce w kościele na ins. muzyczne i dla chóru, najczęściej na podwyższeniu w formie empory w nawie gł. nad wejściem. W ren. rozpowszechniona też była tzw czantoria czyli balkon dla śpiewających w ścianie prezbiterium.
635. Prospekt organowy start learning		frontowa część organów, często bogato dekorowana.
636. Falująca fasada start learning		charakterystyczna dla baroku fasada o linii wklęsło-wypukłej.
637. Konfesja start learning		przedsionek grobu męczennika znajdującego się pod ołtarzem do którego prowadzą schody.
638. Baldachim start learning		w kościele chrześcijańskim osłona przedmiotów i miejsc kultu, przenośna lub stała np. nad ołtarzem, wsparta na 4 podporach.
639. Lambrekin start learning		element dekoracyjny w formie pasa tkaniny wyciętego w zęby zdobionego np. frędzlami, oraz ornament w tym kształcie zwany ornamentem lambrekinowym.
640. Tron - start learning		miejsce zasiadania osoby posiadającej władzę w czasie oficjalnych ceremonii.
641. Gloria promienista start learning		rodzaj aureoli ze światłem rozproszonym w formie odchodzących promieni, częsta w monstrancjach.
642. Luminizm - start learning		studium światła w malarstwie i sposób kształtowania obrazu za pomocą światłocienia, ze szczególnym naciskiem na studiowanie efektów świetlnych.
643. Chiaroscuro start learning		malarstwo światłocieniowe.
644. Tenebryzm / Maniera tenebrosa start learning		sposób ujęcia obrazu polegający na użyciu ciemnej tonacji barwnej i wydobyciu przedmiotów i postaci za pomocą światła z ciemnego tła.
645. Caravaggionizm start learning		pogłębiony tenebryzm polegający na ostrym kontraście między częściami oświetlonymi a ciemnymi, bez łagodnego przejścia, wywodzący się z twórczości włoskiego malarza Caravaggia i reprezentowany przez jego naśladowców.
646. Odsakralizowanie start learning		zeświecczenie sztuki religijnej, polegające na rodzajowym, bardziej świeckim, bez należnej czci, ujęciu scen religijnych.
647. Kompozycja diagonalna start learning		- kompozycja po przekątnej, skośna.
648. Trompe l’oeil start learning		franc. nazwa malarstwa iluzjonistycznego, używana zwłaszcza do określenia iluzjonistycznie namalowanych małych przedmiotów i martwych natur.
649. Churrigueryzm start learning		hiszpańska odmiana baroku charakteryzująca się obfitą i dynamiczną dekoracją architektoniczną, bogatą ornamentyką i przepychem form rzeźbiarskich, nazwa pochodzi od rodziny architektów stosujących taką dekorację.
650. Immaculata start learning		Niepokalana - typ ikonograficzny wizerunku Matki Boskiej ukazujący młodzieńczą Marię bez Dzieciątka z księżycem u stóp, otoczoną przez wieniec z gwiazd jako Niewiasty Apokaliptycznej, opisanej przez św. Jana.
651. Bodegones start learning		typ martwej natury przedstawiającej naczynia i żywność, często będące elementem sceny figuralnej, malowane z mistrzostwem, sensualistycznie i przyciągające wzrok.
652. Sensualizm start learning		prąd filozoficzny opierający wszelką wiedzę na poznaniu zmysłowym, w sztukach plastycznych to oddanie wrażenia odczuć zmysłowych.
653. Styl Ludwika XIV start learning		sztuka francuskiego baroku za panowania króla Ludwika XIV króla słońce, termin używany w kontekście rzemiosła artystycznego, zwłaszcza mebli o char. linii wklęsło-wypukłej.
Barok klasycyzujący – start learning		odmiana stylu barokowego, w której występuje połączenie czytelnych, prostych, harmonijnych form z barokowym nagromadzeniem, jest to odmiana baroku występująca we Francji, na północy Europy i w Polsce.
655. Entre cour et jardin start learning		dosłownie „między dziedzińcem a ogrodem”, typ pałacu francuskiego usytuowanego na osi między dziedzińcem honorowym a ogrodem, znajdującym się na tyłach pałacu.
656. Ogród francuski start learning		typ ogrodu ukształtowany we Francji, charakteryzujący się geometryczną kompozycją podporządkowaną głównej osi, z rozległymi tarasami i kanałami wodnymi na osi.
657. Ogród angielski start learning		typ ogrodu ukształtowany w Anglii, nawiązujący do układu naturalnego krajobrazu, zarzucający linię prostą i regularność.
658. Pejzaż idealny mitycznej krainy szczęśliwości, inspirowany rzeczywistymi miejscami i budowlami, ale zestawionymi dowolnie przez twórcę. start learning		pejzaż skomponowany przez artystę jako ucieleśnienie Arkadii
659. Portret zbiorowy start learning		portret grupowy, kilkupostaciowy przedstawiający krąg osób np. rodzinę, lub członków jednego cechu, grupy.
660. Gesamtkunstwerk start learning		zespolenie różnych sztuk tworzących jednolite stylistycznie dzieło, barokowa synteza sztuk, dzieło totalne, inaczej: „barokowe kompleksowe dzieło sztuki”.
661. Kalwaria czaszka, nazwa wzgórza pod Jerozolimą). start learning		nazwa miejsca poświęconego kultowi Męki Pańskiej, najczęściej z kaplicami będącymi stacjami pasyjnymi (od. łac. calvaria czaszka, nazwa wzgórza pod Jerozolimą).
662. Patyna start learning		grynszpan szlachetny, śniedź cienka warstwa najczęściej niebiesko-zielona pokrywająca powierzchnię wyrobów z miedzi i jej stopów, powstająca pod wpływem wilgotnego powietrza, chroniąca głębsze warstwy metalu przed korozją; dziś uzyskiwana też sztucznie.
663. Supraporta start learning		dekoracyjna tablica umieszczona nad drzwiami (Supraporta nad drzwiami).
665. Portret sarmacki start learning		gatunek malarstwa portretowego charakterystyczny dla sztuki polskiego baroku przedstawiający szlachcica/szlachciankę w całej postaci w stroju reprezentacyjnym.
666. Żupan start learning		długa suknia męska z obszernymi rękawami, zapinana od szyi do pasa, a od pasa w dół rozpięta luźno, element polskiego stroju szlacheckiego.
667. Kontusz start learning		wierzchni strój męski noszony na żupanie, rozcięty z przodu na całej długości z rozciętymi rękawami tzw. wylotami, zarzucanymi na plecy.
668. Pas kontuszowy start learning		długi pas od 3 do 4,5 m, szeroki na 40 cm, wykonany z jedwabiu będący ozdobą kontusza, dekorowany dwustronnie.
669. Kontrafałda start learning		fałda powstała z dwóch założonych obok siebie fałd, zwróconych do siebie kantami.
670. Podwika / Podwójka start learning		duża chusta płócienna, najczęściej biała, zasłaniająca szyję i boki twarzy kobiety, noszona pod drugą chustą lub czepcem przez kobiety zamężne.
671. Portret trumienny start learning		występujący wyłącznie w szt pl char. dla kultury sarmackiej był to portret malowany farbami olejnymi na blasze o kształcie wieloboku owalu i umieszczany w trakcie pogrzebu na wezgłowiu trumny przedstawiający postać zmarłego w popiersiu w ujęcie ¾.
672. Motyw vanitas start learning		- motyw w sztukach pla. podkreślający przemijanie i bliskość śmierci: czaszki, klepsydry, zegary, zepsuta gnijąca żywność, mające przypominać o tymczasowości doczesnego życia i zadbania o życie przyszłe wieczne; motyw wywodzi się z Księgi Koheleta.
Taniec śmierci start learning		– alegoryczny taniec przedstawiający ludzi różnych stanów z kościotrupem/kościotrupami, pokazujący równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci
675. Dwór staropolski sypialniami na poddaszu. Stał się inspiracją dla tzw. stylu dworkowego w architekturze. start learning		niewielka rezydencja ziemiańska, szlachecka. Był to budynek zbudowany osiowo, często z sienią otwartą na obie strony, z zaakcentowanym wejściem przez kolumnowy ganek, ze spadzistym dachem, najczęściej jednokondygnacyjny lub z alkierzami
676. Lukarna start learning		okno, okienko w połaci dachowej, często owalne, okrągłe.
677. Facjatka / Mansarda start learning		pomieszczenie mieszkalne na strychu/poddaszu, którego okna ujęte są we własne odrębne ścianki (okno jest pionowo ustawione) i nakryte własnym daszkiem (także dach mansardowy).
678. Wykusze start learning		nadwieszony na zewnętrznej ścianie budowli wielokątny lub czworokątny występ w kształcie dobudówki z dużymi oknami, przykryty osobnym dachem, poszerzający wnętrze, do którego przylega.
679. Ryzalit start learning		występująca z lica elewacji część budynku tworząca z nim organiczną całość, najczęściej równej wysokości co budynek. W zależności od umiejscowienia rozróżnia się ryzality: środkowy, boczny, narożny.
680. Rokoko start learning		z. w sztuce, odrębnym sty. od równoległych f. p. baroku i klasycyzmu. Char. tematami malarstwa rozrywek na tle natury. Gł cechy rokoka to występowanie orn. rocaille, orn. wiatowego, asymetria, dekoracyjność, jasne pastelowe kolory.
681. Styl Ludwika XV start learning		nazwa francuskiego rokoka stosowana w kontekście rzemiosła art., zwłaszcza mebli o linii wklęsło-wypukłej z kwiatową tapicerką, o bogatej dekoracji wykonanej w różnych technikach.
682. Rocaille start learning		franc. muszla, - ornament charakterystyczny dla rokoka o asymetrycznej nieregularnej formie i strzępiastych konturach, przypominających kształty małżowiny muszli.
683. Koguci grzebień start learning		ornament samodzielny lub występujący w połączeniu z rocaillem, lub jako element ramy, inspirowany kształtem grzebienia koguta o falującej asymetrycznej linii połączonej z półkolistą.
684. Panneux start learning		dekoracyjna prostokątna płycina ścienna ujęta w ramy, czasem wypełniona malowidłem lub płaskorzeźbą, mająca za zadanie „odmaterializować”, rozczłonkować ścianę.
685. Tapeta start learning		dekoracyjne obicie ściany wykonane z papieru.
686. Tapiseria start learning		dekoracyjne obicie ściany i mebli wykonane z wielobarwnej tkaniny z przedstawieniami figuralnymi, pejzażowymi bądź kwiatowymi.
687. Kurdyban start learning		dekoracyjne obicie ściany wykonane z garbowanej i barwionej skóry.
688. Buduar start learning		prywatny pokój kobiecy między salonem a sypialnią, wytwornie umeblowany.
689. Intarsja start learning		technika dekorowania przedmiotów z drewna innymi gatunkami drewna (inaczej z franc. marqueterie, hiszp. taracea).
690. Fête galante start learning		typ przedstawienia popularnego w rokoku ukazującego wytworne towarzystwo na tle przyrody, w czasie zabaw parkowych.
691. Fête champêtre start learning		typ przedstawienia popularnego w rokoku ukazującego sielankowe sceny z życia pasterzy i pasterek.
692. Chinoiserie start learning		motywy chińskie, lub z Dalekiego Wschodu, szczególnie w sztuce rokoka, występujące w rzemiośle art. Najczęściej naśladowano pagody, ptaki, smoki i krajobrazy, popularne były wyroby z porcelany i wyroby dekorowane laką.
Racjonalizm start learning		– prąd filozoficzny zakładający dotarcie do prawdy za pomocą rozumu
695. Klasyczny start learning		czyli starożytny, także nazwa jednego z okresów sztuki greckiej, w znaczeniu szerszym powszechnie uznany, doskonały, wzorcowy.
696. Klasyka start learning		zbiór czegoś powszechnie uznanego.
697. Klasycyzm start learning		styl w sztuce rozwijający się w 2 poł. XVIII w. i do pocz. XIX w., w obrębie epoki oświecenia, ukształtowany pod wpływem klasycznej kultury grecko-rzymskiej, dążący do osiągnięcia podobnej jak w antyku harmonii i piękna.
698. Neoklasycyzm - start learning		jeden z tzw. neostylów XIX-wiecznego historyzmu, będący bezpośrednią kontynuacją klasycyzmu w XIX w.
699. Styl Ludwika XVI start learning		sztuka klasycyzmu francuskiego za panowania króla Ludwika XVI w., sama nazwa stosowana najczęściej do rzemiosła art., zwłaszcza mebli o prostych kształtach.
700. Styl Empire - start learning		- okres klasycyzmu francuskiego za czasów panowania Napoleona I Bonaparte (1800-1815), inspirujący się starożytnym Cesarstwem Rzymskim poprzez monumentalizm i stosowanie symboli władzy w dekoracjach.
701. Tralka / Balas start learning		pionowy człon w balustradzie złożony z jednego lub dwóch gruszkowatych elementów na bazie, dźwigający poręcz.
702. Architektura mówiąca / Architecture parlante start learning		odmiana architektury klasycyzmu we Francji, której forma miała eksponować funkcję budynku.
703. Architektura rewolucyjna start learning		kontynuacja architektury mówiącej w czasach Rewolucji.
704. Palladianizm start learning		styl w arch. insp. się tw. renesansowego archi. Palladio. W palladianiźmie char jest nawiązywanie do bryły Willi Rotonda, stosowanie wielkiego porządku, tzw. mostków palladiańskich - zadaszonych przejść, galerii, łączących gł bryłę z odsuniętymi cz.
705. Portret mitologiczny start learning		przedstawienie postaci jako postaci z mitologii, w „kostiumie” mitologicznym.
706. Styl Stanisławowski start learning		styl w obrębie klasycyzmu w polskiej sztuce za czasów panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1760-1795), wielkiego mecenasa sztuki, inspirującego się francuskim klasycyzmem.
707. Camera obscura start learning		po polsku ciemnia optyczna - skrzynka z otworkiem w przedniej ścianie i z matową szybą w tylnej, na której powstaje odwrócony obraz ustawionego przed otworem przedmiotu.
708. Romantyzm start learning		nurt i kierunek w sztuce w latach 1820-1860, najpełniej przejawiający się w literaturze, muzyce, malarstwie i rzeźbie, będący op. wobec racjonalizmu i klasycyzmu. dążenie do indywidualizmu, duchowości i kult uczuć.
709. Romantyczny start learning		reprezentujący romantyzm, w znaczeniu szerszym nastawiony na uczucia, pobudzający do marzeń, fantazji, tajemniczy.
710. Egzotyczny start learning		cudzoziemski, z dalekiego obcego kraju, niezwykły.
711. Odaliska start learning		biała niewolnica w haremie, egzotyczna kochanka.
712. Biedermeier start learning		styl mieszczański w sztuce niemieckiej 1 poł. XIX w. dotyczący rzemiosła art., charakteryzujący się prostotą i solidnością mebli, dekoracyjnością wnętrz, inspirujący się formami sztuki klasycyzmu.
713. Nazareńczycy / Bractwo św. Łukasza start learning		- stowarzyszenie niemieckich artystów na pocz. XIX w. (1808-1818), którzy sprzeciwiali się akademizmowi i dążyli do odnowienia sztuki religijnej przez inspirowanie się renesansowym malarstwem włoskim z XV w.
714. Historyzm start learning		ogólnie nawiązywanie do przeszłości, w XIX w. silny zwrot do przeszłości: w malarstwie przez podejmowane tematy i dbałość o szczegóły historyczne, w architekturze przez nawiązywanie do stylów epok minionych.
715. Neostyle start learning		style nawiązujące do stylów historycznych w obrębie XIX-wiecznego historyzmu w architekturze.
716. Neogotyk start learning		styl historyczny w XIX w. powracający do form średniowiecznego stylu gotyckiego.
717. Neorenesans start learning		styl historyczny w XIX w. inspirujący się formami architektury renesansowej.
718. Neobarok start learning		styl historyczny w XIX w. naśladujący formy sztuki barokowej.
719. Eklektyzm start learning		połączenie elementów różnych stylów w jednym dziele, szczególnie popularne w obrębie architektury XIX-wiecznego historyzmu.
720. Nurt inżynieryjny start learning		rozwój nowoczesnych technologii w architekturze, z wykorzystaniem konstrukcji żelaznej i żelbetonowej, zmieniający sposób projektowania i budowania budowli.
722. Akademizm start learning		kierunek w sztuce XIX w., głównie 1 poł., w kręgu oddziaływania oficjalnych instytucji: akademii sztuk pięknych, wystawowych salonów i urzędowego mecenatu, oparty na akademickiej teorii dotyczącej hierarchii tematów i warsztatu.
723. Salon sztuki galeria, gdzie odbywały się wystawy i sprzedaż dzieł sztuki. start learning		czasowa wystawa artystyczna będąca przeglądem ówczesnej twórczości, także miejsce
724. Atelier start learning		pracownia, studio artystyczne, służące do wykonywania prac artystycznych.
725. Sztuki piękne start learning		nazwa powstała w XVIII-wiecznym klasycyzmie ujmującym piękno w racjonalne kategorie i nadającym główny cel sztuce - tworzenie piękna; sztuki tworzące piękno.
726. Werniks start learning		przeźroczysta substancja, najczęściej żywiczna, używana w malarstwie i grafice jako ostatnia warstwa służąca do zabezpieczania powierzchni obrazu przed szkodliwym działaniem powietrza i nadająca połysk.
727. Szkoła monachijska / Monachijczycy start learning		środowisko malarzy studiujących lub przebywających w Monachium w 2 poł. XIX w., dla których wspólny był realistyczny warsztat, obserwacja natury i tzw. niemiecki stimmung czyli oddanie melancholijnego nastroju.
728. Sos monachijski start learning		pogardliwe określenie na ciemne głównie brązowe i szare barwy, używane przez malarzy szkoły monachijskiej w 2 poł. XIX w.
729. Prerafaelici start learning		stowarzyszenie artystyczne założone w 1848 r. przez studentów Królewskiej Akademii Sztuki w Londynie, którzy choć w f reprezentowali akademizm, sprzeciwiali się akademickim zasadom dążąc do moralnego odnowienia sztuki i insp się szt wcz. renesansu.
Realizm start learning		kierunek w sztuce rozwijający się ok. poł. XIX w., charakteryzujący się wiernym odtwarzaniem rzeczywistości. W znaczeniu szerszym tendencja różnych epok polegająca na odtwarzaniu rzeczywistości zgodnie z naturą.
731. Naturalizm start learning		pogłębiony realizm skupiający się na biologicznej sferze natury, w literaturze kładzenie akcentu na problemy społeczne i prostotę języka.
732. Realizm krytyczny start learning		odmiana realizmu zaangażowanego w sytuacje społeczno-polityczne poprzez podejmowanie określonych tematów.
733. Barbizończycy / Szkoła z Barbizon start learning		grupa francuskich malarzy realistów malująca pejzaże w oparciu o studia rysunkowe z plenerów w okolicy wsi Barbizon.
734. Pieriedwiżnicy start learning		Towarzystwo Objazdowych Wystaw Artystycznych założone przez absolwentów Akademii w Petersburgu sprzeciwiających się zasadom akademickiej sztuki, pragnących przybliżenia sztuki ludziom i możliwości swobodnego wyboru tematów.
735. Panorama start learning		malowidło przedstawiające krajobraz, scenę batalistyczną, ułożone koliście w specjalnie zaprojektowanym wnętrzu, dające złudzenie dużej głębi przestrzennej.
736. Nowoczesność / Modernizm okresu postępu technicznego, zmian obyczajowych i dynamicznych zmian w sztuce. start learning		nazwa epoki kulturowej rozwijającej się od lat 60 XIX w. do początku XX w.
737. Impresja start learning		wrażenie.
738. Impresjonizm start learning		kierunek w sztuce gł w mal rozwijający się we Fr w latach 70 i 80 XIX w obrazu Moneta „Impresja wschód słońca” gł. cechę kierunku, obok takich jak: studium światła i relatywizmu barwnego szkicowość malowanie w plenerze chęć uchwycenia chwili ruchu
739. Postimpresjonizm start learning		określenie różnorodnych zjawisk w sztuce francuskiej będących następstwem impresjonizmu, bazujących na jego doświadczeniach, ale wprowadzających do sztuki coś nowego.
740. Neoimpresjonizm start learning		nowy impresjonizm kierunek w sztuce w obrębie postimpresjonizmu, dążący do uściślenia zasad malarstwa impresjonistycznego poprzez oparcie twórczości na metodzie dywizjonizmu i wynikającej z niego techniki pointylizmu.
741. Dywizjonizm start learning		metoda malarska wykorzystująca odkrycia optyki polegająca na rozbiciu plamy koloru na jej podstawowe składniki, czyli barwy widma słonecznego.
742. Kontrast dopełnieniowy start learning		kontrastowe zestawienie barw dopełniających się.
743. Pointylizm start learning		punktowanie - tech. mal. rozwinięta z metody dywizjonizmu polegająca na równomiernym pokrywaniu pow obrazu drobnymi regularnymi punktami czystej farby; odległość z jakiej plamki mają się zlać w oku widza.
744. Synteza geometryczna start learning		cecha twórczości Paula Cezanne’a polegająca na upraszczaniu kształtów do brył geometrycznych, zgodnie z twierdzeniem malarza, że „wszystko da się przedstawić za pomocą kuli, sześcianu, walca i stożka”.
745. „Suma spojrzeń” start learning		cecha twórczości Paula Cezanne’a polegająca na komponowaniu obrazu na podstawie patrzenia z różnych punktów i perspektyw.
746. Symbolizm malarski start learning		cecha twórczości Paula Gauguina, który nadawał każdej barwie symboliczne znaczenie i umieszczał je celowo na obrazie.
747. Cloisonizm - start learning		cecha twórczości Paula Gauguina i naśladujących go malarzy polegająca na malowaniu płaską plamą barwną obwiedzioną wyraźnym konturem.
748. Szkoła Pont-Aven - start learning		nazwa twórczości malarzy skupionych wokół Gauguina w miejscowości Pont-Aven w Bretanii, stosujących cloisonizm i syntezę malarską.
Afisz start learning		rodzaj grafiki użytkowej o charakterze informacyjnym (sam tekst).
750. Plakat start learning		artystyczny gatunek grafiki użytkowej o charakterze informacyjnym, propagandowym, reklamowym, łączący tekst z ilustracją.
751. Symbolizm start learning		kierunek w sztuce lat 80 i 90 XIX w., występujący głównie w literaturze i malarstwie. W znaczeniu ogólnym jest to tendencja w sztuce różnych epok dążąca do przekazania ukrytych treści, wykraczających poza samo odtwarzanie rzeczywistości.
752. Manifest artystyczny ujawniać, obwieszczać - ogłoszenie w formie tekstu założeń „nowej” sztuki, postawy artystycznej, ich publiczna deklaracja przez artystę lub grupę artystów. start learning		z łac. manifesto
753. Nabiści prorok. Nabiści sprzeciwiali się estetyce impresjonizmu i postimpresjonizmu, ich malarstwo cechuje synteza, kontur, tajemniczy nastrój i dekoracyjność. start learning		grupa artystów powstała we Francji w 1890 r., którzy uważali się za „proroków współczesnego malarstwa”, stąd nazwa od hebrajskiego nabi
754. Ruch Arts and Crafts / Art and Crafts Movement start learning		ruch odrodzenia szt i rzemiosła zapoczątkowany w Anglii w poł. 19 w. przez teorie Ruskina i działalność art. Morrisa. Ruch propagował odrodzeni sztuki rzemiosła art rękodzieła w opozycji do produkcji fabrycznej było to prek w stosunku do secesji.
755. Secesja sztuce wolność”. Główne cechy stylu to: płynna miękka linia, asymetria, zamiłowanie do kształtów wydłużonych, inspiracja motywami roślinnymi i zwierzęcymi, płaszczyznowość (np. w malarstwie płaska plama barwna), dekoracyjność. Nazwa od łac. seccesio start learning		styl w sztuce rozwijający się w na przełomie XIX i XX w. (ścisłe lata to 1892-1902), głoszący zerwanie ze sztuką epok minionych i dążenie do tworzenia sztuki aktualnej: „Każdej epoce jej sztuka odejście, oderwanie.
756. Art Nouveau określenie secesji we Francji i Anglii. start learning		Sztuka Nowa
757. Modern Style określenie secesji w Belgii, stosowane też w Anglii. start learning		Styl Nowoczesny
758. Sezessionstil nazwa secesji w Austrii. start learning		Styl Secesji
759. Jugendstil określenie secesji w Niemczech. start learning		Młody Styl, Styl Młodych
760. Stile floreale, Stile Liberty określenia secesji we Włoszech. start learning		Styl kwiatowy, Styl Wolności
761. Dekadentyzm zmarnienie, fr. decadence start learning		nurt światopoglądowy i artystyczny przełomu wieków przesycony pesymizmem, niewiarą w nadchodzący nowy wiek, doszukujący się w sztuce i w życiu objawów schyłku i chylenia się ku upadkowi (łac. decadentia chylenie się ku upadkowi).
762. Fin de siècle francuskie określenie czasu przełomu XIX i XX w., nacechowane dekadenckimi tendencjami w kulturze i życiu. start learning		koniec wieku
763. Szkło iryzujące start learning		szkło mieniące się tęczowymi barwami, połyskujące, opalizujące, dzięki pokryciu wyrobu substancją (solą metalu) o większym współczynniku załamywania światła.
764. Bozetto - start learning		trójwymiarowy szkic rzeźbiarski, powstający zazwyczaj na bazie projektu rysunkowego, wykonywany w małej skali z wykorzystaniem miękkich i nietrwałych materiałów.
Idea integracji sztuk start learning		wspólnota, synteza sztuk sformułowana w pismach przez romantycznego kompozytora Ryszarda Wagnera, określająca drogę do idealnego wyrazu przez współdziałanie różnych sztuk w jednym celu.
767. Styl zakopiański start learning		styl architektoniczny opisany przez Stanisława Witkiewicza i wytypowany przez niego do kategorii stylu narodowego, wzorujący się na formie, konstrukcji i dekoracji chat górali tatrzańskich.
768. Awangarda start learning		, w sztuce to zjawiska, twórczość wyprzedzająca aktualne tendencje, wprowadzająca coś całkowicie nowego i tym samym wskazująca nowe drogi rozwoju sztuki. W znaczeniu historycznym jest to sztuka europejska pierwszych 20 lat XX w.
769. Fowizm odnosząc się do rzeźby, że jest otoczona przez dzikie bestie start learning		awangardowy kierunek w malarstwie fr początku XX w. o charakterze ekspresyjnym, cechujący się stosowaniem ostrych kontrastowych barw, szkicowej plamy barwnej i celowej deformacji. tak agresywne wydały mu się obrazy.
770. Kolor abstrakcyjny start learning		kolor nierzeczywisty, oderwany od rzeczywistości.
771. Ekspresjonizm start learning		awang. kier. rozwijający się w 1 ćwierci XX w kładący szcz nacisk na wzbudzanie silnych emocji za pomocą poruszanej tematyki i formy prac, często cel prymitywizowanej Znaczeniu ogólnym jest to tend nieograniczona czasowo kładąca nacisk na uczucia
772. Muralia start learning		monumentalna malowidła ekspresjonistów meksykańskich podejmujące tematy społeczne, polityczne i narodowe.
773. École de Paris / Szkoła Paryska start learning		tym pojęciem obejmuje się twórczość artystów w Paryżu na początku XX w., reprezentujących szeroko pojęty ekspresjonizm, dla których wspólny był klimat nostalgii i melancholii, tęsknoty za krajem rodzinnym.
Kuby start learning		kostki, sześciany, formy zgeometryzowane, od le cube – kostka, sześcian.
775. Kubizm P. Picassa i G. Braque’a, geometryzacja (faza prekubistyczna, cezannowska 1906-1908), rozbicie przedmiotu (faza analityczna 1909 start learning		awang., ukształtowany pod wpł. tw. i tez P. Cezanne’a. Główną cechą kubizmu jest poszukiwanie nowego sposobu oddania rzeczywistości, a zwłaszcza przestrzeni. - synteza form - geometryzacja 1911/1912) i synteza form (faza syntetyczna 1912-1914).
776. Kubizm cezannowski start learning		pierwsza faza kubizmu, zwana też prekubistyczną, w latach 1906-1908, w której artyści inspirując się malarstwem Cezanne’a poddają rzeczywistość silnej geometryzacji i uproszczeniu.
777. Kubizm analityczny start learning		druga faza kubizmu rozwijająca się w latach 1908-1911/1912, w której formy zostają rozbite na coraz mniejsze składniki i zestawione ze sobą, jak gdyby widziane z różnych stron, na różnych płaszczyznach („widok w rozbitym lustrze).
778. Kubizm syntetyczny start learning		trzecia faza kubizmu (1912-1914) polegająca na syntezie przedmiotu do znaku, który go reprezentuje, („przedmiot oglądany zostaje zastąpiony przez przedmiot myślany”).
779. Collage / Kolaż start learning		technika artystyczna polegająca na dołączaniu do powierzchni dzieła wycinków różnych materiałów, poprzez doklejanie i inne metody montażu.
780. Orfizm / Kubizm orficzny start learning		termin obejmujący twórczość niektórych artystów działających w obrębie kubizmu, którzy większą wagę przykładali do koloru. Nazwę stworzył poeta Apollinaire, któremu ich malarstwo skojarzyło się z harmonią poezji Orfeusza.
781. Kubizujący start learning		geometryzujący, naśladujący kubizm, ale tylko w warstwie estetycznej, stosujący geometryzację jako cel, a nie środek do zgłębiania rzeczywistości.
782. Futuryzm przyszły) i ukazania ruchu jako procesu „dziejącego” się, a nie uchwyconej „stop-klatki”, co próbowano osiągnąć poprzez symultanizm. start learning		awangardowy kierunek rozwijający się w latach 1909-1914, zapoczątkowany jako ruch programowy we Włoszech, który dążył do oddania piękna nowoczesności (futurum
783. Symultanizm start learning		zasada przedstawiania w obrębie jednej kompozycji różnych faz ruchu, co prowadzi do zwielokrotnienia fragmentów postaci i jej deformacji. W znaczeniu szerszym jest to przedstawianie w jednej kompozycji kilku wydarzeń.
784. Aeropictura start learning		inaczej drugi futuryzm, rozwijający się po I Wojnie Św., którego przedstawiciele łączyli chęć ukazania nowoczesności i ruchu, pokazując ujęcia widziane z samolotu, oraz angażując się w propagowanie aktualnego systemu politycznego i władzy.
Abstrakcja / Sztuka abstrakcyjna start learning		ogólna nazwa sztuki nie przedstawiającej rzeczywistości, oderwanej od rzeczywistości, nawet jeśli rzeczywistość była inspiracją dla artysty. Wyróżnia się dwa rodzaje sztuki abstrakcyjnej: abstrakcja geometryczna i niegeometryczną
786. Abstrakcja geometryczna / Sztuka Konkretna start learning		rodzaj sztuki abstrakcyjnej operującej formami geometrycznymi, prostymi liniami.
NOWY SŁOWNIK POJĘĆ DO NAUCZANIA HISTORII SZTUKI W PAŃSTWOWYM LICEUM SZTUK SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. J. SZERMENTOWSKIEGO W KIELCACH start learning		NOWY SŁOWNIK POJĘĆ DO NAUCZANIA HISTORII SZTUKI W PAŃSTWOWYM LICEUM SZTUK SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. J. SZERMENTOWSKIEGO W KIELCACH
787. Abstrakcja niegeometryczna / liryczna start learning		rodzaj sztuki abstrakcyjnej operującej formami swobodnymi, organicznymi, ekspresyjnymi.
788. Abstrakcjonizm start learning		tym pojęciem określa się awangardowe kierunki reprezentujące abstrakcję w 1 poł. XX w. W znaczeniu szerszym używa się tego pojęcia do określenia każdej sztuki abstrakcyjnej.
789. Konstruktywizm start learning		awangardowy kierunek w sztuce rosyjskiej 1 poł. XX w. reprezentujący abstrakcję geometryczną, będącą umysłową konstrukcją. Był to kierunek, którego część przedstawicieli była mocno zaangażowana w wspieranie nowego ustroju.
790. Suprematyzm start learning		autorski kierunek Kazimierza Malewicza, który dążył do supremacji czyli wywyższenia, oddzielenia czystego odczucia z przedmiotowości i ekspresji, przez ograniczenie środków wyrazu.
791. Neoplastycyzm start learning		awang. kier. sztuce holenderskiej 1 poł. XX w. reprezentujący abst. geo., oparty na ścisłych zasadach ograniczających środki do linii poziomej i pionowej oraz do trzech kolorów podstawowych i trzech tzw. nie-kolorów czyli szarego czarnego i białego
792. Dada dadaizmu, oznaczające zabawkę dziecięcą, konika. start learning		w znaczeniu ogólnym jest to wciąż żywa postawa twórcza dadaistyczna, w znaczeniu węższym jest to słowo, którym zainspirowali się twórcy nazwy nowego kierunku
793. Dadaizm start learning		awang. kier. 1 poł. XX w., będący jednocześnie międzynarodowym ruchem art. Dadaiści świadomie i celowo głosili hasła destrukcji sztuki, antyestetyki i antysztuki, pozbawionej zasad, tworzonej przy pomocy ironii, absurdu, szokujących form.
794. Ready-made start learning		gł. przedstawiciela Dadaizmu Marcela Duchampa przedmiotom gotowym, fabrycznym, podniesionym przez niego do rangi dzieła sztuki. Odtąd jest to rodzaj instalacji artystycznej wykorzystującej przedmioty gotowe, którym nowe znaczenie nadaje artysta.
795. Merzbild start learning		pojęcie, którym nazywał swoje obrazy działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters reprezentujący dadaizm (zaczerpnął wycinek słowa MERZ z reklamy banku Kommerzbank).
796. Merzbaum - pojęcie, którym nazywał swoje kolaże na ścianie i rozbudowywane w przestrzeń działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters, reprezentujący dadaizm. start learning		796. Merzbaum - pojęcie, którym nazywał swoje kolaże na ścianie i rozbudowywane w przestrzeń działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters, reprezentujący dadaizm.
797. Malarstwo metafizyczne / Realizm magiczny start learning		kier. w malarstwie włoskim 1 poł. XX w., gł przedstawicielem był Giorgio de Chirico, wprowadzający w swoich obrazach, pozornie naśladujących rzeczywistość, tajemniczy i niepokojący nastrój, element magii, np. poprzez zmianę skali przedmiotów
798. Surrealizm start learning		awang. kierunek 1 poł. XX w. insp św. podświadomości, snów i marzeń sennych, różnymi stanami psych., którego przeds dążyli do swobodnego tworzenia pozbawionego kontroli umysłu. Szt surrealistyczna miała odkryć rzeczywiste, nie hamowane funkcj. myśli
799. Automatyzm psychiczny start learning		stan utraty kontroli nad treścią bądź formą swoich przeżyć, zachowań, będący najczęściej objawem zaburzeń psychicznych.
800. Metoda paranoiczno-krytyczna start learning		aut. Metoda twórcza Salvadora Daliolegała na świadomym naśladowaniu przez artystę -- za pomocą odpowiednich praktyk i ćwiczeń umysłowych -- wizji ludzi obłąkanych
801. Frotages / Frotaż pocieranie). start learning		technika rysunkowa polegająca na pocieraniu grafitem po kartce papieru położonej na fakturalnie ukształtowany materiał, po raz pierwszy użyta przez surrealistycznego artystę Maxa Ernsta (od franc. słowa
802. Fumages start learning		technika, którą pierwszy zastosował W. Paalen w latach 30 XX w., wykorzystujący efekty kopcia świecy na papierze, lub płynnej farby rozdmuchiwanej na powierzchni kartonu.
803. Grataż start learning		technika malarska polegająca na zdrapywaniu farby z płótna, wymyślona przez surrealistów Joana Miro i Maxa Ernsta.
804. Dekalkomania start learning		technika malarska polegająca na rozcieraniu rozlanej farby między dwiema warstwami papieru, stosowana przez surrealistów.
805. XX-lecie Międzywojenne start learning		W sztuce był to czas rozwoju awangardy w Polsce i recepcji kierunków europejskich, stąd różnorodność polskiej sztuki tego czasu i wielość powstających grup artystycznych, reprezentujących różne kierunki (Formiści Polscy ekspresjonizm, kubizm, futuryzm; Kapiści abstrakcja geometryczna, Grupa Krakowska postimpresjonizm, koloryzm; Blok, a.r. abstrakcja niegeometryczna, surrealizm; Rytm
806. Formizm start learning		kierunek w sztuce polskiej XX-lecia Międzywojennego ukształtowany przez członków grupy Formiści Polscy, kładących nacisk na formę i łączących w swojej twórczości wpływy ekspresjonizmu, kubizmu i futuryzmu.
807. Strefizm start learning		autorski kierunek Leona Chwistka, przedstawiciela Formistów, polegający na dzieleniu płaszczyzny obrazu na strefy geometryczne i barwne, tak by każdej strefie w obrazie odpowiadały inne kształty i inny kolor.
808. Czysta forma Witkacego, wg którego „czysta forma stanowi istotę dzieła sztuki jako jedności składających się na nią wielu rozmaitych elementów jakościowych”. Była to koncepcja sprzeciwiająca się realizmowi i naturalizmowi. start learning		koncepcja sztuki Witkacego, wg którego „czysta forma stanowi istotę dzieła sztuki jako jedności składających się na nią wielu rozmaitych elementów jakościowych”. Była to koncepcja sprzeciwiająca się realizmowi i naturalizmowi.

Moja lekcja

You must sign in to write a comment

More