→ J. Polski Wiedza O Epokach, Najważniejsze Pojęcia. → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
teocentryzm start learning		W centrum zainteresowania znajdował się Bóg. Sztuka, filozofia, literatura i wszekie sfery życia obracające się wokół niego.
Memento mori start learning		(Pamiętaj o śmierci) Jest to przypomnienie o nieuchronności śmierci, zachęta do refleksji nad własnym życiem i jego przemijającym charakterem.
Dualizm start learning		Pogląd który zakłada,że świat podzielony jest na dwie przeciwstawne sfery: sacrum i profanum, dusza-śmiertelne ciało, bóg-dobroć, szatan-zło
Wzorzec osobowy ascety start learning		Asceta to osoba, która dobrowolnie wyrzeka się dóbr doczesnych,żyję w biedzie i nędzy, rezygnuje z wszelkich przyjemności życiowych a to wszystko w imię Boga
wzorzec osobowy rycerza start learning		Idealny rycerz to taki, który jest oddany Bogu, swojej ojczyźnie, władcy, jest waleczny, odważny i skory do poświęceń.
Cechy literatury średniowiecznej start learning		Anonimowa(tworzenie na chwałę Boga), Parenetyczna(wskazywała wzorce osobowe godne naśladowania), dydaktyczna(uczyła jak należy postępować)
Danse Macabre start learning		(Taniec śmierci) Był symbolem tego, iż każdego czeka śmierć, niezależnie od pochodzenia, majątku czy sprawowanej funkcji. Równość wobec śmierci
Stabat Mater Dolorosa start learning		(Matka boska cierpiąca) Motyw ten ukazywał Maryję jako zwykłą kobietę cierpiącą przez śmierć swojego dziecka.
Deesis start learning		Motyw pośrednictwa, uważano,że zwykły człowiek jest niegodny zwracania się wprost do Boga, dlatego proszono Maryję lub Jana Chrzciciela o wstawiennictwo.
Stoicyzm start learning		Filozofia która głosi, aby przyjmować życie takim, jakim ono jest. Nie popadać w rozpacz, reagować spokojem.
Epikureizm start learning		Filozofia która głosi,że celem życia jest dążenie do szczęścia, rozumiane jako brak cierpień i przyjemności, osiągnięte poprzez rozumne życie i umiar
Arkadia start learning		Wyidealizowany obraz wsi. Człowiek na wsi może znaleźć ukojenie, być blisko natury. Wieś jest ukazywana niemal jako raj, w którym człowiek nie ma zmartwień.
Bóg jako artysta start learning		Bóg jest postrzegany jako artysta, stwórca, jest mądry, dobry i miłosierny. To, co stworzył jest idealne, a człowiek dzięki jego miłosierdziu może korzystać z wszystkich jego dobrodziejstw.
Exegi Monumentum start learning		Wywodzi się od Horacego(Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu), dzieło artysty jest jego pomnikiem i zapewnia mu nieśmiertelność
Theatrum Mundi start learning		porównanie świata do teatru, w którym ludzie odgrywają przypisane mu role. Są jedynie aktorami wyreżyserowanego spektaklu.
Vanitas start learning		Motyw przemijania przedstawiany najczęściej jako czaszka, klepsydra, kościotrup, zgniłe, zwiędłe owoce/rośliny. Przypomina o tym,że wszystko kiedyś przeminie i nic nie jest stałe.
Bóg w baroku start learning		Surowy, zdystansowany, odleły, milczący wobec próśb
Konceptualizm start learning		Zaskakujący, niezwykły pomysł skojarzenia, porównania czy menatfory osią konstrukcyjną utworu
Sarmatyzm start learning		Kultura sarmacka która polegała na wierze w ich starożytne korzenuie. Tłumaczyli tym swoją wyższość, nieograniczone prawo i przywileje.
Metafizyka start learning		Zainteresowanie tym, czego nie da się pojąc za pomocą rozumu. Zjawiska nadprzyrodzone, duchy, wszystko co jest poza sferą materialną
Racjonalizm start learning		Przeświadczenie,że najważniejszym narzędziem poznania jest rozum. Z tego powodu odrzucono religie i uznano ja za dającą fałszywe pojęcie o świecie, odrzucenie wiary w cuda i zjawiska nadprzyrodzone.
Empiryzm start learning		Przeświadczenie,że rzeczywistość można poznać za pomocą doświadczeń i eksperymentów
Sensualizm start learning		Pogląd, króry zakłada,że rzeczywistośc można poznać za pomocą zmysłów
Utylitaryzm (użyteczność) start learning		Jest to teoria, w której miarą słuszności postępowania jest jego użyteczność, czyli korzyść i dobro dla wszystkich.
Mecenat start learning		forma wsparcia dla sztuki, literatury, nauki lub innych dziedzin, polegająca na finansowaniu, promowaniu i opiece nad twórcami i ich dziełami. To patronat i opieka, często udzielane przez bogate osoby, fundacje, państwo lub inne instytucje.
dydaktyzm start learning		idea bawiąc-uczyć
Irracjonalizm w romantyzmie start learning		Odrzucał poznawanie świata tylko i wyłącznie za pomocą rozumu, zwracał uwagę na uczucia i emocje jednostki oraz na sferę duchową. Fascynacja tym, co tajemnicze, inne, niemożliwe do objęcia rozumem
Indywidualizm (bohater romantyczny) start learning		Bohaterzy romantyczni często byli samotnikami nierozumianymi przez otoczenie, byli ponadprzeciętnymi jednostami które czuły i widziały więcej i były zdolne do wielkich czynów
Mesjanizm start learning		To pogląd, który zakłada,że Polska jest chrystusem narodów, jej poświęcenie, niczym chrystus na krzyżu przyniesie zbawienie narodowi i światu. Zakłada bierne poddanie się cierpieniu w imię wyższych wartości
Winkelriedyzm start learning		romantyczna idea, która zakłada, że jednostka, poprzez swoje bohaterskie poświęcenie, może przyczynić się do wyzwolenia całego narodu
Bohater romantyczny – cechy start learning		Nieszczęśliwy kochanek, buntownik, indywidualista, targany silnymi emocjami, kieruje się w życiu silnymi emocjami
Poeta-wieszcz start learning		Poeta jest przewodnikiem duchowym narodu i przepowiada jego przyszłość
Patriotyzm start learning		Patriotyzm rozumiany jako gotowość do poświęcenia życia za ojczyznę, branie udziału w działaniach narodowowyzwoleńczych, stawiabnie się zaborcy
Bunt i walka o wolność start learning		Wolnośc była wartością nadrzędną w imieniu której człowiek jest gotowy do wielkich poświęceń.
Prometeizm w romantyzmie start learning		Poświęcenie się w imie wyższym wartościom, wywodzi się od Prometeusza który wykradł bogom ogień by dać go człowiekowi, i tym podpadł Zeusowi
Ludowość start learning		Fascynacja folklorem, wiejskimi opowieściami, tradycją, rodzinnymi mitami
Nieszczęśliwa miłość start learning		Jest powodem głębokiej przemiany bohatera, który z nieszczęśliwego kochanka zmienia się w bojownika o wolnośc i wyższe wartości.
Sny, wizje, majaki start learning		Sposobem na głębsze poznanie rzeczywistości
Synkretyzm start learning		łączenie różnych gatunków i środków stylistycznych, sprzeciwianie się sztywnym ramom gatunkowym
Spór młodych i starych start learning		Pozytywiści podjęli dyskusję na temat tego, czy działania narodowowyzwoleńcze i powstańcze mają sens, Przeciwstawiali się romantycznej wizji patriotyzmu. Postulowali praktyczne działania: pracę, edukację, odbudowę polskiego społeczeństwa.
Odrzucenie romantycznej wizji walki o wolność start learning		uznawali,że powstańcom należy się hołd i szacunek, jednak sprzeciwiali się podejmowaniu walki zbrojnej i udziału w powstaniach, które z góry były skazane na porażkę. Postulowali pracę na rzecz rozwoju
Praca organiczna (organicyzm) start learning		Pogląd, który zakłada,że społeczeństwo i państwo to połączony ze sobą organizm. Jeśli niedomaga jeden z jego elementów-całość nie może poprawnie funkcjonować. Praca w celu rozkwitu gospodarki i rozwoju gospodarczego ludzi
Praca u podstaw start learning		Realizowany przez wyższe, uprzywilejowane warstwy społeczne program alfabetyzacji niższych sfer. Promowano edukowanie niższych warstrw społecznych.
Równouprawnienie kobiet start learning		uważali,że kobiety powinny być przystosowywane do samodzielnego życia, podejmowania przez nie pracy zarobkowej i samodzielnego utrzymania sie
Asymilacja żydów start learning		pozytywiści uważali,że żydzi powinni stopniowo przejmować polski język i kulturę z zachowaniem własnego wyznania aby zapobiec wywoływanym na tym tle konkliktów i niechęci
realizm start learning		Przedstawianie zwykłej, codziennej rzeczywistości, bez patosu i upiększeń.
naturalizm start learning		Przedstawianie życia takim, jakim ono jest z wszelkimi jego nieprzyjemnościami, oraz pokazywanie najgorszych jego aspektów takich jak wyzysk, bieda, ciężkie życie prostych ludzi
Dekadentyzm start learning		Pesymizm, poczucie schyłkowości, przeświadczenie o nadciągającej katastrofie, znużenie, bierność, niemoc, oddawwanie się chwilowym przyjemnościom.
Sztuka dla sztuki start learning		Odejście od nadawania celu i znaczenia sztuce. Powinna skupiać się sama na sobie, nie daje się zamknąc w sztywne ramy gatunkowe.
Chłopomania start learning		Powierzchowna fascynacja kulturą i życiem chłopskim, idealizowanie życia na wsi. Często wiązała się z ignorancją i brakiem prawdziwego zrozumienia wiejskiego życia.
Skamander start learning		Postulowali dowolność artystyczną, wykreowali poetę który jest uczestnikikem tłumu, skupiali się na tworzeniu utworów zrozumiałych dla zwykłego człowieka,. Głosili kult życia, beztroskość i witalizm. Chcieli pisać o codzienności przeciętnego człowieka.
Awangarda Krakowska start learning		dzwierciedlali i kreowali rzeczywistosć,Łamali granice między realnym a fantastycznym, rzeczywistością a wyobraźnią, fascynacja urbanizacją, masową produkcją i technologią (Miasto, Masa, Maszyna, 3M)
Futuryści start learning		Głosili całkowite odrzucenie tradycji, pełnej dowolności środków wypowiedzi poetyckiej, zaniechania ortografii i interpunkcji
Pokolenie kolumbów start learning		Generacja młodzieży polskiej urodzona ok. roku 1920, dla których czas wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej.
Spełniona apokalipsa start learning		Pojawiający się motyw biblijnej apokalipsy do którego porównywano czasy wojenne. Spełnienie się najmroczniejszych wizji przedwojennych katastrofistów o końcu cywilizacji i ludzkości.
Cierpienie start learning		Cierpienie duchowe, wynikające z konieczności przystosowania się do okrutnej, narzuconej rzeczywistości oraz cierpienie dizyczne-głód,śmierć, upodlenie
Relatywizm moralny start learning		pogląd filozoficzny, który zakłada, że normy i wartości moralne są względne, czyli zależą od konkretnych kultur, społeczeństw, a nawet jednostek
Utylitaryzm start learning		Pogląd filozoficzny który głosi,że moralne jest to, co jest użyteczne dla ogółu. Miarą słuszności postępowania jest użyteczność, czyli korzyść i dobro dla wszystkich
Żagary start learning		Cechował ich katastrofizm i przeczucie nadciągającej wojny

J. Polski Wiedza o epokach, najważniejsze pojęcia.

You must sign in to write a comment

More