HISTORIA PRAWA POLSKIEGO

 0    150 flashcards    maksymluka
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
"Kto kradnie z komory władcy, ten płaci karę 70 grzywien."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Jeśli umrze rycerz, który ma jednego syna albo dwóch albo [jeszcze] więcej, oni przejmują jego dziedzictwo, [ale] w majątku muszą zostawić swoją matkę z taką władzą, z jaką była dotąd, dopóki chce ona pozostać bez [drugiego] męża.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Jeśli ktoś przyjdzie przed swojego sędziego i skarży na kogoś, kto przy tym nie jest obecny, [wówczas] pyta go sędzia, czy chciałby go pozwać. Jeśli ów mówi, że chętnie chciałby go pozwać, wówczas sędzia nakazuje komornikowi, aby go zapozwał.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Także należy wiedzieć, że polski sędzia nie zwykł mieć ławników.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Wszakże jeśli widzi koło siebie w czasie sądu ludzi zdatnych, zaprasza ich do siebie i przedstawia im sprawę.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Jeśli wszelako jakiś człowiek zostanie oskarżony i sędzia nakazuje mu odpowiadać, a ów mówi, że jest niewinny, to sędzia pyta go, czy ma świadków.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Księga Elbląska
Jeśli wtedy on mówi, że ich mieć nie może, a sędzia chce skończyć sprawę w tym samym dniu, to postanawia, że należy go rzucić do wody.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
start learning
Próba Zimnej Wody
Jeśli natomiast on nie tonie, ale utrzymuje się na wodzie, to zostaje on pokonany w sprawie, o którą został obwiniony.
jaki średniowieczny środek przedstawia powyższy fragment?
start learning
Próba Zimnej Wody
Np. Próba żelaza, Próba gorącej wody itp.
czego przykładami są powyższe środki?
start learning
Ordalia
(sąd boży)
"Kiedy jest sprawa przeciwko żydowi, nie może przeciw niemu świadczyć chrześcijanin sam, lecz razem z innym żydem."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin pozywa na żyda o zastaw, żyd zaś utrzymuje, że żadnego nie wziął, wtedy żyd przysięgą się uwolni."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Kiedy chrześcijanin utrzymuje, że na zastaw od żyda mniej pieniędzy otrzymał, aniżeli żyd teraz żąda, żyd przysięgą dowód złoży."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Żydzi w sporach swoich (tj. między sobą) wyłączeni są spod sądów miejskich; zostają pod opieką króla lub wojewody."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zranienie żyda, słuszna kara i koszta kuracji."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za zabicie żyda słuszna kara i konfiskata majątku."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
"Za uderzenie żyda kara zwyczajna w kraju."
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Przywilej Kaliski Bolesława Pobożnego dla Żydów
1264
Kto przetłumaczył statuty Kazimierza Wielkiego na język polski?
start learning
Świętosław z Wojcieszyna
„Franczek pozyczyl Pyotrowy klod trzydzyesczy pszenicze a gdyż iego cząstokrocz vpomynal ffranek, aby mu wroczyl, a gdy gy pozwal, pyotr spytal ffranczka, yako dawno yest, yakosmy pozyczyl? Który rzekl. Trzy lyata.”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Statut Wiślicki (Małopolski)
Kazimierz Wielki
„Iż się sprawa między ludźmi około wybicia gwałtownego z imienia bardzo zabiegła i zagęściła iż nieprawy prawego, winny niewinnego z imienia ściskając pozywa..."
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Konstytucja Sejmowa
"Aby przez nieznajomość nowej ustawy nikt nie uważał się za oszukanego,(...) żeby nikt nie był zobowiązany do przestrzegania nowej ustawy, jeśli uprzednio nie zostanie ona urzędowo ogłoszona"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Konstytucja Sejmowa w Radomiu
1505 r.
"(...) szlachetny N. z N., (...) zeznał, że czcigodnym mężom N. i N. etc. mansjonarzom kościoła (...) dwanaście grzywien pieniędzy czynszu rocznego za trzysta grzywien pieniędzy (...) wieczyście, jednak z mocą odkupu, czyli "na wyderkaw", sprzedał"
z jakego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Formula Processus
1523 r.
„Podejrzani ludzie o których sława jaka zła jest, mogą być imani, i do więzienia dawani. Ale pierwej niźliby mieli być męczeni, ma być dostateczne wywiadowanie czyniono."
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
start learning
Fama Publica
osławienie publiczne
"A sędziowie maią sądzić trzeźwo będąc, nie iedząc ani pijąc sądy odprawować. Ma też być sędzia mądry, uczony, biegły y sprawiedliwy (...)”
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
"Postępek Sądów Około Karania Na Gardle"
Bartłomiej Groicki
"Ponieważ się do tego nie chcą przyznać, przeto według uznania i z wielu sentencyi chcąc się z niej prawdy dowiedzieć z dekretu skazana jest taz Elżbieta Sieczconka na tortory"
jaki instrument prawa inkwizycyjnego opisuje powyższy fragment?
start learning
Decretum ad Tortoris
skierowanie na tortury
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej u dziewcząt?
start learning
12 lat według prawa kanonicznego
Ile wynosił wiek do minimalnej zdolności prawnej chłopców?
start learning
15 lat według prawa kanonicznego
Do którego roku życia mężczyźni nie mogli obracać majątkiem bez zgody ojca?
start learning
24 lata
Ile majątku dziedziczyła córka?
start learning
1/4 majątku
Jakie kobiety zyskiwały pełną zdolność prawną?
start learning
Tylko wdowy
Co przekazywał ojciec panny młodej w trakcie zmówin?
start learning
Różdżkę
Znakiem tego był obyczaj przenoszenia panny młodej przez próg domu weselnego lub małżeńskiego
start learning
Zdawiny
Jaki stopień komputacji kanonicznej uniemożliwiał małżeństwo?
start learning
w linii bocznej 7 stopień, później 4 stopień
zawsze w linii prostej
Jaki był minimalny wiek do zawarcia małżeństwa?
start learning
12 lat kobiet, 15 lat mężczyzn
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
w komputacji kanonicznej
start learning
3 stopień pokrewieństwa
Jaki stopień pokrewieństwa łączy twoją córkę z córką kuzyna?
wedle prawa rzymskiego
start learning
6 stopień pokrewieństwa
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji rzymskiej?
start learning
Liczba urodzeń z obu stron
Jak się liczy stopnie pokrewieństwa w komputacji kanonicznej?
start learning
Liczba urodzeń z jednej strony
Który akt unormował opiekę testamentową w prawie ziemskim?
start learning
Statut Warcki
1423 r.
Czy kobiecie przysługiwało prawo adopcji?
start learning
Tak, ale za zgodą krewnych
"Sieroctwu dzieci pod państwem naszym doradzić łaskawie żądając [tj. chcąc], jeż [tj. której] niegdy przez oćce do lat roztropności nie będąc wychowane, z przygody śmierci ostają"
z jakiego źródła pochodzi powyższy fragment?
start learning
Statut Warcki
1423 r.
Z łac. Korona Królestwa Polskiego. Okres między 1320-1370 r. Kiedy Władysław Łokietek był koronowany ma króla polski po rozbiciu dzielnicowym.
start learning
CORONA REGNI POLONIAE
Wszystkie czynniki, które wpływają na kształt norm prawnych
start learning
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU MATERIALNYM
Skąd się wzięło prawo; formy wyrażania woli prawodawcy np: - Zwyczaj (prawo zwyczajowe),
start learning
ŹRÓDŁA PRAWA W ZNACZENIU FORMALNYM
Z łac. Źródła powstania prawa
start learning
FONTES IURIS ORIUNDI
Z łac. Źródła poznania prawa
start learning
FONTES IURIS COGNOSCENDI
Czynniki, które powodują, że prawo w ogóle powstaje i ma taką treść, a nie inną.
start learning
ŹRÓDŁA POWSTANIA PRAWA
Wszelkie materiały, które dają możliwość poznania prawa stosowanego w określonym czasie, na danym terytorium (np. Księga Henrykowska)
start learning
ŹRÓDŁA POZNANIA PRAWA
Normy prawne ukształtowane przez długotrwałe stosowanie zwyczajów (usus) i przekonanie o jego mocy prawnej (opinio iuris) Np. Normy prawa politycznego powstawały w następstwie powtarzalnych zachowań
start learning
PRAWO ZWYCZAJOWE
To prawo stanowione przez np. - Władcę: przywileje, statuty, edykty, dekrety, ordynacje - Parlament: statuty, konstytucje (ustawy), uchwały
start learning
PRAWO STANOWIONE
Pisma uczonych prawników
start learning
JURYSPRUDENCJA
Dzieło narracyjne - opisano w niej historię nabycia przez klasztor NMP (opat Piotr) w Henrykowie poszczególnych nieruchomości składających się na majątek klasztorny.
start learning
KSIĘGA HENRYKOWSKA
1259-1310
Niemiecka kronika biskupa Merseburga. Opisuje czasy Mieszka I i Bolesława Chrobrego, organizację państwa i stosunki polsko-niemieckie.
start learning
KRONIKA THIETMARA
Kronika napisana na dworze Bolesława Krzywoustego. Pierwsza kronika polska. Pisana w łacinie, w formie literackiej.
start learning
KRONIKA GALLA ANONIMA
Kronika w formie dialogu (uczeń-mistrz), pisana po łacinie. Opisuje historie Piastów (od króla Kraka, Popiela, aż do czasów Bolesława Krzywoustego)
start learning
KRONIKA WINCENTEGO KADŁUBKA
Tekst opisujący życie, dokonania i cuda świętych.Np. Żywoty Św. Stanisława i św. Wojciecha
start learning
HAGIOGRAFIA
Najstarszy zachowany spis polskiego prawa zwyczajowego.
start learning
KSIĘGA ELBLĄSKA
ok. 1253-1320
Rękopis znaleziony w 1825 r. Przez aptekarza Ferdynanda Neumanna w Elblągu. To zbiór kilku różnych tekstów, a nie jedno dzieło. Zawierał: - Prawo lubeckie - Prawo Prusów - Księgę Elbląską - Słowniczek niemiecko-pruski
start learning
KODEKS NEUMANNA
Zawarta w Księdze Elbląskiej zasada według której człowiek podlegał prawo swojej wspólnoty etnicznej/stanowej, nawet jeśli mieszkał na obcym terytorium. Krzyżacy spisali więc prawo polskie aby móc sądzić Polaków zamieszkujących tereny Zakonu.
start learning
ZASADA OSOBOWOŚCI PRAWA
Środek dowodowy w średniowiecznym procesie, szczególnie karnym. Opierał się na wierze, że Bóg wskaże winnego lub niewinnego przez wynik próby.
start learning
ORDALIA
Najstarsze znane akty stanowienia prawa w Polsce, wydawane przez polskich władców. Wydawano je z przeróżnych motywów:
start learning
PRZYWILEJE
Przywileje wydawane przez władców polskich na rzecz istniejących lub nowo zakładanych osad miejskich albo wsi, gwarantujące im autonomię i wolności od ciężarów fiskalnych oraz zezwalające na posługiwanie się w stosunkach wewnętrznych prawem niemieckim.
start learning
PRZYWILEJE LOKACYJNE
Szczegółowy, szerokie stosowanie analogii. Aktualnie przepisy są generalne i abstrakcyjne.
start learning
JĘZYK KAZUISTYCZNY PRZEPISÓW
(inaczej ustawa królewska) Akt normatywnej natury, tworzący prawo przedmiotowe, w odróżnieniu od przywilejów jako źródeł prawa podmiotowego. Statut więc oznaczał ustawę. Statut = ogólny akt prawny. Przywilej = szczególny akt prawny.
start learning
STATUTY
Zjazdy Biskupów
start learning
SYNODY
Obowiązek transportowy - dostarczanie przez ludność koni, wozów i ludzi do przewozu na potrzeby władcy.
Dla duchowieństwa Zniesione przez statut łęczycki wydany przez Kazimierza Sprawiedliwego w 1180 roku.
start learning
PRAWO PODWODÓW
Obowiązek utrzymania króla (lub jego urzędników) w czasie podróży po kraju. Ludność danej miejscowości musiała zapewnić zakwaterowanie, wyżywienie i furaż.
start learning
POSŁUGA STACJI
Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego późniejsze statuty. Nie znalazły się w głównym tekście ale obowiązywały.Np. Przywileje, statuty ziemskie, wydawane poza głównymi statutami Kazimierza Wielkiego.
start learning
EKSTRAWAGANTY
Postulaty ustawodawcze szlachty. Dołączone po śmierci Kazimierza wielkiego do jego statutów. Nie były samodzielnym zbiorem praw, a raczej „listą życzeń” i postulatów, jak szlachta chciałaby ukształtować swoje prawo.
start learning
PETYTA
Przepisy zredagowane w formie kazusów prawnych, podające fikcyjny stan faktyczny wraz z rozstrzygnięciami. Dołączone po śmierci Kazimierza Wielkiego do jego statutów. Orzeczenia sądowe w sprawach podobnych.
start learning
PREJUDYKATY
Próba unifikacji prawa w Królestwie Polskim - uporzadkowanie rozproszonego prawa zwyczajowego i ziemskiego. Zawierały przepisy kazuistyczne - opisujące konkretne przypadki, np. Idzik i Falek (odpowiedzialność za zgaszenie świecy).
start learning
STATUTY KAZIMIERZA WIELKIEGO
Wydany na wiecu ustawodawczym w Piotrkowie. Liczył 34 artykułu. Opierał się głównie na dotychczasowym wielkopolskim prawie zwyczajowym.
start learning
STATUT WIELKOPOLSKI
Wydany na wiecu ustawodawczym w Wiślicy, później niż statut wielkopolski. Liczył około 24 artykuły (później poszerzany). Była to właściwie ustawa zmieniająca prawo zwyczajowe.
start learning
STATUT MAŁOPOLSKI
Niższa warstwa rycerstwa/drobnej szlachty w średniowieczu.
start learning
WŁODYCY
Nowa redakcja statutów Kazimierza Wielkiego, nazwana przez Antoniego Zygmunta Helcla
start learning
DYGESTA MAŁOPOLSKO-WIELKOPOLSKIE
Utworzony przez Kazimierza Wielkiego na zamku Krakowskim. Był to najwyższy sąd apelacyjny dla miast lokowanych na prawie niemieckim.
start learning
SĄD NAJWYŻSZY PRAWA NIEMIECKIEGO
Podział prawa ze względu na stany: - Prawo ziemskie - Prawo kanoniczne - Prawo miejskie - Prawo wiejskie
start learning
PRAWO STANOWE
Źródłami były: - statuty Kazimierza Wielkiego, - ustawodawstwo królewskie, - konstytucje sejmowe, - prawo zwyczajowe
start learning
ŹRÓDŁA PRAWA ZIEMSKIEGO
- Zwierciadło saskie (sachsenspiegel) - Weichbild magdeburski (ius municipale Magdeburgense) - Prawo lubeckie - Prawo chełmińskie - Ortyle - Wilkierze - Przywileje miejskie
start learning
ŹRÓDŁA PRAWA MIEJSKIEGO
Autorstwa Eike von Repkov Spis prawa zwyczajowego obowiązującego w Saksonii
start learning
ZWIERCIADŁO SASKIE
Druga obok sachsenspiegel wielka księga prawa niemieckiego, która weszła do polski.
(Ius municipale magdeburgense)
start learning
WEICHBILD MAGDEBURSKI
Statuty miejskie wydawane przez króla lub innego pana miasta w porozumieniu z radą miejską, uzupełniały podstawowej źródła prawa miejskiego.
start learning
WILKIERZE
Pouczenia prawne sądów ławniczych miast macierzystych.
start learning
ORTYLE
Wyłączne prawo nadane przez władcę konkretnemu stanowi
start learning
PRZYWILEJE STANOWE
Nadawane terytorium wcielanym do królestwa, miały walor ustawy zasadniczej jako akt pierwszorzędnej wagi dla prowincji lub województwa, zawierały spis praw, wolności i obowiązków mieszkańców.
start learning
PRZYWILEJE INKORPORACYJNE
Akty prawne wystawiane w związku z elekcją królewską, nowo wybrany monarcha zatwierdzał w nich całość obowiązującego prawa wszystkim stanom, ze szlachtą na czele.
start learning
PRZYWILEJ KONFIRMACYJNE
(Z łac. Prawo grabieży) Prawo do dziedziczenia przez władcę majątku po zmarłym biskupie.
start learning
IUS SPOLII
Zatwierdzony przez Zygmunta I Starego Wpływ prawa rzymskiego W sprawach nieunormowanych odesłanie do zwyczaju
start learning
I STATUT WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO
W dawnej Polsce oznaczały uchwały sejmu walnego, które miały moc prawa powszechnie obowiązującego.
start learning
KONSTYTUCJE SEJMOWE
Wpis aktu prawnego do ksiąg sądowych
start learning
OBLATA
Na Mazowszu Warunkowa wolność odejścia chłopa od pana (11 listopada w św. Marcina).
start learning
RĘKOJEMSTWO
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego. Nie został zatwierdzony przez króla, więc nie wszedł oficjalnie w życie
start learning
ZWÓD PRAŻMOWSKIEGO
1530 r.
Próba kodyfikacji prawa mazowieckiego zatwierdzona przez króla.
start learning
ZWÓD GORYŃSKIEGO
1540 r.
Stefan Batory nadał prawo koronne dla Mazowsza, ale z zachowaniem 46 artykułów odrębnych.
start learning
EKSCEPTA MAZOWIECKIE
Organizacja sądów, przepisy prawa prywatnego, spadkowego i rodzinnego, prawo procesowe. Posiłkowo stosowana w Koronie.
start learning
KOREKTURA PRUSKA
1598 r.
Wydany w Lipsku z inicjatywy kanclerza koronnego Zbigniewa Oleśnickiego Zbiór czterech statutów: - Statutów Kazimierza Wielkiego - Statutu krakowsko-warckiego - Statutu nieszawskiego - Statutu nowokorczyńskiego
start learning
SYNTAGMATA
1488r.
Zawartość: - Tekst Bogurodzicy - Źródła ziemskiego prawa polskiego - Źródła miejskiego prawa niemieckiego (zwierciadło saskie, weichbild magdeburski) Idea zbierania prawa
start learning
STATUT ŁASKIEGO
1506 r.
Nadany przez Władysława Jagiełło w Jedlni. Nadawał szlachcie zasadę neminem captivabimus, czyli nietykalność osobistą i majątkową bez wyroku sądowego.
start learning
PRZYWILEJ JEDLNEŃSKI
Jedyna przyjęta i zatwierdzona kodyfikacja prawa ziemskiego procesowe opracowana przez komisje złożoną z delegatów szlacheckich i profesorów prawa rzymskiego.
start learning
FORMULA PROCESSUS
Inicjatorem był Jan Łaski. Próba kodyfikacji prawa miejskiego. Nie weszło w życie, bo miasta były przywiązane do starego prawa tj. Zwierciadło saskie i weichbild magdeburski)
start learning
SIGISMUNDINA
Pierwsze polskie podręczniki prawa miejskiego - „Artykuły prawa magdeburskiego”, - „Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Polsce” - „Postępek sądów około karania na gardle”
start learning
DZIEŁA BARTŁOMIEJA GROICKIEGO
Dokument, w którym dłużnik zobowiązuje się zapłacić wierzycielowi określoną sumę w oznaczonym czasie.
start learning
WEKSEL
Ustawa regulująca obrót wekslami. Wprowadzone w 1775 roku. Efekt akcji kodyfikacyjnej w XVIII w.
start learning
PRAWO WEKSLOWE
(Wojewoda, palatyn) Zastępca księcia w sądach książęcych, potem ograniczony tylko do spraw szczególnych (np. Żydzi), resztą zajmowali się sędziowie nadworni (iudex curiae)
start learning
KOMES
(In colloquio) Sądzi Książę w asyście urzędników państwowych.
start learning
SĄDY NA WIECU
Działały przy księciu, na jego dworze (curia) Miały charakter szybki, doraźny. Później zastąpiły je sądy ziemskie.
start learning
SĄDY NADWORNE
Rycerz mógł tylko odpowiadać przed sądem książęcym
start learning
PRZYWILEJ NIEODPOWIEDNIOŚCI
Działały przy kasztelania (zarządcy grodu). Sądziły sprawy karne grodu. Z czasem zastąpiły je sądy grodzkie i sądy ziemskie.
start learning
SĄDY KASZTELAŃSKIE
Wywodzące się z sądów nadwornych. Działały w poszczególnych ziemiach/województwach. Były sądami stanu szlacheckiego, więc sądziły wyłącznie szlachtę.
start learning
SĄDY ZIEMSKIE
Osoby sądzące w imieniu starosty w sądach grodzkich, działali w trybie inkwizycyjnym (to odróżniało je od sądów ziemskich). Ścigali i sądzili łupieżców i rabusiów.
start learning
JUSTYCARJUSZE
(Actor) Powód/oskarżyciel
start learning
PIERCA
(Reus) Pozwany/oskarżony)
start learning
SĄPIERZ
Kara za niestawiennictwo. W Księdze Elbląskiej 6 grzywien za nie stawienie się w wyznaczonym dniu.
start learning
NIESTANNE
Jeden z elementów postępowania dowodowego. Jeżeli miało się podejrzenia, że świadek jest przekupiony można było się pojedynkować.
start learning
POJEDYNEK
Wystąpienia po pouczenia prawne do miast macierzystych (np. Do Magdeburga). W 1356 r. Powstał Sąd Wyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim.
start learning
REMISJE
Skarga
start learning
ŻAŁOBA
Odroczenie
start learning
DYLACJA
Urzędowa relacja o przeprowadzonej czynności sądowej. Wpisana do księgi sądowej. Prowadził ją woźny sądowy
start learning
REKOGNICJA
Lichy adwokat
start learning
KAUZYPERDA
Od XIV w. przed nim składano żałobę (skargę). Od XVI w. Woźny doręczał pozew na piśmie.
start learning
WOŹNY SĄDOWY
Solenne (święta kościelne) Żniwne Nadzwyczajne (sejm walny lub sejmiki przedsejmowe, pospolite ruszenie)
start learning
FERIE SĄDOWE
Zdolność prawna - obecnie nabywa ją każdy w momencie narodzin np. Bycia właścicielem czegoś
start learning
ZDOLNOŚĆ SĄDOWA
Zdolność do czynności prawnych - do składania oświadczeń woli, zawierania umów czy rozporządzania swoim majątkiem. Ograniczenia: - Wiek - Płeć - Stan
start learning
ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
Osoba wysłana przez sąpierza na proces i odpowiada, że pozwany stawi się w przyszłości albo wykona wyrok. Mógł przystąpić do procesu za pomocą ewikcji albo intercesji.
start learning
ZACHODŹCA
Drugi termin w sytuacji w której na pierwszy nie mógł się stawić
start learning
TERMIN ZAWITY
Rejestr spraw, które miały być rozpatrywane podczas sesji sądu.
start learning
WOKANDA
Omyłka lub przejęzyczenie podczas wypowiadania roty przyiswegi, powodował upadek w sprawie.
start learning
POTYCZEL
Wyrok zasądzający zaoczny, który uwzględnia żądanie pozwu, wydawany w razie ponownego niestawiennictwa pozwanego.
start learning
KONDEMNAT
Najstarszy środek odwoławczy w 1465 r. Przekształcony w Mocje. Był to środek ad personam.
start learning
NAGANA SĘDZIEGO
Polegała na pozwaniu sędziego do wyższego sądu pod zarzutem wydania niesprawiedliwego wyroku.
start learning
MOCJA
W przypadku apelacji strony musiały wnieść, początkowo w formie np. skóry gronostajowej lub wilczej następnie w formie pieniądza.
start learning
KOCZ
Polegał na wniesieniu przeciwko sędziemu skargi do sądu wyższej instancji o wydanie wyroku uciążliwego dla strony. Następstwem pomyślnego rozpoznania wymienionych skarg było uchylenie wydanego przez sędziego wyroku
start learning
GRAVAMEN
Środek odwoławczy w przypadku wyroku zaocznego (kondemnacie). Zarzut jego bezpodstawności lub podstępu ze strony przeciwnika procesowego.
start learning
MALE OBTENTUM
Podstawowy rodzaj egzekucji rzeczowej na ruchomościach. Inwentarz żywy i martwy zajmowano i sprzedawano a pieniądze szły na spłatę długu
start learning
CIĄŻA
Zastępca sędziego ziemskiego, często mający większe doświadczenie. Razem z sędzią i pisarzem tworzyli „trójkę sądową”. Podpisywał wyroki.
start learning
PODSĘDEK
Łatwiejsze oskarżenie osób, których „sława jest zła”. W procesie inkwizycyjnym postępowania były wszczynane z urzędu, więc można było sprawdzić taką osobę.
start learning
FAMA PUBLICA
Sędzia prowadzący dochodzenie w procesie inkwizycyjnym.
start learning
INKWIRENT
Zabezpieczenie przez każdą ze stron kosztów jej udziału w procesie (np. Rękojmia albo zapis na nieruchomościach)
start learning
OPRAWA
Potwierdzenie przed sądem treści skargi na żądanie pozwanego, wyrażone przez podniesienie na rozprawie wielkiego palca prawej ręki zawiniętego w rękaw
start learning
GWAR
Dziecko z nieprawego łoża
start learning
WYLEGANIEC
Sprzedaż nieruchomości z prawem odkupu przez sprzedawcę. W zastępstwie pożyczki (zakaz lichwy)
start learning
WYDERKAF
Majątek bezdziedziczny. Brak dziedziców. W takim przypadku przypadał panu zwierzchniemu
start learning
KADUK
Poślubienie wdowy przez brata zmarłego
start learning
LEWIRAT
Możliwość współżycia z synową zamiast nieletniego syna, który ma żonę
start learning
SNOCHACTWO
Dawne zaręczyny. Formalnie zawarte umowy między rodzinami przyszłych małżonków. Dotyczyły warunków zawarcia małżeństwa.
start learning
ZMÓWINY
Przejście małżonki do rodziny męża, co oznaczało jednocześnie poddanie jej pod władzę mężowską.
start learning
ZDAWINY
Majątek dawany przez męża żonie w ramach małżeństwa, Było odwzajemnieniem posagu i jednocześnie zabezpieczeniem kobiety na wypadek śmierci męża.
start learning
WIANO
Przedmioty wniesione przez żonę do małżeństwa w ramach wyprawy (czyli rzeczy osobiste, domowe)
start learning
GERADA
Prawo wdowy do dożywotniego użytkowania majątku po mężu. Jeśli wyszła ponownie za mąć to musiała oddać majątek dorosłym dynom lub innym krewnym zmarłego męża
start learning
STOLEC WDOWI
Wyznaczenie opiekuna pupila w drodze licytacji
start learning
LOTUNK

You must sign in to write a comment